par. 6.2 2022

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6. De wereld van nu

6.2 Eenheid en verdeeldheid in Europa

Beeldkenmerk

Op de achtergrond zie je de printplaat van een computer en op de voorgrond de televisie, die zich na 1950 tot een indringend massamedium ontwikkelde. De raket is een wapen, maar brengt ook satellieten naar de ruimte die een snelle communicatie in de wereldwijde informatiemaatschappij.

de dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld . (dekolonisatie)

• §4.1 EInde van de wereldrijken

De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog . (koude oorlog)

• §4.2 Koude Oorlog

De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

• §4.3 American way of life
• §5.3 Er komen andere tijden

De eenwording van Europa

• §4.4 Herstel van Europa
• §6.3 Eenheid en verdeeldheid in Europa

Vandaag

korte terugblik: Berlijnse Muur

wat verandert er na de val van de Muur?

- hereniging Oost en West -Duitsland

-SU valt uiteen

- nieuwe staten

- veel onrust in het voormalig Joegoslavië

huiswerk par. 6.2 opdr. 1 en 2

Duitse hereniging 1990

1990: die Wende

allerlei problemen:

- binnenland: DDR - geld was minder waard dan de Duitse Mark; aanwezigheid Russische troepen; "achterstallig onderhoud" economie en infrastructuur

- buitenland: Dui mocht niet te groot/machtig worden, WOII was nog niet vergeten

www.vrt.be

1991 Einde Sovjet-Unie

• Protesten tegen het communisme en de slechte economie dankzij de glasnost en perstroijka van Gorbatsjov
  
• Volken die bij de Sovjet-Unie hoorden wilden onafhankelijkheid.
  
• Nationalisme zorgt voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie
  
• De val van SU betekende het einde van de Koude Oorlog. 

NAVO

kaart van Europa 1988

kaart van Europa 2008

Nieuwe Staten

Na de val van de Berlijnse muur ontstonden er in Europa nieuwe staten: 

1. Tsjechië
2. Slowakije
   Balkan landen: 
3. Kroatië
4. Servië
5. Bosnië - Herzegovina
6. Kosovo
7. Montenegro 
8. Macedonië

Diepte punt was de etnische zuivering in Srebrenica onder het oog van Nederlandse militairen. 

Nieuwe machtsverhoudingen

• Grote veranderingen in Midden- en Oost-Europa.

• Veel onafhankelijke landen
  Uiteenvallen Tjecho-Slowakije en Joegoslavië

• Onder Poetin trekt Rusland weer aan Oost-Europese landen.
  

• Grote veranderingen in Midden- en Oost-Europa.

• Veel onafhankelijke landen

• Uiteenvallen Tsjecho-Slowakije en Joegoslavië

• Onder Poetin trekt Rusland weer aan Oost-Europese landen.

Machtsverhoudingen veranderen

Onrust in Oost Europa

• Herlevend nationalisme in Joegoslavië - na de dood van Tito in 1980
• Nieuwe landen ontstaan:
• Bosnië-Herzegovina, Montenegro, Servië, Macedonië, Slovenië 
• Joegoslavië oorlog (verzamelnaam van een aantal oorlogen)
• Vanaf 1992 tot 1999 verschillende conflicten

Joegoslavië oorlog

• Oorlog in Kroatië - Kroatië onafhankelijk land
• Oorlog in Bosnië-Herzegovina - veel Bosnische moslims in dit land maar ook Serviërs. Strijd gaat met name om geloof (moslims vermoord door Bosnische Serviërs, dit noemt men ook etnische zuivering of genocide)
• Oorlog in Kosovo - ligt zuiden van Servië, veel Albanese mensen onafhankelijkheidsstrijd. Heel hard en bloedig conflict. NAVO grijpt hier in (is Servië nog boos over...)

www.rtlnieuws.nl

eenvandaag.avrotros.nl

massamoord 

Srebrenica 

Tijdens de Koude Oorlog was Joegoslavië een

1. democratisch land
2. communistisch land
3. geen van beide

Nadat een aantal landen ervoor kiezen om zich los te maken van Joegoslavië, breekt er in Bosnië-Herzegovina een burgeroorlog uit. Tussen welke twee groepen gaat deze oorlog?

