P1_6_verhaalanalyse_les 5_thema_motieven_genre

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verhaalanalyse

Aan het einde van de les:

• Kan je het thema van een verhaal formuleren
• Kan je de motieven uit een verhaal halen
• Weet je wat genres zijn
• Weet je wat een motto is en waarom het wordt gebruikt 

Planning

• Herhaling theorie vorige les
• Theorie verhaalanalyse
• SP + IP
• Huiswerk voor de volgende les

Welke drie perspectieven zijn er?

Welke drie verhaalinzetten ken je?

Nieuwe theorie

thema en motieven

genre

motto

Genre

Boeken behoren tot een genre.

Dit is het soort verhaal.

Roman = geen genre!

roman betekent niet dat een verhaal over liefde gaat

Wanneer is er sprake van een roman?

Meerdere personages, vaak verschillende verhaallijnen,

de vertelde tijd is relatief lang, er zijn vaak meerdere antagonisten,

er is op z’n minst één round character, het verhaal speelt zich af op verschillende plaatsen.

Thema

• Onderwerp --> waar gaat een verhaal over?
  
• Thema -->  Wat is de bedoeling van de schrijver met het verhaal.
• Beschrijf dit in een korte zin/ aantal woorden
• Bekijk de titel en een eventueel motto
  Vb: overleven in de oorlog, afscheid nemen, etc.

Motto

• een klein tekstfragment voor in het boek (een citaat uit een gedicht, een andere roman of een songtekst). 
• Een schrijver neemt een motto natuurlijk niet zomaar op; hij of zij vindt deze woorden toepasselijk en veelzeggend voor zijn eigen verhaal.

Motto

Motieven

• Terugkerende gevoelens, gebeurtenissen of situaties (geven betekenis aan het thema)
• Herhaling van een bepaald woord of betekenisvol voorwerp
• Leidmotief:  zaken die letterlijk terugkomen (bv. een kist, spiegel)

Spelling en Interpunctie

meervoud van zelfstandige naamwoorden

In de meeste gevallen -en, in veel andere gevallen een -s of -'s.

Uitspraak: collega - collega's

Soms een trema voor de leesbaarheid: lelie - leliën

Soms -s of -n (kiezen): gedachtes/gedachten

Latijnse woorden hebben soms nog de latijnse meervoudsvorm: historici, musea

Let op onbeklemtoonde uitgang: monniken, gemeneriken

verkleinwoorden

Meestal -je, -tje, -etje of -pje.

Let op, je verdubbelt:

-a, é, -o, -u en -i wordt -ie

dramaatje

coupeetje (streepje verdwijnt!)

autootje

menuutje

taxietje

verkleinwoorden

-y (met een medeklinker ervoor) en afkortingen en letters schrijf je een apostrof

--> baby'tje, A4'tje

- sommige verkleinwoorden hebben een lastige spelling 

--> karbonaadje, jongetje, koninkje

bijvoeglijke naamwoorden

* het geslachte schaap, de aangebrande aardappels

* de geknotte wilg (medeklinker verdubbelen!)

* gezouteN vis, gebakkeN ei (vd eindigt op -en --> bn op -en)

* kartonnen verpakking, zijden das (stoffelijk bn)

* na 'te' - de te verloten prijzen, te verwachten drukte

* achtervoegsel loos zonder tussen -n --> belangeloos, gedachteloos, hopeloos

Hoofdletters en kleine letters

Zie theorie nummer 95 en 96 voor alle afspraken over hoofdletters en kleine letters!

apostrof, trema, liggend streepje en weglatingsstreepje

reünie, egoïsme, beëindigen (uitspraak)

fantasieën, zeeën  MAAR bacteriën, oliën 

financieel, dieet, gekopieerd (trema is overbodig voor uitspraak)

apostrof, trema, liggend streepje en weglatingsstreepje

massa-artikel, milieu-uitgave (twee gelijke klinkers)

reclame-industrie, video-installatie (uitspraak)

geen uitspraak probleem bij: massaontslag, milieuonvriendelijk

gelijkwaardige delen: minister-president, café-restaurant

mevrouw H. Doorn - de Vries

en nog een rijtje --> zie theorie 99

apostrof, trema, liggend streepje en weglatingsstreepje

oprit en afrit --> op- en afrit

zomerseizoen en winterseizoen --> zomer- en winterseizoen

maar 

rode rozen en witte rozen --> rode en witte rozen (losse woorden en geen samenstellingen)

Zelfstandig gebruik van woorden als alle(n), beide(n) etc.

De regel is: zelfstandig gebruikte woorden krijgen -n als ze op mensen slaan die niet in de dezelfde zin genoemd worden.

1. Betrekking hebben op personen. 2. Zelfstandig gebruikt.

Ik heb de tweelingbroers in één klas en beide heb ik een goede beoordeling gegeven.

Ik heb broer en zus in één klas en beiden heb ik een goede beoordeling gegeven.

Sommige bleven de hele nacht blaffen.

Huiswerk

*Herhalen/bestuderen theorie verhaalanalyse.

* SP + IP 2: instaptoets en opdr. 2 t/m 8.

* SP + IP 3: Instaptoets en opdr. 2.

Volgende week starten we met het onderdeel formuleren.