Les 1: E1 Wateroverlast

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Retrieval grid 

E1 Overlast
E2 Beleid
E3 Stad
E4 Toekomst

Hoofd

Test jezelf domein E

☆Kunnen we in de toekomst in Nederland blijven wonen?

☆Hoe kunnen we omgaan met overstromingen én droogte?

☆Hoe ziet de stad van de toekomst eruit?

☆Wat maakt een stad leefbaar?

☆Hoe wordt de ruimte in Nederland verdeeld? Wie bepaalt dat?

☆Is er plek voor iedereen in de stad?

E1: Wateroverlast

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
Thema 1: Overstromingsrisico’s en wateroverlast	Thema 2: Overstromingsbeleid	Maken: Examen opdrachten	Thema 3: Vraagstukken van stedelijke gebieden	Thema 4: Toekomst en leefbaarheid	Maken: Examen opdrachten	Maken: Examen opdrachten

Weekplenda

Cornell aantekeningen

Overnemen Cornell

Stroomgebied

Stroomstelsel

Waterscheiding

Waterafvoer

Dwarsprofiel

Lengteprofiel

Debiet

Regiem

Vertragingstijd

Piekafvoer

Verhang

Verval

Uiterwaard

Zomerbed

Winterbed

Verstening

Ontbossing

Kanalisatie

Stuw

Krib

Waterkering

Leerschema: Wateroverlast

Gebieden

Oorzaken

Veroorzakers

Oplossingen

Kustgebieden

Riviergebieden

IJsselmeer

Zuidwestelijke Delta

Onregelmatig regiem

Kortere vertragingstijd

Verhoogde piekafvoer

Springtij en Storm

Zeespiegelstijging

Mens

Klimaat

Waterkeringen

Bergingsgebieden

Ruimte voor de rivier

Drietrapsstrategie

(Aan)Tekeningen

- Tekening lengteprofiel

- Tekening dwarsprofiel

- Tekening vertragingstijd

- Tekening ruimte voor de rivier

- Tekening stroomgebied 

- Tekening overstromingsrisico's

Theorie tekening 1

Maas, Rijn, IJssel

Stroomgebied

Stroomstelsel

Waterscheiding

Boven-, midden- en benedenloop

Soorten rivieren

Theorie tekening 2

Boven-, midden- en benedenloop

Exogene processen

Meanderen

Delta

Verval

Verhang

Theorie tekening 3

Binnendijksgebied

Buitendijksgebied

Vaargeul

Uiterwaard

Zomer- en winterdijk

Krib

Theorie tekening 4

Springtij

Noordwesterstorm

Zuidwestelijke delta

Afsluitdijk

Rivierengebied

Absolute- en relatieve zeespiegel stijging

Theorie tekening 5

Piekafvoer

Vertragingstijd

Verharding

Ontbossing

(Onregelmatig neerslag)Regiem

Kanalisatie

Theorie tekening 6

1995: Ruimte voor de Rivier

Nevengeul

Dijkverlegging

Uiterwaard verdieping

Dijkverzwaring / Dijkverlegging

Obstakels verwijderen

Toepassing

Niveau 1: Het voorbeeld

De mens en natuur hebben 

invloed op rivieren:

Mens

Natuur

Verbranding fossiele brandstoffen

Ontbossing

Industriële vervuiling

Het broeikaseffect

Veranderingen neerslagpatronen

Stijgende zeespiegel

Niveau 2: Invulopdracht

Rijn	Maas
Stroomgebied:	Stroomgebied:
Debiet:	Debiet:
Regiem:	Regiem:
Belang voor Ned.:	Belang voor Ned.:

Niveau 3: Fouten speuren

Stelling	Juist / Onjuist
Ontbossing heeft geen invloed op Nederlandse rivieren, overstromingsrisico's of droogte.
Verharding van land vermindert het risico op overstromingen en droogte in Nederland.
Kanalisatie heeft geen invloed op de waterhuishouding van het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke delta.
Menselijke activiteiten zoals ontbossing, verharding en kanalisatie hebben negatieve gevolgen voor Nederlandse rivieren.

Niveau 4: Leg het uit

Aandachtspunten Syllabus E1	Uitleg
Grote overstromingsrisico's ontstaan bij een combinatie van springtij, noordwesterstorm en piekafvoer van de rivieren.	omdat, ...
Klimaatverandering zorgt voor onregelmatigere rivierafvoer.	omdat, ...
Menselijke ingrepen hebben invloed op de waterafvoer, zoals verkorting van de vertragingstijd en verhoogde piekafvoer.	omdat, ...
Zeespiegelstijging bemoeilijkt de afvoer van rivierwater en het lozen van water op zee.	omdat, ...
Afsluitbare waterkeringen en bergingsgebieden beperken overstromingsrisico's bij extreme situaties, terwijl rivieren normaal gesproken water naar zee kunnen afvoeren.	omdat, ...

Niveau 5: Examenvraag

Één leerling of groepje bereid een examenvraag voor.

De leerling of groep werkt de vraag uit.

De leerling of groep presenteert de vraag.

Niveau 6: Kwaliteitsbesef

Niveau 6: Kwaliteitsbesef

Antwoord 1:
Klimaatverandering kan leiden tot een onregelmatiger regiem van de Rijn doordat de kans op droogte vergroot wordt en de neerslagintensiteit toeneemt. Deze veranderingen in het weerpatroon zorgen ervoor dat de schommelingen tussen laagwater en piekafvoer groter worden

Antwoord 3:
Klimaatverandering kan leiden tot een onregelmatiger regiem van de Rijn, omdat de kans op (extreme) droogte groter wordt of de neerslagintensiteit toeneemt. Hierdoor worden de schommelingen tussen laagwater en piekafvoer groter.

