23/24-40-1H- Inleiding en slot

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

23/24 Nederlands

Klas 1 

Inhoud van dit college

Doel: aan het eind van dit college weet je hoe een tekst is opgebouwd. Je kent de begrippen 'inleiding' en 'slot'.

Bouw van een tekst

Elke tekst is anders, maar toch heeft (bijna) elke tekst dezelfde bouw.

Een goede tekst bestaat uit drie delen (driedeling):

• een inleiding
• een middenstuk (kern)
• een slot
  
  

Elk deel heeft zijn eigen functie en inhoud.

Inleiding

De inleiding, het eerste deel van een tekst, bestaat uit één of enkele alinea’s. Een inleiding heeft twee functies:

• de lezer nieuwsgierig maken naar de rest van de tekst; vaak gebeurt dat met een voorbeeld of een bijzondere vorm daarvan: een anekdote, een meestal grappig (waargebeurd) verhaaltje;

• duidelijk maken wat het onderwerp van de tekst is; er worden bijvoorbeeld één of meer vragen gesteld, die verderop in de tekst beantwoord worden.

Middenstuk

Het middenstuk behandelt de diverse aspecten van het onderwerp. 

Dit noemen we de deelonderwerpen

Denk aan:

Gevolgen / voordelen / oplossingen

Wanneer er meerdere alinea's over één deelonderwerp gaan, krijgen deze vaak een tussenkopje (een deeltitel)

Slot

Het laatste deel van een tekst is het slot. Ook dit kan uit één of meer alinea’s bestaan.

In een slot vind je meestal een conclusie (de hoofdgedachte), vaak herkenbaar aan signaalwoorden als dus en daarom of een korte samenvatting, vaak herkenbaar aan signaalwoorden als kortom en al met al.

Daarnaast vind je soms:

• een aanbeveling (een advies);
• een aansluiting bij de inleiding, zodat het verhaal mooi ‘rond’ is
• een toekomstverwachting

Leesstrategieën

Strategie	Doel	Aanpak
1. Oriënterend	Vaststellen waarover een tekst gaat (onderwerp).	Je bekijkt de tekst. Je kijkt naar: - de titel; - de illustraties (plaatjes); - tussenkopjes (titels van tekstgedeeltes); - anders gedrukte woorden; Je leest de eerste alinea.
2. Globaal	Vaststellen welke kanten van het onderwerp worden besproken (deelonderwerp).	Je leest de eerste en laatste zin van iedere alinea.
3. Precies	Een tekst helemaal goed begrijpen.	Je leest de tekst nauwkeurig van begin tot eind.
4. Zoekend	Bruikbare informatie in een tekst vinden.	Je let op tussenkopjes, anders gedrukte woorden en opvallende tekens (bolletjes, nummers en sterretjes).

Evaluatie van dit college

Doel: Doel: aan het eind van dit college weet je hoe een tekst is opgebouwd. Je kent de begrippen 'inleiding' en 'slot'.

Kun jij beide termen uitleggen?

Les 1 - Wat weet je al? 

Lesdoel: aan het eind van de les weet je of de theorie van tekstdoel en tekstsoort goed beheerst. 

- vragen beantwoorden 

- oefen met de theorie

Wat weet je van tekstdoelen en tekstsoorten? 

Is 'een advertentie' een tekstsoort of tekstdoel?

1. Tekstsoort
2. Tekstdoel

Wat is
het tekstdoel?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Wat is het tekstdoel en de tekstsoort?

1. Instrueren, handleiding
2. Informeren, column
3. Amuseren, gedicht
4. Overhalen, opiniestuk

Wat is
het tekstdoel?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Wat is
het tekstdoel?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Tekstdoel en tekstsoort?

1. Overtuigen, reclame
2. Informeren, reclame
3. Activeren, reclame
4. Instrueren, routeplanner

Tekstdoel en tekstsoort?

1. Overtuigen, reclame
2. Activeren, uitnodiging
3. Informeren, uitnodiging
4. Activeren, reclame

Wat is de tekstsoort en wat is het tekstdoel?

1. klachtenbrief - overtuigen
2. ingezonden brief - overtuigen
3. klachtenbrief - activeren
4. ingezondenbrief - activeren

Sleep de tekstsoorten naar het juiste tekstdoel

Overtuigen

Informeren

Instrueren

1 Welk tekstdoel hoort bij de tekstsoort? Sleep de tekstsoorten naar de juiste tekstdoelen.

activeren

amuseren

instrueren

overtuigen

recept

recensie

reclamefolder

roman

Ik kan de vijf tekstdoelen en bijbehorende tekstsoorten herkennen

😒🙁😐🙂😃

Welke tekstdoelen vind je nog lastig?

Amuseren

Informeren

Instrueren

Activeren

Overtuigen

Les 1 - Evaluatie

Lesdoel: aan het eind van de les weet je of de theorie van tekstdoel en tekstsoort goed beheerst. 

- weet jij voor jezelf of je de theorie beheerst?