ROUS - Jong & Oud 1.1 t/m 1.7

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ||  2023-2024

Jong & Oud hoofdstuk 1

Programma

• Theorie
• Lesdoelen
• Aan de slag
• Terugblik

Uitleg

Gevangenendilemma:

• Beide spelers volgen hun eigenbelang
  
• én: er ontstaat een evenwicht dat voor beiden ongunstig is

Beide winkels verdienen voor € 4000 (door beide uitverkoop te houden),

terwijl ze ook beide € 5000 hadden kunnen verdienen.

Uitleg

Gevangenendilemma: Beide spelers volgen hun eigenbelang. En er ontstaat een evenwicht dat voor beiden ongunstig is. 

Het evenwicht is niet optimaal. 

Samenwerken of niet

Spelers: Tara & Sofie 

Keuzes--> opruimen of niet opruimen

Opbrengst?

• Hoog of laag

		Sofie
		Ruimt op	Ruimt niet op
Tara	Ruimt op	30; 30	70 ; 10
	Ruimt niet op	10; 70	60 ; 60

Oplossen

Stappenplan

Neem de tabel over en onderstreep de keuzes. 

Omschrijf de keuzes van speler 1 (in dit geval Tara)

Omschrijf de keuzes van speler 2 (in dit geval Sofie)

Conclusie

--> Vergeet niet in je stappen ook de getallen van de tabel te gebruiken. 

Strategie Tara

Als Sofie opruimt, dan ruimt Tara niet op. 10 minuten is korter dan 30 minuten. 

Als Sofie niet opruimt, dan ruimt Tara niet op. 60 minuten is korter dan 70 minuten. 

Ongeacht wat Sofie doet. Tara ruimt niet op. 

Dominante strategie voor Tara is niet opruimen. 

Strategie Sofie

Als Tara opruimt, dan ruimt Sofie niet op. 10 minuten is korter dan 30 minuten, 

Als Tara niet opruimt, dan ruimt Sofie niet op. 60 minuten is korter dan 70  minuten. 

Ongeacht wat Tara doet, Sofie zal niet opruimen. 

De dominante strategie voor Sofie is niet opruimen. 

Conclusie

Sofie en Tara zullen niet opruimen en uitkomen op 60 ; 60.

Samenwerken komt niet tot stand. 

Dominante strategie

Voordeligste strategie  die iemand kiest onafhankelijk van wat de ander kiest. 

Heeft Takao een dominante strategie?

1. ja, geen prijsverlaging
2. nee
3. ja, wel prijsverlaging

Wat is de dominante strategie voor Peter als de andere niet betalen (de dominante strategie is waarbij de opbrengst het hoogste is)?

1. Wel betalen
2. Niet betalen

Wat is een dominante strategie?

1. De beste keuze
2. De suboptimale keuze
3. De beste strategie onafhankelijk van de keuze van de ander
4. De slechtste strategie onafhankelijk van de keuze van de ander

Heeft Erp een dominante strategie?

1. ja, geen uitverkoop
2. nee
3. ja, wel uitverkoop

Is dit een gevangenendilemma?

1. Ja
2. Nee

Meeliften

Uit welk vakje blijkt dat Sofie een meelifter is?

Antwoord invullen volgende dia. 

		Sofie
		Ruimt op	Ruimt niet op
Tara	Ruimt op	30; 30	70 ; 10
	Ruimt niet op	10; 70	60 ; 60

Hoe ging het?

5 of 4 goed? --> Ga aan de slag met opdracht 1.1 t/m 1.7

De rest samen nog eentje op het bord!

Is hier sprake van een gevangenendilemma?

1. Nee. De uitkomst is optimaal.
2. Ja. De uitkomst is niet optimaal.
3. Je weet niet wat ze gaan doen.

Gevangendilemma

Tara en Sofie komen uit op niet opruimen en niet opruimen (60 ; 60)

Als ze zouden samenwerken dan zouden ze beiden 30 minuten kwijt zijn. Dit is voor beiden een beter evenwicht. 

Er is sprake van een gevangendilemma. 

Bindende afspraken

Een afspraak met een consequentie. 

Criminelen

• Bekennen of ontkennen
• Wraak

Lesdoelen

• Speltheorie: Je kunt uitleggen wanneer er sprake is van een gevangenendilemma en wanneer niet.
• Je kunt het gevangendilemma gebruiken om uit te leggen waarom de overheid voor collectieve goederen zorgt
• Verklaren dat door een bindende afspraak de spelers in een gevangenendilemma samen gaan werken. 

Aan de slag

Maken 1.1 t/m 1.7

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!