Literatuurgeschiedenis V4

Literatuurgeschiedenis
1 / 38
suivant
Slide 1: Diapositive
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

Cette leçon contient 38 diapositives, avec quiz interactif, diapositives de texte et 3 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Literatuurgeschiedenis

Slide 1 - Diapositive

Programma
- Middeleeuwse zin

- Wat gaan we doen met literatuurgeschiedenis?

- Overzicht middeleeuwen

- Spot en satire in de middeleeuwen

Slide 2 - Diapositive

Slide 3 - Vidéo

Literatuurgeschiedenis
  • Achtergrondinformatie over de middeleeuwen tot aan de renaissance
  • Uitgangspunt is spot en satire in de middeleeuwen
  • Eindopdracht: De wereld draait door over een zelfgekozen werk uit de middeleeuwen

Slide 4 - Diapositive

Lesdoelen
  • Aan het eind van de les heb je een beknopt overzicht van de Nederlandse literatuurgeschiedenis van de middeleeuwen tot aan de renaissance

Slide 5 - Diapositive

Overzicht
 Romeinse tijd 
0 - 500 
Middeleeuwen
500 - 1550
Renaissance 
1550 - 1660

Slide 6 - Diapositive

Waar denk je aan bij de middeleeuwen?

Slide 7 - Carte mentale

Het verleden als basis voor het heden
  • Waar denken jullie aan bij 'de middeleeuwen?'
  • 'In dat land heersen middeleeuwse praktijken' 
  • De middeleeuwen in een woord: GELOOF 
  • De macht van de kerk 
  • De pest, maar ook de boekdrukkunst

Slide 8 - Diapositive

Indeling in gewesten
Nederland als zelfstandige natie bestond nog niet. 

Slide 9 - Diapositive

Slide 10 - Diapositive

Soorten middeleeuwse teksten
- Ridderromans
- Hoofse romans
- Dierenverhalen
- Geestelijke verhalen
- Liederen
- Encyclopedieen 
- Reisverhalen
- Toneelstukken

Slide 11 - Diapositive

Een voorbeeld van hoofsheid
Als Elegast in het beroemde verhaal Karel ende Elegast zijn onbeschofte tegenstander uit het zadel heeft gestoten, laat hij hem - zoals een hoofs ridder betaamt - eerst weer in het zadel klimmen alvorens op leven en dood verder te vechten. 

Maar of het in de werkelijkheid altijd zo hoofs toeging?

Slide 12 - Diapositive

De middeleeuwen: literatuur/maatschappij
  • Een geordende maatschappij waarin iedereen zijn plaats kende.
  1. De geestelijkheid
  2. De adel / ridders (leefde aan het hof: een kasteel)
  3. De boeren 
  • 'Op aarde zijn er sommigen die bidden, sommigen die strijden en sommigen die werken (...)' 

Slide 13 - Diapositive

De middeleeuwen: literatuur
Orale literatuur
  • Meeste mensen konden niet lezen of schrijven
  • Voor 1100: alleen teksten in het Latijn
  • Volkstaal: niet op schrift
  • Beroepsvertellers en minstreels



De middeleeuwen: literatuur
Geschreven literatuur 
  • Latijn
  • In kloosters door monniken
  • Pen en inkt op perkament
  • Prachtige illustraties! 

Slide 14 - Diapositive

Middeleeuwen: de taal
  • Latijn: de taal van de wetenschap en de kerk. Eeuwenlang had het Latijn als schrijftaal het monopolie. 
  • Oudnederlands: verzameling dialecten tot circa 1100
  • Middelnederlands: verzameling dialecten van 1100 tot circa 1500 
  • Boekdrukkunst kwam aan het einde van de middeleeuwen op

Slide 15 - Diapositive

Slide 16 - Vidéo

Middeleeuwen: de taal
  • West-Germaanse taalfamilie 
  • Nederlands - Duits
  • Diets = volkstaal 
  • Variant nog steeds door Amish in VS gesproken

Slide 17 - Diapositive

Slide 18 - Vidéo

Satire en spot
sa·ti·re (de; v(m); meervoud: satiren, satires)
1. hekelende voorstelling, spottend geschrift enz.
(Bron: Van Dale)

Een satire of hekeldicht is een kunstvorm waarbij vaak op humoristische wijze maatschappijkritiek of kritiek op personen wordt gegeven. De kritiek kan geleverd worden via parodie, ironie, sarcasme, pastiche en karikatuur. De doelwitten kunnen personen, politici, tradities, religie, kunstenaars, entertainers, media, normen, waarden, trends zijn. (Bron: wikipedia)


Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Diapositive

Opdracht (20 minuten): Spot?
Je wordt in een groep gedeeld. Elke groep leest alle teksten uit het document op de classroom.

