VWO 4 Thema 6 Mens en milieu Oriëntatie + B1 Kringlopen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 6 Mens en Milieu

Oriëntatie 

+

B1

Kringlopen

Lesprogramma les 1

• Leerdoelen Oriëntatie (2 minuten)
• Voorkennisfilmpje klassikaal doornemen (9 minuten)
• Zelfstandig voorkennistoets maken (max. 5 minuten)
• Oriëntatie 'Plastic is overal, zelfs in je lichaam' lezen (5 minuten)
• Opdracht 1 t/m 5 maken (max. 10 minuten)

• Korte onderbreking voor lesuur 2 --> laat LessonUp openstaan!

Leerdoelen oriëntatie

1. Je kunt de kringlopen van water, koolstof en stikstof beschrijven.

2. Je kunt enkele oorzaken en gevolgen van uitputting en vervuiling beschrijven.

3. Je kunt enkele oorzaken en gevolgen van klimaatverandering beschrijven.

4. Je kunt uitleggen wat duurzaamheid is.

5. Je kunt aangeven wat duurzame oplossingen voor milieuproblemen in Nederland kunnen zijn.

Oriëntatie Thema 7

• Je neemt het voorkennisfilmpje door 

• Maak  individueel de voorkennistoets (digitaal)

Klaar?

• Oriëntatie 'Droomboerderij' doorlezen

• Individueel of in duo's de bijbehorende opdrachten digitaal maken 

Lesprogramma les 2

• Leerdoelen Basisstof 1 (2 minuten)
• Uitleg B1 
• Opdracht 1 t/m 7 maken (max. 10 minuten)
• Oefen de Flitskaarten en maak Test Jezelf
• Eerder klaar? Context Leefwereld Voetbalgras + opdracht 8

• Lesafsluiter B1 (5 minuten)

Leerdoelen B1

6.1.1 Je kunt de koolstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema’s hiervan interpreteren.

6.1.2 Je kunt de stikstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema’s hiervan interpreteren.

Koolstofkringloop

Opdeling in twee verschillende groepen organismen: autotrofe en heterotrofe organismen.

Autotrofe organismen kunnen uit anorganische stoffen organische stoffen maken. Hierbij maken ze gebruik van chloroplasten en lichtenergie.

Heterotrofe organismen: organische stoffen uit andere organische stoffen. Voor de organische stoffen zijn zij afhankelijk van autotrofe organismen.

Dode resten en andere afvalproducten van organismen heet detritus of afval. Dit wordt afgebroken door dierlijke afvaleters en reducenten tot CO2, dat weer door autotrofe organismen opgenomen kan worden.

Koolstofkringloop

Maak opdracht 1 t/m 4

Leerdoelen B1

6.1.1 Je kunt de koolstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema’s hiervan interpreteren.

6.1.2 Je kunt de stikstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema’s hiervan interpreteren.

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

Stikstofkringloop

• Organisch gebonden stikstof komt vooral voor in eiwit, nucleotiden en nucleïnezuren. Stikstof komt ook voor in afvalproducten als ureum.
• Producenten nemen stikstof op via NO₃^- of NH₄⁺. Stikstoffixerende bacteriën kunnen N₂ uit de lucht omzetten in bruikbare stikstof voor planten. Dit kan alleen anaeroob. Vandaar dat deze bacteriën in symbiose leven met planten. 
• Consumenten halen stikstof alleen uit plantaardige eiwitten.
  
• Reducenten zetten via ammonificatie stikstofhoudende verbindingen om in ammoniak NH3. De ammoniak (NH3) wordt door nitrificerende bacteriën omgezet in nitriet en vervolgens in nitraat.
  
• Bij denitrificatie wordt nitraat door bacteriën omgezet in stikstofgas (N2). 

Stikstofkringloop

Groenbemesting

Bij groenbemesting wordt klaver op stikstofarme grond geteeld, waarna deze omgeploegd wordt. Klaver leeft in symbiose met stikstofbindende bacteriën (knolletjesbacteriën), waardoor extra stikstof in de bodem komt. Door om te ploegen, blijft de stikstof beschikbaar voor nieuwe planten. Als planten geoogst worden, wordt de stikstof die als eiwitten aanwezig zijn in de plant onttrokken aan de bodem. De kringloop wordt onderbroken.

www.bioplek.org

Fotochemische stikstofbinding

Bij fotochemische stikstofbinding reageert gasvormige stikstof (N₂₎ met ozon (O₃) tot nitraat (NO3-), die zo beschikbaar komt voor planten.

Verder zorgt menselijk toedoen ook voor stikstofbinding. Met name de industrie en het verkeer veroorzaken een grote afgifte van stikstofoxiden (NOx) aan de lucht.

Stikstofbinding

Bij fotochemische stikstofbinding reageert N₂ met ozon (O₃) tot nitraat, die zo beschikbaar komt voor planten.

Stikstofbinding door stikstofbindende bacteriën:

Maak opdracht 5 t/m 14

Klaar? Oefen de Flitskaarten en maak Test Jezelf

Neem daarna de context 'Een tekort aan stikstof' door en 

maak opdracht 15 en 16

Afsluiter B1

6.1.1 Je kunt de koolstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema’s hiervan interpreteren.

6.1.2 Je kunt de stikstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema’s hiervan interpreteren.

biologiepagina.nl

Hoeveel procent heb je gescoord?

biologiepagina.nl

Hoeveel procent heb je gescoord?

biologiepagina.nl

Hoeveel procent heb je gescoord?

En nog een video voor de geinteresseerden over...

De invloed van algen op klimaat

www.npostart.nl