bespreken PW thema 2 + NK 1 + UL 5.2 (1m/h)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

planning

• PW thema 2 bespreken
• Nakijken opdrachten 5.1 (+HW-C)
• leerdoelen 5.2
• uitleg 5.2
• huiswerk opgeven  

 PW thema 2 bespreken!

Dus alleen een markeerstift op tafel, verder helemaal niets!

open je boek op blz. 84

start met  nakijken van je antwoorden

1 a = het stampgeluid van het konijn

1b = in de zintuigcellen van het oor

1c =  elektrische signaaltjes (seintjes)

1d = Via zenuwen gaan ze naar de hersenen.

1e = in de hersenen

2a

2b

3

1

4

2

3a = drukzintuigen, koudezintuigen, tastzintuigen,    

         warmtezintuigen

3b = drukzintuigen, koudezintuigen, tastzintuigen, 

          warmtezintuigen

3c = tastzintuigen

3d = drukzintuigen

3e = 9

4 (samenvatting) 

afb. 4 =

4 (samenvatting) afb. 5

5a = Door de telefoon te horen, te zien en te voelen.

5b = geluidsprikkels, lichtprikkels en lichte aanraking

5c = in haar ogen, oren en de huid van haar hand(en)

5d = vanaf de gehoorzintuigen, gezichtszintuigen en 

         tastzintuigen

6a =  

Ja, want er komen zenuwuiteinden voor in je kies waarmee je pijn kunt waarnemen.

6b = 

Ja, want alleen de zenuw kan geen impulsen doorgeven. De pijnpunten in de kiezen kunnen nog wel pijnprikkels omzetten in impulsen.

6c =  

Nee, want de zenuw in de kaak kan geen impulsen doorgeven. Pijnsignalen kunnen de hersenen daardoor niet bereiken. Iemand met een verdoving in de kaak kan zich dan niet bewust worden van de pijn.

6d = wel

6e = 

Impulsen van pijnpunten worden wel doorgegeven aan de hersenen, maar daar houdt morfine de pijnsignalen tegen. Een morfinegebruiker neemt dan geen pijn waar.

7a = 

gehoorzintuigen, gezichtszintuigen, reukzintuigen, smaakzintuigen, tastzintuigen, warmtezintuigen

7b =

Nee, want Said wordt zich niet bewust van zijn eigen kauwgeluid.

7c=

Je hersenen zorgen ervoor dat je je alleen bewust bent van de belangrijkste dingen. Op minder belangrijke dingen let je niet. Je bent je daar dan niet bewust van.

8a=

Met de koudezintuigen en de tastzintuigen in zijn huid.

8b=

Zo kun je voorkomen dat je oververhit raakt of je brandt aan hete voorwerpen.

Je boek voor nu even dichtdoen.

Een orgaan is een deel van een organisme met een of meerdere functies.

Bijvoorbeeld je ogen en je tong.

Wat is het grootste en zwaarste orgaan van het menselijk lichaam?

De huid is het grootste en zwaarste orgaan: 

Het heeft een oppervlak van twee vierkante meter (2m²), weegt ongeveer 10kg en is toch maar een paar millimeter dik.

leerdoelen 5.2

• Ik kan de bouw en functies van de huid beschrijven.
• Ik kan benoemen hoe je verschillende geuren ruikt.
• Ik kan benoemen hoe je verschillende smaken proeft.  

De huid

Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat kouder is dan je huid.

Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt.

Tastzintuigen reageren op een lichte aanraking van je huid.

Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

De opperhuid

De opperhuid

De huid bestaat uit 2 lagen:

de opperhuid en de lederhuid.

De opperhuid zelf bestaat ook weer uit 2 delen:

• Hoornlaag
• Kiemlaag

Hoornlaag:

• Hoornlaag de bestaat uit resten van dode cellen.
• De hoornlaag beschermt tegen beschadiging en uitdroging, ziekteverwekkers.

Kiemlaag:

• De kiemlaag bestaat uit levende cellen.
• De onderste laag cellen van de kiemlaag deelt zicht voortdurend.
• Daardoor komen er steeds nieuwe kiemlaagcellen bij.
• De bovenste kiemlaagcellen schuiven op naar buiten en verhoornen.  Dat wil zeggen dat ze hoornstof aanmaken. 
• Hoornstof komt ook voor in nagels en haren.  Als de cellen zijn verhoornd, sterven ze af. 

De Lederhuid (versimpeld)

De lederhuid bestaat uit;

• bloedvaten
• huidklieren en haren
• zenuwen
• zintuigen

• In de lederhuid liggen de warmte-, koude-, druk- en tastzintuigen.

• Daarin liggen de tastzintuigen net onder de kiemlaag in de lederhuid.

• De drukzintuigen liggen dieper in de lederhuid. 

In de lederhuid liggen:

• haarzakjes
• zintuigen
• bloedvaten
• zweetklieren

Onder lederhuid: onderhuidsbindweefsel

In de lederhuid, maar ook nog in de kiemlaag liggen pijnpunten. 

In de lederhuid liggen:

• haarzakjes
• zintuigen
• bloedvaten
• zweetklieren

Onder lederhuid: onderhuidsbindweefsel

Lederhuid

Haarzakjes	Waaruit haren groeien. Aan elk haar zit een spiertje.
Talgkliertjes	Die maken talg. Talg is vettig en houdt zo de haren en de hoornlaag soepel.
Zweetkliertjes	Die produceren zweet. Door verdamping van zweet koelt je lichaam af.
Zintuigen	Waarmee je de omgeving waarneemt
Bloedvaatjes	Die de huid voorzien van stoffen

Zintuigen in je huid

Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat kouder is dan je huid.

Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt.

Tastzintuigen reageren op een lichte aanraking van je huid.

Pijnpunten nemen pijn waar.

Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

Onderhuids bindweefsel;

Hierin ligt vet opgeslagen dat dient als reservevoedsel. 

Het vet vormt ook een isolerende laag, die warmteverlies van het lichaam tegengaat.  

Brandwonden

Een brandwond is een beschadiging van de huid die wordt veroorzaakt door warmte, een chemische stof of elektriciteit.

Op de plaats van een brandwond is de huid stuk en is de dus geen bescherming meer.  Bacteriën kunnen dan gemakkelijk binnendringen, waardoor een infectie kan ontstaan. 

Ook verlies je meer vocht en warmte.

Ruiken en proeven

Reukzintuig in je neus.

• Boven in je neusholte bevindt zich het reukzintuig.

• De reukzintuigcellen liggen in het neusslijmvlies.

• Ze worden geprikkeld als er geurende gassen bij komen en sturen dan impulsen naar de hersenen.

• De meeste geuren bestaan uit verschillende geurstoffen. 
• In de neusholte liggen verschillende typen reukzintuigcellen.

• Elk type is gevoelig voor een bepaalde geurstof. 

proeven

In  het oppervlak van de tong bevindt zich 

het smaakzintuig.

Over je tong lopen veel fijne groefjes. 

Aan de zijkanten van die groefjes. 

In de smaakknopjes liggen smaakzintuigcellen. 

De smaakzintuigcellen in de tong kunnen 5 verschillende smaken onderscheiden: zoet, zout, zuur bitter en umami (´hartig´). 

Voor elk van deze 5 smaken zijn er aparte smaakknopjes. 

huiswerk voor volgende les =

Maak met potlood in je papieren boek op blz. 92 t/m 97

van 5.2 opdracht 1 t/m 4 + 6 + 7 + 8

bespreken PW thema 2 + NK 1 + UL 5.2 (1m/h)