Verbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1-3

Tekstverbanden en signaalwoorden

Tekstverbanden

In een tekst staan vaak verschillende verbanden. Als je de verbanden ziet, begrijp je de tekst beter.

Let op signaalwoorden. Die geven het verband aan in de tekst.

Een aantal voorbeelden

Tekstverband	Signaalwoorden
Reden	daarom, omdat, namelijk
Tegenstelling	maar, echter, hoewel
Conclusie	kortom, dus
Oorzaak-gevolg	doordat, daardoor, zodat

Verbanden

• Tegenstellend (van de ene kant/van de andere kant): maar/daarentegen/echter
• Toelichtend (de ene alinea/zin legt uit hoe de andere bedoeld wordt​): namelijk, immers, omdat
• Voorwaarde (als....... dan, indien, mits, tenzij, in (/voor) het geval dat)

Verbanden

• Voorbeeld (bijvoorbeeld, zoals, neem nu), de alinea geeft een voorbeeld bij een uitspraak/stelling/verschijnsel​
• Oorzaak-gevolg (daardoor, zodat, waardoor, doordat, door) de ene alinea geeft een oorzaak de andere het gevolg​
• Doel-middel (waarmee, daarmee, met behulp van, met) de ene alinea geeft het doel, de andere hoe je dat doel kunt bereiken​
• Argumenterend (want), de ene alinea geeft een stelling, de andere geeft daar (een) argument(en) voor​

Verbanden

• Oplossend, de ene alinea noemt een probleem, de andere geeft een oplossing​
  
• Samenvattend (kortom, al met al), sluit vaak een tekst(deel) af, zet het voorgaande nog even kort op een rijtje​
  
• Concluderend (dus, hieruit volgt, daarom), sluit vaak een tekst(deel) af, geeft de conclusie die voor de lezer nu logisch zou moeten zijn

Oefenen - Welk verband geven de dikgedrukte signaalwoorden aan?

1. Een product wordt eerst in de fabriek gemaakt en ligt daarna in de winkel.

2. Er zijn nuttige en schadelijke organismen.

3. Omdat je van ziekteverwekkers ernstig ziek kunt worden, moeten we ze ver van ons eten houden.

4. Nuttige organismen kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om yoghurt te maken. 

Jan heeft zijn vmbo-diploma gehaald, waardoor hij kan studeren.

1. Opsomming
2. Conclusie
3. Oorzaak en gevolg
4. Tegenstelling

Ik ga vandaag eerst naar school. Daarna ga ik sporten.

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Tijd
4. Conclusie

Kortom, we winnen deze wedstrijd wel.

1. Tegenstelling
2. Tijd
3. Conclusie
4. Voorbeeld

Antwoorden

Maar = tegenstelling

Zo = voorbeeld

Ook = opsomming

waardoor = gevolg

Daarnaast = opsomming

Oefenen - Zoek de signaalwoorden (2/3 tal 15 minuten)

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

Oefenen - Zoek de signaalwoorden

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

Opdracht 2 - Kies 3 woorden en schrijf een kort verhaaltje met signaalwoorden

Spider-Man              Op tijd          Toets      Examen

School     Koningsdag    Rommelmarkt       Taalblokken       Rekenen      Fiets    Gert        Oud       

Huiswerk                Tom    Auto    E-mailen

Marvin           Zeehonden           Pecha Kucha