3.2_Een welvarende samenleving_1948-1978_Jaren '70

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

3.2 - de jaren '70 en '80  

Vandaag

Uitleg

Politiek in de jaren '70 en '80

Sociaal-economische veranderingen in de jaren '70 en '80

Culturele veranderingen in de jaren '70 en '80

Politiek Internationaal

- Sinds halverwege jaren '60: ontspanning in de koude oorlog; afspraken tussen SU en VS

- 1985: verdrag van Schengen; vrij reizen binnen Europa

- 1989: Val van de muur

Wat ging er aan 1989 vooraf?

Voor 1985: 'Detente' (Ontspanning in Koude Oorlog)

Vanaf 1985 : Micheal Gorbatsjov aan de macht:

- Veranderingen in SU > Glasnost en Perestrojka

- Gorbatsjov maakt een einde aan Brezjnevdoctrine en haalt militairen en tanks van de SU weg

- Polen en Hongarije worden 'vrij' > grens met Oostenrijk open

Glasnost : politieke openheid

Perestrojka : meer ruimte voor economische vrijheid

Doel : Communisme verbeteren 

Gevolg : Communisme eindigt

Politiek in Nederland in de jaren '80

Probleem: economische crisis sinds eind jaren '70

Liberaal kabinet (CDA/VVD)

- bezuiniging overheidsuitgaven

- beperking verzorgingsstaat 

- privatisering staatsbedrijven

- poldermodel; veel overleggen

Om crisis tegen te gaan!

Protesten in de jaren '80 tegen de Koude Oorlog en plaatsing kruisrakketten

Protesten in 1975 om Suriname onafhankelijk te maken; lukt zonder geweld!

Economie in de jaren '70

Nederland steunt Israël in 1973 Leidt tot een oliecrisis (en econ.crisis) omdat Arabische oliemaatschappijen de export boycotten.

Economie in de jaren '80

1980-1985: Crisis door veel te dure verzorgingsstaat. Daardoor:

- woningnood

- werkeloosheid

- problemen verzorgingsstaat door fraude, scheidingen, vergrijzing

Vanaf 1985: Herstel economie

• Jongeren laten stem opnieuw horen: “No hope No future” – “Fuck the state”
  

o.a bouw van woningen viel stil: te kort aan woningen voor groeiende bevolking. 

• Protestgeneratie richt ook kraakbeweging op --> slaags met politie
  
• 1980 kroning Beatrix: krakers: “Geen woning, geen kroning”
  

Sociale veranderingen in de jaren '70 en '80

Jeugd : Vanaf de jaren '80 nieuwe jeugdculturen 

Vrouwen : 

- wet ongelijke behandeling

- nieuwe echtscheidingswet 

- tweede feministische golf : Dolle Mina's : recht op abortus en betaalde kinderopvang

Tweede feministische golf

Dolle Mina's en Man Vrouw Maatschappij willen gelijke rechten kansen voor vrouwen door: 

• Nieuwe onderwijswet uit 1968
  
• Oprichting moedermavo
  
• Echtscheidingswet 1971
  
• Wet gelijk loon 1975
• Abortuswet 1980

nos.nl

Jeugdculturen in de jaren '70

- Hippies (internationaal); als tegenbeweging tegen het oude, conservatieve, de consumptiemaatschappij én oorlog 

Willen : vrede, (vrije) liefde, minder materialisme

- Provo (nationaal): 

Jeugdculturen in de jaren '80

- Punk (internationaal) / Kraakbeweging (Nederland); als tegenbeweging tegen de regering.

Willen anarchie, een (betere) toekomst

- Hip Hop (internationaal); als tegenbeweging tegen racisme, armoede en ongelijkheid