H3 Zuid-Amerika: Wereldspeler?

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H3 Zuid-Amerika: Wereldspeler? 

Stelling

In de pre-koloniale tijd liepen veel migratieroutes over de hoogvlaktes van de Andes

Stelling

In de pre-koloniale tijd liepen veel migratieroutes over de hoogvlaktes van de Andes

Klopt, veel mensen vestigden zich op de hoogvlaktes. Hier is het koeler dan lager gelegen gebieden en de woestijnen. Gewassen als tarwe, gerst en quinoa doen het daar goed.

Stelling

De inkomensongelijkheid in Brazilie behoort tot de grootste in de wereld

Stelling

De inkomensongelijkheid in Brazilie behoort tot de grootste in de wereld

Klopt, de inkomensongelijkheid is bijzonder groot in Brazilië. Dit is een erfenis uit het koloniale verleden en is in alle sectoren van de economie zichtbaar.

Stelling

De informele sector speelt een marginale rol in de economie van Zuid-Amerika.

1. Bedenk een argument voor de stelling
2. Bedenk een argument tegen de stelling

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

In 2008 nam Brazilië het initiatief voor de oprichting van de UNASUR, de Unie van Zuid-Amerikaanse Naties. Het was een reactie op een plan van de V.S. om een groot handelsblok te vormen van Noord- en Zuid-Amerika samen. Brazilië wilde dat niet, omdat het bang was dat de Amerikanen hun goedkope producten makkelijk op de Braziliaanse markt zouden kunnen afzetten. Dat zou te veel concurrentie betekenen voor de Braziliaanse bedrijven. Brazilië wilde ook voorkomen dat andere Zuid-Amerikaanse landen zich wel bij de V.S. zouden aansluiten.

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan jij:

• de definitie geven van exportvalorisatie, landgrabbing, handelsbalans, export- en importpakket. 
• De Mercosur, Pacifische Alliantie en UNASUR met elkaar vergelijken 
• de gevolgen van globalisering en liberalisering voor quinoa-boeren in Bolivia uitleggen.
• Verschillende standpunten over de gevolgen van globalisering en liberalisering in Zuid-Amerika met elkaar vergelijken en hier mijn eigen mening over geven. 

Waarom samenwerken?

Economisch?

Politiek?
Cultureel?

Mercosur

Pacifische Alliantie

UNASUR

Op welke locatie hoort welk samenwerkingsverband? Je mag internet gebruiken.

CARICOM

NAFTA

EU

MERCOSUR

ASEAN

COMESA

Hieronder staan vier aardrijkskundige dimensies, namelijk economisch, natuurlijk, politiek en sociaal.

Maak de juiste combinaties door deze dimensies te slepen naar de juiste uitspraken:

'Door het produceren van bio-ethanol  is ons land zelfstandiger geworden. We zijn minder afhankelijk van Venezuela, een grote olie-exporteur.'

'Dankzij de inkomsten uit de ethanolproductie kan ik nu mijn kinderen naar school sturen.'

'De export van bio-ethanol levert Brazilië veel inkomsten op.'

'Het kappen van de bossen heeft ertoe  geleid dat bepaalde vogelsoorten nu bedreigd worden in hun bestaan.'

Economisch

Natuurlijk

Politiek

Sociaal-cultureel

Mercosur in kaart

Mercosur (1991)

Interne vrije handel en vrij verkeer van goederen en kapitaal

=einde van protectionisme en importsubstitutie.

Samenwerking 

ondanks spanningen?

Moeizame samenwerking

Zoektocht naar samenwerking, maar gaat moeizaam.

- Angst voor economische en politieke overheersing

- Strijd om hulpbronnen/grenzen 

- Andere kijk op de wereld: bijv. Venezuela ziet globalisering als iets slechts, terwijl Chili het juist als voordeel ziet. 

De UNASUR

• Alle Z-A landen 
  
  
• Samenwerking met als doel politieke, economische en culturele integratie voor een sterkere concurrentiepositie op de wereldmarkt. 
  
  
• Nadruk op infrastructuur en onderwijs 

Waarom infrastructuur?

Keerzijde infrastructuur?

Positie Brazilië in de BRICS

Aandeel bbp (in koopkracht) in BRICS, 2015

Positie Brazilië in Zuid-Amerika

Ontwikkeling handel van de Mercosur en Brazilië

Handelsbalans Brazilië

De belangrijkste handelspartners van Brazilië, 2013

Import en Export

Import

Export

Uitvoerproducten

Eenzijdig exportpakket

• Eenzijdige samenstelling maakt Zuid-Amerika kwetsbaar;
  
  
• Gevoelig voor veranderingen in grondstoffenprijzen
  
  
• Exportvalorisatie zou handelspositie versterken

Foreign Direct Investment (FDI)

Buitenlandse investeringen?

Maken en nabespreken

3.1: opgave 3 en 4

3.2: opgave 3 en 4

Relevante kaarten

Samenvatting