Paragraaf 1.2 Ontwikkelingen van de wereldeconomie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoelen

Je weet welke begrippen passen bij de verschillende fasen van de wereldeconomie

Je begrijpt dat een handelsoorlog de globalisering kan bedreigen

Je kunt aan de hand van bron 10 en de atlas de veranderende positie van het Verenigd Koninkrijk uitleggen

Ontwikkeling van de handelsstromen

1. Koloniale verhoudingen (1500-1945)
2. Dekolonisatie (1950-1990)
3. Vrijhandel (na 1990)

Wat gebeurde er tussen 1 en 2?

En wat gebeurde er tussen 2 en 3?

Koloniale verhoudingen

1. Handelskolonialisme (1500-1800)

• Koloniën leveren grondstoffen en arbeidskrachten
• Voornamelijk in kustgebieden
  
• Gebieden zonder grondstoffen worden niet gekoloniseerd
• Geen onderscheid tussen landen 

Koloniale verhoudingen

2. Industrieel kolonialisme (1800-1945)

• Besturen kolonies door europa
• Industrialisatie = grondstoffen essentieel
• Kolonie is afzetmarkt
• -> Sterke toename wereldhandel

Waar dienden de koloniën voor in de periode 1500 -1800?

In welk deel van de koloniën waren er weinig Europese invloeden te vinden?

Onafhankelijkheid (1945-1990)

1. Dekolonisatie -> onafhankelijk worden van de kolonien. Invloeden van de moederlanden blijven zichtbaar
2. Koude oorlog -> nieuwe indeling van de wereld:

• Westere wereld
• Communistische landen
• ontwikkelingslanden

Vrijhandel (na 1990)

1990 uiteen vallen van de Sovjet-Unie

Vrijemarkteconomie: vrij ondernemerschap / vrijhandel

Vrijhandel

Voordelen

• land kan zich specialiseren in product waar ze goed in zijn
• bedrijven hebben toegang tot buitenlandse afzetmarkten

Nadelen

• buitenlandse concurrentie -> bedrijven gaan failliet

Na het uiteen vallen van de Sovjet-Unie ontstaat er een andere manier van handel. Hoe noemen we die?

Wat zijn kenmerken van een vrijemarkteconomie?

Leerdoelen

1. je weet welke begrippen passen bij de verschillende fasen van de wereldeconomie
   
2. je begrijpt de voor- en nadelen van vrijhandel
   
3. je kunt aan de hand van kaarten uitleggen hoe de positie van het Verenigd Koninkrijk is veranderd in de wereld
   

Aan de slag

Maak de opdrachten 1 - 3 - 5 - 6

Als je deze klaar hebt begin met een samenvatting / leervragen / mindmap 

Vraag 1

Noteer achter de uitspraak het juiste begrip

- Belangrijk uitgangspunt voor de vrijemarkteconomie

- Bron 8

- De wereld wordt beheerst door twee machtsblokken

- De kolonie speelt een rol in de industrialisatie van het moederland

- Het aantal staten groeit razendsnel

Vraag 3 a.

Welke uitspraken zijn waar?

A. Alle landen en gebieden in de wereld staan op dit figuur

B China is de grootste economie in de wereld

C De figuur ondersteunt het proces van globalisering

D De wereldwijde economische crisis van 2008-2010 is zichtbaar

E Figuur 6 ondersteunt bron 7

F Het aandeel van sub-Sahara Afrika neemt na 2008 snel toe

G Het bbp van de VS is sinds 2004 gedaald

Vraag 3 b

Wat is het verband met bron 10?

Vraag 3 C

Welke landen profiteren op basis van figuur 6 het meest van de globalisering

Vraag 3 D

Welke twee kaarten op GB 270 ondersteunen jouw antwoord bij vraag C. Leg uit waarom

Vraag 5A

Bekijk bron 11.

De containers die verscheept worden naar Los Angeles bevatten andere goederen dan die naar Shanghai

Leg dit verschil uit

Vraag 5B

Aan welk onderdeel uit de handelsbalans zie je het beste dat China nog een fase achterloopt op de economische ontwikkeling van de VS

Vraag 5C

Citaat: 'China herovert in de 21e eeuw haar positie in de wereld die het land op basis van haar bevolking toekomt'.

Leg dit citaat uit en gebruik bron 10.