1.4 Samenhang: ontwikkeling en economie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1.4 Samenhang: ontwikkeling en economie

H1 Wereldbeeld

Domein Wereld

H4

Lesdoel

•Je weet hoe je een land dat behoort tot het centrum, tot de semiperiferie en tot de periferie aan economische kenmerken kunt herkennen.

•Je begrijpt dat een verschuiving in de internationale arbeidsdeling gevolgen heeft voor het centrum-periferiemodel.

•Je begrijpt het verband tussen de verschillende economische patronen op de wereldkaart.

Oorzaken ongelijkheid (extern)

Oorzaken ongelijkheid

Extern: 

Ongelijke relatie tussen rijke en arme landen (centrum-periferie verhouding). Sinds de koloniale tijd lopen sommige landen al een achterstand op.

Intern:

• natuurlijke oorzaken​ 

• menselijke oorzaken 

-> Voorbeelden?

Oorzaken ongelijkheid

Extern: 

ongelijke relatie tussen rijke en arme landen (centrum-periferie verhouding)

Intern:

• natuurlijke oorzaken​ 

• menselijke oorzaken 

-> Voorbeelden?

Natuurlijk: geen verbinding met zee, droogte, onvruchtbaar​ 

Menselijk: slecht bestuur, oorlog, corruptie

Vicieuze cirkel van armoede

Hoe is dit toe te lichten?

Internationale arbeidsverdeling

Specialisatie van de werkgelegenheid in de verschillende delen van de wereld.

Welke samenhang zal er zijn tussen de welvaart en de verdeling van de beroepsbevolking?

Internationale arbeidsverdeling

Vroeger: Noord-Zuid verdeling

Nu:

Noord: zakelijke en financiele diensten

Zuid: opkomende landen, middengroep en achterblijvers

Lokaal schaalniveau (stad):

Hoe beïnvloed het centrum de periferie?

mondiaal schaalniveau (wereld):

Hoe beïnvloed de periferie het centrum?

1.4 Samenhang: ontwikkeling en economie deel 2

H1 Wereldbeeld

Domein Wereld

H4

Herhaling

Waarom hadden sommige landen een 'oneerlijke startpositie' in de ontwikkeling van de economie?

Hoe zit het momenteel met de internationale arbeidsverdeling?

Opkomende landen/middengroep/achterblijvers

centrum/semiperiferie/periferie

www.npo3.nl

Tot 1980 wereld overzichtelijk, daarna flinke toename proces globalisering

Gevolg:

Verschuiving internationale arbeidsverdeling

Zichtbaar aan: 

• Verdeling beroepsbevolking
• Samenstelling exportpakket

Exportpakket

De arbeidsverdeling kan je uit het exportpakket en de beroepsbevolking herleiden. 

Veel hoogwaardige goederen? 

--> centrumland. 

Herhaling

1. Wat zegt het exportpakket(wat landen allemaal exporteren) over de ontwikkeling van een land?

2. Hoe zit de internationale arbeidsverdeling in elkaar?

Smile curve

Veel winst

Onderzoeken & ontwikkelen van nieuwe producten/diensten

Weinig toegevoegde winst

Vooral het produceren. Hier verdien je minder mee. Massaproductie is noodzakelijk

Veel winst

Marketing en andere economische diensten (logistiek, advocatuur, banken etc)

www.vpro.nl

Opdrachten

Maak 

Hoofdstuk 1

§4

Opdr. 1 t/m 4

Even checken, leg uit:

•Je weet hoe je een land dat behoort tot het centrum, tot de semiperiferie en tot de periferie aan economische kenmerken kunt herkennen.

•Je begrijpt dat een verschuiving in de internationale arbeidsdeling gevolgen heeft voor het centrum-periferiemodel.

•Je begrijpt het verband tussen de verschillende economische patronen op de wereldkaart.