Verzuiling en ontzuiling

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 3

Nederland na 1945:

Verzuiling en ontzuiling

Vandaag:

Bespreken PO Stromingen

Verzuiling & ontzuiling

Leerdoelen:

• De werker kan het ontstaan van de verzuiling in Nederland verklaren
• De werker kan het begrip verzuiling uitleggen
• De werker kan de ontzuiling van Nederland verklaren

Leren voor het SE

H 1: De industriële samenleving in Nederland

H 2: Sociale zekerheid en verzorgingsstaat in Nederland 

Plus aantekeningen!

De verzuiling van Nederland

Aan het einde van de 19e eeuw richtten protestanten eigen kranten, universiteiten, politieke partijen etc. op.

     --> meer invloed in de samenleving

     --> ook de andere groepen volgden het voorbeeld.

Zo ontstond de verzuiling van Nederland.

In de politiek

• De leiders van de zuilen hadden wel contact met elkaar, vooral in de politiek.
• In de oorlog werkte alle zuilen samen tegen de Duitsers, dit hoopten ze voort te zetten na
  WO II: de doorbraakgedachte.
• Toch bleven mensen tot ver in de jaren '60 trouw aan hun zuil.

Uitingsvormen van de Verzuiling:

Bij welke zuilen horen de volgende bronnen?

Bij welke zuil hoort deze bron?

1. Liberalen
2. Protestanten
3. Socialisten
4. Katholieken

Bij welke zuil hoort deze bron?

1. Liberalen
2. Protestanten
3. Socialisten
4. Katholieken

Bij welke zuil hoort deze bron?

1. Liberalen
2. Protestanten
3. Socialisten
4. Katholieken

Bij welke zuil hoort deze bron?

1. Liberalen
2. protestanten
3. socialisten
4. katholieken

2e WERELDOORLOG

Zuilen door de Duitsers verboden (gelijkschakeling)
Zuilen werken wel samen in het verzet/gevangenis

Wens tot opheffen verzuiling = DOORBRAAK

MISLUKKING: Mensen blijven trouw aan eigen zuil!

VANAF 1945: WEDEROPBOUW

Geen tijd voor verandering of vernieuwing na de oorlog, Wederopbouw heeft prioriteit. 

Oude vertrouwde verzuilde organisaties (en de rooms-rode coalities)
Eind jaren 50: Stijging Welvaart

Zuilen minder belangrijk door de stijging van de welvaart, beter onderwijs en zorg door de overheid. 

ONTZUILING

JONGEREN:

• Hogere opleiding
• Ontkerkelijking
• Doen hun "eigen ding"
• Meer geld
• Meer ontspanning

Ontzuiling vanaf jaren '60

• Ontzuilde partijen (D66)

• Samenwerking katholiek en protestant (CDA)

• Ontzuilde kranten 

• Ontzuilde omroepen (RTL)

• Ontzuilde docenten in christelijk onderwijs

• Ontzuilde vakbond (FNV)

• Ontzuilde werkgeversorganisaties (VNO-NCW)

Maar: zuilen blijven toch ook deels bestaan...

• Nog steeds 'verzuilde' partijen (VVD, SGP, SP, CU, PvdA)
• Nog steeds verzuilde omroepen (KRO, VPRO, EO)
• Opkomst islamitische zuil
• Bijzonder onderwijs (Katholiek, protestant, islamitsch)

Vragen?

Even controleren:

beantwoord de volgende vragen:

Leg uit waarom de leiders van de zuilen wel moesten samenwerken om het land te kunnen regeren

Noem een voorbeeld van een verzuilde organisatie die tegenwoordig nog bestaat

Liberalen

Protestanten

Katholieken

Socialisten

AVRO

Volkskrant

KVP

Telegraaf

VARA

VPRO

VVD

trouw

Parool

KRO

Leren voor het SE

H 1: De industriële samenleving in Nederland

H 2: Sociale zekerheid en verzorgingsstaat in Nederland 

Plus aantekeningen!

Volgende week:

Emancipatie

Multiticulturele samenleving