Ec. bekeken 3TL: 5.2 Particulier en Collectief

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Particulier of collectief?

Goedemorgen klas 3T2

• Ga rustig zitten volgens de plattegrond
• Pak je boek en wacht tot dat de les begint. 

Hoe heten de 3 lagen van de overheid ?

1 minuut bedenktijd ( geen vingers )

3 lagen van de overheid

• Rijk (Koningrijk der Nederlanden)
  
• Provincie (Bijv. provincie Gelderland)
  
• Gemeente (Bijv. gemeente Arnhem)
  

Het Rijk: regering

Wat doet de regering?

• bestuurt het land 

Programma

Terugblik vorige les

5.2 Particulier en Collectief

Vragen maken

Afsluiting

Provincie

Het bestuur van de provincie regelt zaken als snelwegen, openbaar vervoer in de provincie en de drinkwatervoorziening.

De provincie is verantwoordelijk voor een deel van 

de infrastructuur.

De gemeente

• Er zijn meer dan 300 gemeenten in Nederland
• Je regelt er van alles: paspoort, ID-kaart, rijbewijs, verhuizingen
• Zij regelen ook van alles: sportvelden, parkjes, schoolgebouwen, afval
• Burgemeester en wethouders bepalen beleid. 
• Regelen lokale zaken 
• Maken verordeningen ( bv. zwemverbod) Geen wetten ( doet alleen Rijk)

Het waterschap 

Het waterschap is ook onderdeel van de overheid, ze zorgt voor:

> Dijken

> De waterstand

> De waterkwaliteit 

Leerdoelen

- Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met de collectieve sector.

- Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met de particuliere sector.

- Ik kan voorbeelden noemen van de collectieve sector.

- Ik kan voorbeelden noemen van de particuliere sector.

particuliere sector

Alle huishoudens en de bedrijven die bestaan van de verkoopopbrengst.

collectieve sector

Instellingen die voornamelijk door de overheid worden betaald.

Collectieve sector

sociale zekerheid

De maatregelen waarmee de overheid ervoor zorgt dat iedereen verzorging of inkomen krijgt die daar zelf niet voor kan zorgen.

Kun jij een voorbeeld noemen?

Sociale zekerheid

Ik kan uitleggen hoe de sociale zekerheid in Nederland geregeld is

Solidariteitsbeginsel

Ambtenaren

Ambtenaren zijn werknemers die in dienst zijn van de overheid.

Een ambtenaar werkt bijvoorbeeld bij de politie, het leger of in het onderwijs.

Privatiseren

Bij privatiseren verkoopt de overheid een dienst of activiteit aan de particuliere sector.

Redenen om te privatiseren:

• Geen verantwoordelijkheid meer voor overheid
  
• Bedrijven doen het beter en/of goedkoper

Voorbeelden van privatisering: KPN, NS, PostNL

nationalisatie

Het overgaan van bedrijven of instellingen van de particuliere naar de collectieve sector.

Privatisering en nationalisering

overheid

overheid

Particulier

Particulier

Privatisering

nationalisering

Kartel

Verboden prijsafspraken = kartel

Reden → onderlinge concurrentie beperken

Fusie

Soms voegen meerdere bedrijven samen om 1 groter bedrijf te vormen, dat kan door een fusie of overname.

Een fusie is wat meer van twee kanten.

Aan de slag

Wat? opgaven 1 t/m 4 op bladzijde 12 en 13

Hoe ? In stilte

Tijd ? 10 minuten

Uitkomst ? bespreken

Verder aan de slag

Wat? lees leertekst op bladzijde 13 en maak opgaven 6 t/m 10

Hoe ? op fluistertoon met je buurman

Klaar ?  maak rekentrainer paragraaf 1 en 2 op bladzijde 35

Uitkomst ? nakijken 

Wat heb je geleerd?

Noem drie dingen die je geleerd hebt

Noem twee dingen die je zou willen leren

Noem twee dingen die je zou willen leren

Noem een vraag die je nog beantwoord wilt hebben

Noem een vraag die je nog beantwoord wilt hebben

Aan de slag!

Wat moet je nu doen?

• Maak van 5.1 de opdrachten 1 t/m 8
  
• Maak de rekentrainer 5.1
• Nakijken van de opdrachten (digitaal)

Klaar?

- Samenvatting/mindmap maken van 5.1

- Leertekst van 5.2 lezen

Aan de slag!