Antwoord 2:

Door klimaatverandering wordt de kans op droogte groter en neemt de neerslagintensiteit toe. Dit heeft als gevolg dat de schommelingen tussen laagwater en piekafvoer van de Rijn groter worden.

DENK!

Maak zelf opgave 1 t/m 16

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

De Rijn en de Maas: Belangrijke Rivieren in Nederland

Nederland wordt doorkruist door twee grote rivieren: de Rijn en de Maas. Het is van cruciaal belang om de kenmerken van deze rivieren te begrijpen, aangezien ze een significante invloed hebben op ons land. De Rijn is de langste rivier in Nederland en stroomt vanuit Zwitserland door Duitsland voordat hij Nederland binnenkomt. De Maas ontspringt in Frankrijk en stroomt via België naar Nederland. Deze rivieren leveren een belangrijke bijdrage aan de waterafvoer en vormen daarmee een essentieel onderdeel van ons watersysteem.

1) Noem de kenmerken van de Rijn en de Maas en leg uit hoe ze Ned. beïnvloeden.

2) Hoe beïnvloeden de Rijn en de Maas het watersysteem in Nederland?

3) Welke problemen ontstaan er bij de afvoer van water door de Rijn en de Maas? Bedenk oplossingen voor deze problemen.

4) Vergelijk de Rijn en de Maas op basis van hun oorsprong, route en effect op Nederland.

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

Invloed van Klimaatverandering en Menselijke Activiteiten op Waterafvoer

Het klimaat verandert en deze veranderingen hebben een aanzienlijke invloed op de waterafvoer van de rivieren. Bovendien worden deze veranderingen versterkt door menselijke activiteiten. Het is van essentieel belang om te begrijpen hoe klimaatverandering en menselijke ingrepen van invloed zijn op de waterafvoer en welke gevolgen dit heeft voor de risico's op overstromingen en wateroverlast.

5) Hoe beïnvloeden klimaatverandering en menselijke activiteiten de waterafvoer van rivieren?

6) Wat zijn de gevolgen van deze veranderingen voor overstromingsrisico's en wateroverlast?

7) Noem de actuele problemen met de waterafvoer door klimaatverandering en menselijke activiteiten. Bedenk maatregelen om deze problemen aan te pakken.

8) Wat kunnen de mogelijke gevolgen zijn als er geen maatregelen worden genomen om de invloed van klimaatverandering en menselijke activiteiten op de waterafvoer te verminderen?

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

Rol van Ruimtelijke Inrichting bij Overstromingen
 

Niet alleen de gebieden binnen de dijken, maar ook de ruimtelijke inrichting buiten de dijken speelt een belangrijke rol bij overstromingen. Het is van groot belang om te begrijpen hoe deze factoren met elkaar samenhangen en welke maatregelen er genomen kunnen worden om overstromingen te voorkomen of te beperken. De manier waarop we ons land inrichten en gebruiken, heeft directe gevolgen voor de risico's die we lopen.

9) Leg uit hoe ruimtelijke inrichting bijdraagt aan overstromingen en hoe deze factoren elkaar beïnvloeden.

10) Wat is de relatie tussen ruimtelijke inrichting buiten de dijken en overstromingen, en wat zijn de gevolgen hiervan?

11) Welke actuele uitdagingen zijn er op het gebied van ruimtelijke inrichting en overstromingen? Bedenk maatregelen om deze problemen aan te pakken.

12) Vergelijk de rol van ruimtelijke inrichting binnen en buiten de dijken bij overstromingen.

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

Risico's in het IJsselmeergebied en Zuidwestelijke Delta

Specifieke gebieden in Nederland, zoals het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke delta, zijn gevoelig voor overstromingen en wateroverlast. Noordwesterstormen kunnen het water in deze gebieden opstuwen en de risico's op overstromingen vergroten. Het is belangrijk om te begrijpen waarom deze gebieden bijzonder kwetsbaar zijn en welke maatregelen er genomen kunnen worden om de risico's te beperken.

13) Leg uit waarom het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta gevoelig zijn voor overstromingen en wateroverlast, en wat deze gebieden kwetsbaar maakt.

14) Hoe hangen noordwesterstormen samen met verhoogde overstromingsrisico's in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta?

15) Benoem de actuele uitdagingen met betrekking tot overstromingsrisico's in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta. Bedenk maatregelen om deze risico's te verminderen.

16) Vergelijk de gevoeligheid voor overstromingen en wateroverlast tussen het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta.

Herhaling

Leerschema: Wateroverlast

Gebieden

Oorzaken

Veroorzakers

Oplossingen

Kustgebieden

Riviergebieden

IJsselmeer

Zuidwestelijke Delta

Onregelmatig regiem

Kortere vertragingstijd

Verhoogde piekafvoer

Springtij en Storm

Zeespiegelstijging

Mens

Klimaat

Waterkeringen

Bergingsgebieden

Ruimte voor de rivier

Drietrapsstrategie

Cornell aantekeningen

Herhaling Cornell

Stroomgebied

Stroomstelsel

Waterscheiding

Waterafvoer

Dwarsprofiel

Lengteprofiel

Debiet

Regiem

Vertragingstijd

Piekafvoer

Verhang

Verval

Uiterwaard

Zomerbed

Winterbed

Verstening

Ontbossing

Kanalisatie

Stuw

Krib

Waterkering

Herhaling retrieval grid 

E1 Overlast
E2 Beleid
E3 Stad
E4 Toekomst

Flashcards maken