Elke groep maakt de opdracht die bij hun groepsnummer hoort. Je groep wordt dus expert over een bepaalde tekst.

Lees de teksten en bedenk in je groep de antwoorden.

Slide 21 - Diapositive

Literatuurgeschiedenis
- Opdracht van de vorige keer: is het satire of niet?

-

- Overzicht middeleeuwen

- Spot en satire in de middeleeuwen

Slide 22 - Diapositive

Programma
- Opdracht vorige week: satirisch of niet?

- Middeleeuws werk lezen met begrippenapparaat

- Teksten literatuurgeschiedenis.nl lezen

Slide 23 - Diapositive

Satirisch of niet? (10 minuten)
Zoek het andere groepje op dat dezelfde tekst heeft behandeld. 

Schrijf een eenduidig antwoord op bij de vragen. Zijn jullie het eens?

Daarna per groep: vat het fragment samen en geef antwoord op de vraag.

Slide 24 - Diapositive

Teksten Middeleeuwen
- Der Nature Bloeme - Jacob van Maerlant (ca 1270): De aap en De eenhoorn
- Narratio de terra suaviter viventium - auteur onbekend (ca. 1500): Cocagne (vertaling: Verhaal over het land van de zoet levenden)
- De Reis van Sente Brandane - auteur onbekend (12de eeuw): De reis van Sint Brandaan
- Het boek van Sidrac - auteur onbekend (begin 14de eeuw): De koning vraagt: hoe komt het dat vrouwen zo emotioneel reageren op vreugde en verdriet in de wereld?
Vraag: is het verhaal satirisch bedoeld of niet?

Slide 25 - Diapositive

Van den vos Reynaerde
- Uil: Nachtdier, vaak geassocieerd met de duivel, staat voor het kwade. 
- Vos: 
- Leeuw:
- Das:
- Beer:
- Kater:
- Wolf: 
Waar staan de dieren symbool voor?

Slide 26 - Diapositive

Begrippenapparaat
Op classroom in vier onderwerpen verdeeld.

Tijd, handeling, figuren, vertelsituatie.

Wat moet je ermee? Leer de begrippen uit je hoofd en je moet het kunnen toepassen --> toets verhaalanalyse

Slide 27 - Diapositive

Opdracht (20 minuten)
Lees het fragment van jouw groep op de classroom. 

- Welke rollen hebben de dieren in het verhaal? Symbolisch?
- Gebruik minimaal twee van de vier onderwerpen van het begrippenapparaat en pas de begrippen op het fragment toe
- De antwoorden bespreken we volgende les

Slide 28 - Diapositive

Literatuurgeschiedenis
- Opdracht van de vorige keer: is het satire of niet?

-

- Overzicht middeleeuwen

- Spot en satire in de middeleeuwen

Slide 29 - Diapositive

Programma
- Opdracht dinsdag: dieren als symbool? Begrippenapparaat?

- Teksten literatuurgeschiedenis.nl lezen

- Voorbereiden groepsopdracht

Slide 30 - Diapositive

Van den vos Reynaerde
- Symboliek van de dieren?

- Begrippenapparaat?
* Tijd
* Handeling
* Figuren
* Vertelsituatie

Slide 31 - Diapositive

Opdracht (20 minuten)
Literatuurgeschiedenis.nl heeft onderwerpen uit de middeleeuwen met alle belangrijke teksten. 

https://literatuurgeschiedenis.nl/middeleeuwen/literatuurgeschiedenis/index.html

Elke groep vat drie onderwerpen samen voor de klas.

Slide 32 - Diapositive

Opdracht (20 minuten)
Elke groep vat drie onderwerpen samen voor de klas en levert de samenvattingen in op classroom.
- Titel van de tekst die je samenvat
- Tekstsoort (dierenroman) of onderwerp (vertalen)
- Samenvatting en/of belangrijkste feiten
- Belangrijkste literaire werken en/of personen
(- Plaatje ter illustratie)

Slide 33 - Diapositive

Eindopdracht
Groep 1 presenteert eerst
Groep 2 doet eerst de literatuuropdracht
En dan andersom. Schema voor presenteren op classroom!

Wat ga je doen?
- Middeleeuws werk lezen en analyseren
- Middeleeuwse tijd bespreken waarin het werk is verschenen

Slide 34 - Diapositive

Eindopdracht

Slide 35 - Diapositive

Slide 36 - Diapositive

Slide 37 - Diapositive

Opdracht (15 minuten)
Kies met je groep welk middeleeuws werk jullie gaan bespreken
Leen het bij de mediatheek, vraag of ik het heb, lees het op internet, leen het bij de centrale bibliotheek...

Wat hebben jullie volgende week dinsdag nodig?
Hoe verdelen jullie het werk?
Waar gaan jullie mee beginnen?




Slide 38 - Diapositive