Herhalen hoofdstuk 9 criminaliteit

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Herhalen hoofdstuk 9 criminaliteit

9.1 Wat is criminaliteit 

Als je geen rekening houdt met anderen vertoon je asociaal gedrag. Dat is niet verboden. Strafbaar gedrag wel; dat betekent dat je wetsregels overtreedt. Een overtreding is een strafbaar feit dat minder ernstig is. Als je voor een misdrijf wordt opgepakt, kun je worden verhoord of zelfs vastgehouden door de politie. Er gelden zwaardere straffen voor en je krijgt een strafblad.

Met criminaliteit bedoelen we alle misdrijven die in de wet staan. Criminaliteit is tijdgebonden, dat betekent dat onze ideeën over wat strafbaar zou moeten zijn, veranderen. Criminaliteit is ook plaatsgebonden, dat betekent dat wat in Nederland is toegestaan in een ander land strafbaar kan zijn. Omdat Nederland een rechtsstaat is, moeten niet alleen burgers zich aan

de wet houden, maar ook de overheid. Als mensen strafbare feiten plegen, kan er sprake zijn van materiële en niet-materiële gevolgen.

Wat is een overtreding?

1. Ernstige strafbare feiten zoals moord of drugshandel
2. Strafbare feiten die minder erg zijn zoals scooter rijden zonder helm

Wat is een misdrijf

1. Ernstige strafbare feiten zoals moord of drugshandel
2. Strafbare feiten die minder erg zijn zoals scooter rijden zonder helm.

9.2 Oorzaken van criminaliteit 

Er zijn allerlei omstandigheden die de kans op crimineel gedrag vergroten. Dit noemen we risicofactoren, bijvoorbeeld groepsdruk, alcohol of drugs, spijbelen en biologische factoren. Er zijn ook meer algemene omstandigheden die crimineel gedrag kunnen versterken, zoals slechte leefomstandigheden, minder strenge normen dan vroeger of minder sociale controle

Biologisch factoren vallen onder....

1. Risicofactoren
2. Maatschappelijke omstandigheden

Alcohol of drugs vallen onder....

1. Risico factoren
2. Maatschappelijke omstandigheden

Slechte leefomstandigheden vallen onder....

1. Risico factoren
2. Maatschappelijke omstandigheden

9.4 Opgepakt... en dan ?

Je bent een verdachte als de politie denkt dat je iets strafbaars hebt gedaan. De politie mag je dan fouilleren,arresteren en je huis doorzoeken. Na het onderzoek schrijft de politie een proces-verbaal. Verdachten tussen 12 en 18 jaar die van een licht misdrijf worden verdacht, kunnen naar

Halt gestuurd worden. Er komt dan geen rechtszaak en je krijgt geen strafblad. Bij gewone

zaken wordt het proces-verbaal naar de officier van justitie gestuurd. Deze

kan de zaak seponeren (geen verdere stappen ondernemen), een schikking voorstellen of de verdachte voor de rechter brengen (vervolgen).

Noem 3 dingen die de politie mag doen als je een verdachte bent van een misdrijf

Wat mag een officier NIET?

1. Seponeren
2. Vervolgen
3. Arresteren
4. Strafbeschikking

Hoe noem je alle officieren van justitie samen?

9.5 De rechtszaak 

Als een verdachte voor de rechter moet komen, ontvangt hij een dagvaarding. De officier van justitie leest de aanklacht voor, er worden getuigen gehoord en de advocaat van de verdachte probeert aan te tonen dat hij onschuldig is of een lichte straf verdient. De rechter doet uiteindelijk uitspraak, ook wel vonnis genoemd. Om zeker te weten dat een rechtszaak eerlijk verloopt, zijn rechters in Nederland onpartijdig en onafhankelijk. Een

rechter moet drie vragen beantwoorden: gaat het om een strafbaar feit, heeft de verdachte het gedaan en is hij strafbaar? Als iemand een psychische stoornis heeft, heeft hij geen schuld. Dit noemen we ontoerekeningsvatbaar. Zo’n veroordeelde komt dan soms terecht in een

tbs-kliniek. Voor jongeren tussen 12 en 18 jaar die een zwaar misdrijf plegen is er het jeugdstrafrecht.

Door wie wordt de verdachte geholpen tijdens de rechtszaak?

1. De officier van justitie
2. Advocaat

9.6 Preventie of repressie

Een rechter kan een hoofdstraf opleggen die bestaat uit een gevangenisstraf of een taakstraf, een geldboete en eventueel ook nog een bijkomende straf. Er zijn verschillende redenen

om te straffen: om mensen af te schrikken, om het gedrag van de dader te verbeteren, om de samenleving veiliger te maken en om wraak te nemen. De meningen verschillen over de beste manier om criminaliteit te verminderen. Rechtse partijen leggen de nadruk op repressie en willen harder straffen, vaker supersnelrecht en minder taakstraffen. Linkse partijen zijn vooral voor preventie. Zij willen criminaliteit voorkomen door meer toezicht en door jonge criminelen te helpen aan een stageplek of een baan.

Repressie betekent dat....

1. criminelen harder aangepakt moeten worden
2. criminaliteit voorkomen moet worden

Preventie betekent dat....

1. criminelen harder aangepakt moeten worden
2. criminaliteit voorkomen moet worden

Toets 

VOLGENDE WEEK IS DE TOETS CRIMINALITEIT

- ZORG DAT JE DE VETGEDRUKTE WOORDEN GOED KENT

- JE KUNT VOORBEELDEN NOEMEN VAN DEZE BEGRIPPEN

- BEGRIPPENLIJST EN SAMENVATTING LIGT IN LOKAAL 16

- NU: AAN DE SLAG MET DE OPDRACHTEN

Succes met leren!