2.4.B De crisistijd

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

 Tussen de oorlogen

Nederland in de 1e Wereldoorlog

De crisistijd

Leerdoel

Aan het einde van de les kunnen jullie uitleggen waarom Nederland in de jaren '30 in een crisis belandde en hoe de regering van Colijn daar op reageerde

Nederland in de 1e Wereldoorlog

Noem een voordeel of nadeel van een open grens

De grote depressie in Nederland

• Na de beurskrach breekt ook in Nederland de depressie aan
  
  
• 15% van werkend Nederland verloor haar baan
  
  
• Werklozen kregen een uitkering om in leven te blijven
  
  
• Om zwartwerken te voorkomen moesten uitkeringsgerechtigden stempelen

Een stempellokaal in Amsterdam in het jaar 1933

Colijn

• Hij wordt in 1933 als leider van de ARP(een voorloper van het CDA) minister-president van Nederland
  
  
• Hij is van mening dat de overheidsuitgaven zich aan de stand van de economie moeten aanpassen. Aanpassingspolitiek noemt men dit
  
  
• De overheid geeft niet meer geld uit dan er binnen komt

Wat is een crisis?

Democratie onder druk

• In de crisis krijgt ook Nederland te maken met nationaalsocialistische(NSB) en communistische(CPN) groeperingen
  
  
• Maar anders dan in Duitsland ontvangen beide partijen weinig steun
  
  
• De Nederlandse bevolking had het zwaar in de jaren 30, maar was niet zo ontevreden als de Duitse bevolking

Anton Mussert was de leider van de NSB. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was dit de enige politieke partij die in Nederland geoorloofd was. Hij noemde zichzelf de leider van het Nederlandse volk. Mussert zelf werd door de Duitsers niet echt serieus genomen.

Wat deed Nederland om de werkloosheid tegen te gaan?

1. Ze zorgden voor grote kortingen
2. Mensen die goed werkten konden een stempel krijgen
3. Ze zorgden voor grote bouwprojecten
4. Ze lieten de armere mensen aan hun lot over

Hoe kan het dat Nederland in een economische crisis beland?

Hoe reageerde Colijn op de crisis?

Kijkvragen

1. Waarom breekt er ook in Nederland crisis uit?'
2. Waarom moeten de werklozen een stempel halen?
3. Waarom breken er in Amsterdam rellen uit?

Antwoorden

1. Amerikanen kunnen geen Nederlandse producten meer betalen
2. Om te voorkomen dat mensen zwart gaan werken
3. Omdat minister-president Colijn de uitkeringen verlaagt