1. Bosnische moslims en Bosnische Serven
2. Bosnische Serven en Bosnische Kroaten
3. Bosnische moslims en Bosnische Kroaten

Waarom wil Servië niet dat de andere landen op de Balkan onafhankelijk worden?

1. Zij willen één Joegoslavië blijven.
2. De Serviërs willen één groot Servië
3. De Serven willen gewoon graag een oorlog.
4. De Serven haten de Moslims en willen niet dat zij een eigen land hebben.

Dit gebeurt eerst 

Daarna...

Daarna...

En tot slot...

De Verenigde Naties zijn er niet alleen om militairen te sturen als er ergens oorlog uit dreigt te breken. De Verenigde Naties willen ook dat oorlog wordt voorkomen.  

Toen de ellende van de Tweede Wereldoorlog in 1945 achter de rug was, werden de Verenigde Naties opgericht. Ook Nederland was daarbij.

In 1992 brak er in (voormalig) Joegoslavië oorlog uit. Nu bestaat dat land niet meer, maar is het uit elkaar gevallen. De Nederlandse blauwhelmen gingen er voor de VN naartoe. 

Ze hadden de opdracht om de bevolking in de stad Srebrenica te beschermen. 

Na het einde van de Koude Oorlog ontstonden er problemen in Oost-Europa.

Zo vielen sommige Oostbloklanden uit elkaar.

In welke landen viel Joegoslavië uiteen?  Sleep de landen naar het juiste vakje.

Wel voormalig Joegoslavie 

Niet voormalig Joegoslavië

Bosnië-Herzegovina

Kroatië

Macedonië

Montenegro

Servië

Slowakije

Tjechie 

In welke deelstaat lag de stad Srebrenica die de Nederlandse VN militairen moesten beschermen in de Joegoslavische oorlog?

1. Slovenië
2. Kroatië
3. Bosnië
4. Servië

Wat gebeurde er in Srebrenica?

1. Inname door Poetin in 2014 zonder toestemming van de VN.
2. Genocide op meer dan 8000 Bosnische moslims die door een Nederlandse afdeling van de VN beschermd moesten worden.
3. Burgeroorlog met de Sovjet-Unie, want die wilden geen onafhankelijkheid geven.
4. Kroaten en Serviërs vochten voor onafhankelijkheid, Kroatië won.

Door de komst van Poetin kan je zeggen dat ...

de spanning tussen het West- en Oostblok weer terug is!

Terugkeer als wereldmacht

In de jaren 1990 ging het dramatisch slecht in Rusland. Het Sovjetrijk was uiteengevallen en de economie lag bijna stil.

In 2000 werd Vladimir

Poetin president. Hij

vond de neergang

onverdraaglijk en wilde

van Rusland weer een

sterk land maken,

dat internationaal

meetelde.

Om de economie op gang te helpen, voerde hij ingrijpende hervormingen door. Met de opbrengsten versterkte hij het leger. Zo herstelde hij de Russische machtspositie van eerder.

Een autoritair bewind
In het Rusland van Poetin is weinig ruimte voor kritiek. Critici van het bewind, zoals Navalny, werden/worden vaak gearresteerd en opgesloten. Poetin kiest voor een autoritaire stijl van regeren: het gezag ligt bij hem en zijn vertrouwelingen. Er worden regelmatig verkiezingen gehouden, maar tegenstanders van het bewind kregen geen eerlijke kans. De staat houdt toezicht op de media en dwingt ze om Poetin te steunen.

Maidanopstand in Oekraïne (2014)
Poetin wil niet dat het Westen invloed krijgt in de buurlanden van Rusland. Toen Oekraïne een verdrag wilde sluiten met de Europese Unie, was Poetin daar fel tegen. Hij zette de Oekraïense president onder druk om het verdrag niet te tekenen. Maar toen deze weigerde zijn handtekening te zetten, brak er in Kiev een bloedige opstand uit. De Oekraïense president werd afgezet en een prowesterse regering nam de macht over.