H3, §5: De Nederlandse samenleving

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Hoofdstuk 3, §5:
De Nederlandse samenleving

Deltion ICT Lyceum

2024-2025

Terugblik vorige les

▸ §3: De maatschappij dat zijn wij

▸ §4: Cultuur

     Terugblik vorige les

Leg in eigen woorden uit
wat een norm is.

Leg in eigen woorden uit
wat socialisatie is.

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

▸ Kun je uitleggen wat immigratie, emigratie, assimilatie, segregatie en integratie inhouden. 
▸ Kun je uitleggen wat een republiek is en wat tolerant betekent.

▸ Heb je een goed beeld van de Nederlandse cultuur.

▸ Kun je enkele culturele groepen in Nederland beschrijven.

Bekijk als instap van de les het filmpje: Typisch Nederlands?

Bespreek met de studenten naar aanleiding van het filmpje: Wat is jouw beeld van Nederland? Waar komt dat beeld vandaan? Bestaat er zoiets als ‘typisch Nederlands’?

Al eeuwen 

multicultureel

Multicultureel betekent met mensen en gewoonten uit verschillende culturen. De samenleving bestaat uit mensen uit verschillende culturen en etniciteiten.

Bespreek de begrippen subcultuur en tegencultuur met de studenten.

Leg uit: een tegencultuur is ook een voorbeeld van een subcultuur. Sommige subculturen keren zich tegen de dominante cultuur. Zij verzetten zich bijvoorbeeld tegen het gezag van de

machthebbers in een land. Ook zijn ze het niet eens met de normen en waarden van de dominante cultuur. Ze gebruiken vaak geweld om zich tegen de dominante cultuur uit te spreken.

---

Wat is een subcultuur?

Een subcultuur is een groep mensen binnen een samenleving die bepaalde gewoontes, kleding, muziek, of andere manieren van doen hebben die anders zijn dan wat de meeste mensen doen. Ze hebben hun eigen stijl en regels, maar ze gaan niet echt tegen de rest van de samenleving in. Denk bijvoorbeeld aan skaters, goths, of hiphop-liefhebbers. Ze zijn onderdeel van de samenleving, maar ze hebben hun eigen, unieke manier van leven.

Wat is een tegencultuur?

Een tegencultuur gaat een stapje verder dan een subcultuur. Dit is een groep mensen die niet alleen anders willen zijn, maar zich ook echt verzetten tegen de regels, gewoontes, of ideeën van de meeste mensen in de samenleving. Ze willen vaak verandering brengen. Een voorbeeld is de krakersbeweging, die zich verzette tegen de manier waarop huizen en gebouwen werden gebruikt. Kortom, een tegencultuur probeert echt iets te veranderen in de samenleving waar ze het niet mee eens zijn.

Inclusie, integratie,
segregatie en exclusie

Verschil:

- Inclusie: Iedereen kan volledig en gelijkwaardig deelnemen.

- Integratie: Mensen worden opgenomen, maar er is nog aanpassing nodig aan de dominante cultuur.

- Segregatie: Groepen leven of functioneren apart van elkaar.

- Exclusie: Een groep wordt volledig uitgesloten van deelname aan de samenleving.

Voorbeelden

van subculturen & tegenculturen

Uitleg
Culturen staan niet vast. Ze zijn altijd in ontwikkeling. Culturen zijn vaak de uitkomst van eeuwenlange processen. Ze hebben een lange geschiedenis waarin de cultuur wordt gevormd. 

Voorbeelden

Hiphopcultuur: In Nederland is de hiphopcultuur een belangrijk voorbeeld van een subcultuur. Deze groep mensen omarmt een specifieke levensstijl, muziek, mode en taal die anders is dan de dominante cultuur. Hiphop heeft zijn eigen normen en waarden, zoals respect voor authenticiteit, zelfexpressie en solidariteit. Deze subcultuur heeft invloed op mode, taal (denk aan straattaal) en muziek in Nederland, maar is niet per se tegen de mainstream-cultuur.

Krakersbeweging: Een voorbeeld van een tegencultuur in Nederland is de krakersbeweging. Deze beweging ontstond in de jaren '70 en '80 als protest tegen woningnood en leegstand van panden. Krakers bezetten leegstaande gebouwen en zetten zich af tegen het kapitalistische woningmarktbeleid. In tegenstelling tot subculturen, die naast de dominante cultuur kunnen bestaan, verzet een tegencultuur zich actief tegen bepaalde aspecten van de heersende maatschappelijke normen en waarden.

❛Kun je cultuur
altijd zien?❜

Cultuur kun je niet altijd zien

Bespreek: Wat zien de studenten op de afbeelding?

Toelichting: Dit is een foto uit de serie Hipster/Muslim (2019), een fotoserie waarin 6 bebaarde, jonge mannen werden gevraagd te wisselen van kleding. Drie van hen waren moslim, drie van hen hipster. Doordat zij ruilden van kleding werd onduidelijk: wie past in welk ‘hokje’?

Vraag: Kun je cultuur altijd zien?

Globalisering
en cultuur...?

 Globalisering betekent dat gebieden en samenlevingen steeds meer met elkaar verbonden raken. Globalisering is iets wat al heel lang bestaat, alleen in de tijd waarin wij leven gaat het nog veel harder. 

Aan de slag!

Opdracht 30, 32 & 34
Maak opdracht 30, 32 & 34
vanaf bladzijde 109 in je werkboek.

Succes deze week, en
tot de volgende les!