4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Les inhoud

• Herhalingsopdrachten H4 

(gebruik de lesstof in boek of online) 

• 3 toepassingen van ontledingsreacties worden uitgelegd: Dynamiet, Waterstof en Aluminium

Welke 7 atomen komen altijd met z'n 2en voor in de natuur?

Wat is de definitie van een ontledingsreactie?

Wat is een moleculaire stof?

Sommige stoffen zijn ontleedbaar. Welk van de volgende stoffen is een ontleedbare stof?

1. Al(s)
2. Ne(g)
3. NO(g)
4. N2(g)

C6H12O6 is de formule van de stof

1. alcohol
2. glucose
3. soda
4. waterstofperoxide

Doelen:

Aan het einde van de les kan ik:

- de werkzame stof in dynamiet benoemen

- beschrijven waarom nitroglycerine een grote explosieve kracht heeft

- uitleggen hoe je op een duurzame manier waterstof kunt produceren

- uitleggen hoe bauxiet wordt omgezet in aluminium

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Dynamiet

De werkzame stof in dynamiet is nitroglycerine, C3H5N3O9

Bij de ontleding van nitroglycerine ontstaan de stoffen: koolstofdioxide, waterdamp, stikstof en zuurstof. 

Wat valt op aan de reactieproducten?  

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Dynamiet

De werkzame stof in dynamiet is nitroglycerine, C3H5N3O9

Bij de ontleding van nitroglycerine ontstaan de stoffen: koolstofdioxide, waterdamp, stikstof en zuurstof. 

4 C3H5N3O9(l) →12 CO2(g) + 10 H2O(g) + 6 N2(g) + O2(g)

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Wat valt op?

Zoals je kunt zien ontstaan er na de reactie alleen maar gassen. Moleculen in de gas fase zijn veel verder uit elkaar dan moleculen in de vloeibare fase. 

Dit zorgt voor hoge druk..... KABOEM!

4 C3H5N3O9(l) →12 CO2(g) + 10 H2O(g) + 6 N2(g) + O2(g)

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

De ontleding van nitroglycerine 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Leg uit dat nitroglycerine een zeer grote explosieve kracht heeft

Waterstof als brandstof

Een ander voorbeeld van een ontledingsreactie is de ontledingsreactie van water. Dit gebeurt doormiddel van elektrische stroom.

2 H₂O (l) -> 2 H₂ (g) + O₂ (g)

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Wat is de naam van de ontledingsreactie doormiddel van elektrische stroom

Waterstof als brandstof

Sommigen zien waterstof als de 'brandstof van de toekomst'

Voordeel: ....?

Nadeel: ....? 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Waterstof als brandstof

Sommigen zien waterstof als de 'brandstof van de toekomst'

Voordeel: Er komt geen CO₂ vrij dus deze brandstof is beter voor het milieu en zorgt voor minder opwarming van de aarde.

Nadeel: ....? 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Het nadeel van waterstof in beeld.. 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Productie van aluminium

Aluminium kent vele toepassingen: noemt u maar op.. 

Aluminium komt voor in de grond als gesteente in de vorm:     Al2O3(s). Dit noem je ook wel bauxiet

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Productie van aluminium

Stap 1. Bauxiet wordt eerst verhit: Al2O3(s) --> Al2O3(l)

Stap 2: Ontleden door elektriciteit (Elektrolyse) 

RV:    2  Al₂O₃ (l) -> 4  Al (l) +  3 O₂ (g)

Stap 3: Afkoelen en aftappen

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Doelen:

Als het goed is kan ik nu:

- de werkzame stof in dynamiet benoemen

- beschrijven waarom nitroglycerine een grote explosieve kracht heeft

- uitleggen hoe je op een duurzame manier waterstof kunt produceren

- uitleggen hoe bauxiet wordt omgezet in aluminium

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Hoeveel leerdoelen beheers jij?

04

Aan de slag!

Lezen 4.5 (blz 45 t/m 47)

Maken opdrachten:

Basis: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 9 - 11

Extra oefenen: 7 - 8 - 13 - 15

(H6) Uitdaging: 14

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties