7.2 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

B2 Populaties

Na deze les kun je...

1. binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en van coöperatie onderscheiden
2. de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven

 Symbiose

Samenleven van individuen

Binnen dezelfde soort

Van twee verschillende soorten

Coöperatie

Concurrentie

Mutualisme

Commensalisme

Parasitisme

Concurrentie

Predatie

Coöperatie

Samenwerken zoals leeuwen (jacht), stokstaartjes (de wacht houden), verdedigen (school vissen) of mieren (taakverdeling in kolonie)

Concurrentie

Soortgenoten strijden om voedsel of partners

Met als gevolg: selectiedruk

 Symbiose

Samenleven van individuen

Binnen dezelfde soort

Van twee verschillende soorten

Coöperatie

Concurrentie

Mutualisme

Commensalisme

Parasitisme

Concurrentie

Predatie

Predatie 

De één eet de ander

(Valt begrazing ook onder)

Concurrentie 

Twee soorten eten hetzelfde voedsel of gebruiken zelfde nestgelegenheid

 Symbiose

Samenleven van individuen

Binnen dezelfde soort

Van twee verschillende soorten

Coöperatie

Concurrentie

Mutualisme

Commensalisme

Parasitisme

Concurrentie

Predatie

Mutualisme

Beide soorten profiteren van de samenleving

Voorbeeld: zeeanemoon en clownsvis of 

korstmossen en algen

Commensalisme

Eén soort profiteert van de ander, zonder dat 

die nadeel heeft.

Voorbeeld: zuigvissen op haai of mos op een boom

Parasitisme

Eén soort parasiteert de ander die daar

nadeel door heeft

Voorbeeld: lintworm of maretak

 Symbiose

Samenleven van individuen

Binnen dezelfde soort

Van twee verschillende soorten

Coöperatie

Concurrentie

Mutualisme

Commensalisme

Parasitisme

Concurrentie

Predatie

  Biologische evenwicht (biomassa)

Populatiegrootte

Vier factoren beïnvloeden de populatiegrootte:

• geboortecijfer: het aantal geboortes per 1000 individuen in een jaar
• sterftecijfer: het aantal overleden individuen per 1000 individuen in een jaar
• immigratie: toename door komst van organismen
• emigratie: afname door vertrek van organismen

Dynamiek van een populatie

Inheems --> komt van nature in een gebied voor

Uitheems --> komt van nature niet in een gebied voor

Exoten --> door menselijk handelen in een gebied gekomen waar ze van oorsprong niet thuishoren.

Overschreiden draagkracht populatie

Groei organismen binnen een gebied

Oefenvragen

Welke soort kan het best tegen schommelingen in abiotische factoren?

1. soort a
2. soort b
3. soort c
4. soort d

het langdurig samenleven van organismen van verschillende soorten

invloeden uit de levenloze natuur

De maximale populatiegrootte in een ecosysteem

Die invloed die het meest afwijkt van de ideale omstandigheid

Samenlevingsvorm waarbij allebei de soorten voordeel hebben

Het vermogen om schommelingen in abiotische factoren te verdragen

Draagkracht

Tolerantie

Beperkende factor

Symbiose

Mutualisme

 Abiotische factor

Wanneer spreken we van een biologisch evenwicht?

1. Als de populatiegrootte altijd hetzelfde is
2. Als de populatiegrootte een populatiegrootte is
3. Als de populatiegrootte rond een gelijke waarde schommelt
4. Als de dieren in een populatie even zwaar zijn

Deze vorm van symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme
4. Communisme

Deze vorm van symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme
4. Realisme

Deze vorm van symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme
4. Surrealisme

Deze vorm van symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme
4. Feminisme

Hoe groot is de draagkracht voor schapen?

1. 1500 schapen
2. 15 000 schapen
3. 150 000 schapen
4. 1 500 000 schapen

Welke competitie vindt alleen plaats tussen soortgenoten? Meerdere antwoorden mogelijk.

1. territorium
2. voortplantingspartner
3. voedsel
4. water

Als een soort 100 nakomelingen krijgt per individu, zal er dan meer, minder of evenveel sterfte zijn dan bij een soort die er 5 krijgt per individu?

1. Meer
2. Minder
3. Evenveel

Aan de slag!

Thema 7    Ecologie en milieu
Lezen B2 Populatie

Maken opdracht 8 t/m 12