Ziekten van het zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Ziekten van het zenuwstelsel

- CVA

- ziekte van Parkinson

- Multipele sclerose

- Epilepsie

Leerdoel

De student kan in eigen woorden uitleggen aan een zorgvrager en collega wat de oorzaken, gevolgen, symptomen en behandelingen zijn van een CVA/TIA, ziekte van Parkinson, Multiple Sclerose, epilepsie en ALS.  

Herhaling van de stof over het zenuwstelsel: 

De hersenen en het ruggenmerg horen bij het ….. ?

1. perifere zenuwstelsel
2. centrale zenuwstelsel

De richting van de impulsgeleiding
in een zenuwcel loopt altijd van
dendriet naar celkern naar synapsspleet.
Nooit andersom.

1. waar
2. niet waar

Sleepvraag benaming

1

2

3

4

5

6

7

8

Frontale/voorhoofdskwab

cerebrum/ grote hersenen

wandbeenkwab 

achterhoofds kwab

slaapbeen kwab

cerebellum/kleine hersenen

hersenstam

begin van ruggenmerg

In welke richting loopt de impuls in een motorische zenuwcel

1. Van de motorische schors in de hersenen, via de hersenstam naar het doelorgaan
2. Van de spieren in het lichaam, via het ruggenmerg naar de grote hersenen.

Sleepvraag functie hersenen

2

3

4

5

6

7

8

motorische functies

verwerking sensorische informatie

verwerking visuele informatie

Gehoor en evenwicht

regeling vitale functies

coördinatie en bijsturing motoriek

motorische en sensorische zenuwbanen

Welk van de voorbeelden past bij willekeurige zenuwstelsel?

1. Je hangt op de bank tv te kijken zonder echt door te hebben wat er op is.
2. De deurbel gaat, je staat op om te kijken wie er is.
3. Je ligt te zonnebaden in de tuin.
4. Je ben na een lange drukke dag in bed gaan liggen om te slapen.

Welk van de voorbeelden past bij het onwillekeurige, parasympathische zenuwstelsel?

1. De deurbel gaat, je staat op om te kijken wie er is.
2. je ligt op bank en ineens begint je buik te knorren en krampen
3. je ligt te zonnebaden in de tuin, terwijl je kletst met je buurvrouw
4. Je bent aan het hardlopen buiten in de sneeuw.

wat is hier te zien? 

Ziektebeelden

CVA

Parkinson

MS

Epilepsie

ALS

CVA = cerebrovasculair accident.  

Ook wel: 

beroerte, attaque, hersenbloeding/infarct

- hersenbloeding versus herseninfarct 

- TIA: transient ischemic attaque 

- Ischemisch CVA 

       o < 24 uur > TIA 

            RIND (reviseble)

       o > 24 uur > CVA 

- Bloedige CVA

      o schade afhankelijk  

         van plek bloeding

Parkinson

Welke symptomen zien jullie bij mensen met Parkinson?

Symptomen Parkinson

Niet te verwarren met:  

parkinsonachtige ziekten

1. Leg met behulp van dit plaatje uit wat fysiologische oorzaak is van Parkinson
2. Zoek op waardoor Parkinson kan komen (aanleiding)
3. Wat kan jij als VIG doen om bewoners met Parkinson te ondersteunen?

Oorzaken ziekte van Parkinson

- De gepigmenteerde cellen van de substantia nigra sterven af, waardoor er te weinig dopamine wordt gemaakt. 

- Dopamine is een neurotransmitter. Dopamine heeft een stimulerende werking en acethylcholine heeft een remmende werking

- Balans tussen dopamine en acethylcholine is verstoord

- oorzaak naar het afsterven is niet goed bekend bij de ziekte van Parkinson. 

Multipele sclerose

Epilepsie

Epilepsie is een tijdelijke functiestoornis in de hersenen, waarbij hersencellen zich plotseling en ongecontroleerd ontladen. Pas als iemand bij herhaling dergelijke aanvallen heeft, is er sprake van epilepsie. 

Epilepsie

1. Wat is de fysiologische oorzaak van epilepsie?

2. Waardoor kan het komen (aanleiding)? 

3. Hoe ziet een epileptische aanval eruit?

4. Wat moet je doen bij een epileptische aanval?

ALS

• Zenuw/spierziekte 
• spieren vallen uit omdat zij geen prikkels meer krijgen vanuit de hersenen.

• Symptomen: spierzwakte/spierspasme => verminderde slik- en spraakvermogen, verminderde ademhaling
• na diagnose leven mensen nog 2 - 5 jaar

zwakker wordende spieren met uitval van armen of benen ;

stijfheid, spierkramp en vermindering van kracht;

moeite met opstaan, lopen en draaibewegingen;

vermindering van spraak en slikvermogen met longontsteking tot gevolg;

angst en somberheid;

hangen van het hoofd door verminderde werking van de nekspieren;

moeilijk ademhalen.

Epilepsie, oorzaken

- aangeboren hersenafwijking

- erfelijkheid/verhoogde aanleg

/hersentumor

- hersenbloeding of - infarct

- infectie

- hersenbeschadiging na ongeluk

- geen oorzaak (= idiopatisch) 

vragen/ opmerkingen? 

Opdracht voor volgende keer, 7 maart: 

- grote opdracht. in groepen van 3 studenten.

- 3 weken de tijd. 

- 2 punten te verdienen. 

Opdracht voor volgende keer, 7 maart: 

- lever het artikel dat je plant te gebruiken voor je overkoepelende opdracht. 

Voorbereiding voor volgende les. 

Zorgpad: hoofdstuk 13 ziekten van het ademhalingsstelsel, pgf 1 en 2. 

Ingesproken PPT over ademhalingsstelsel Teams bestanden