Arbo les 3

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Arbo

Periode 7

Beoordeling en deadlines

• Deelname en aanwezigheid tijdens de lessen.

• Opdrachtenbundel maken tijdens les / huiswerk inleveren uiterlijk woensdag 9 oktober vóór 20:00 uur op CL onder Aanvullingen periode 7.

• Instructiefilm maken en ook uiterlijk inleveren op woensdag 9 oktober vóór 20:00 uur op CL onder Aanvullingen periode 7.

• Instructiefilm presenteren op dinsdag 15 oktober tijdens de les, aanwezigheid erg belangrijk!

--> Het afronden van dit vak met een voldoende is voorwaardelijk om op stage te mogen!!

Wat gaan we doen vandaag?

• Röntgenstraling
• Anesthesie
• Zwangerschap
• Instructiefilm maken

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je;

• Veilig werken op de dierenartsenpraktijk bij zwangerschap;
  
• Veilig werken bij het maken van röntgenopnames;
  
• Regelgeving bij werken met röntgen en zwangerschap uitleggen;
  
• Risico’s van werken met anesthesiegassen uitleggen;
  
• Risico’s rondom Toxoplasma besmetting tijdens zwangerschap uitleggen;
  

Dit geeft aan de hand van de cijfers weer hoe sterk de straling is

4 is dus heel sterk, 0,25 heel licht maar nog wel aanwezig

(Radiation Absorbed Dose Rate)

• Directe straling
• Strooistraling

Handschoenen beschermen

niet tegen directe straling!

Röntgenstraling

Ioniserende straling

- Elektromagnetische golven opgewekt met röntgenbuis.

- Energie van deeltjes en golven is erg groot --> schade aan cellen.

- Groeibelemmerend, ontstekingsopwekkend, genenbeschadigend.

10-30 jaar later: mogelijk kanker

Schadelijk voor ongeboren kind 

Zeer gevoelig voor röntgenstraling vanwege vele celdelingen

Stel, jouw collega is zwanger. Welke werkzaamheden kan zij beter allemaal niet meer uitvoeren?

Zwanger en röntgen

Zo vroeg mogelijk melden

Ioniserende straling – röntgen (max 1 mSv tijdens zwangerschap). Niet zwanger? Max 20 mSv per jaar.

Persoonlijke dosismeter gebruiken, op buikhoogte

• Eerste 3 weken: kans op sterfte vrucht
  
• Tot 8 weken: kleine kans op gestoorde orgaanontwikkeling
  
• 8-15 weken: afwijking hersenen
  
• Later: kans op groeiachterstand
  

Dosimeter binnenkant schort

                   Röntgenstraling

• Vergunning / registratie

--> Na aanvraag krijgt praktijk goedkeuring van de ANVS 

= (Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming

• Aanwezigheid Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming (TMS) 

--> dierenartsen moeten de opleiding ''TMS voor Diergeneeskunde'' ook volgen. Para's mogen sinds kort ook stralingsbevoegdheid halen!

• Periodieke controles en onderhoud (uitlijning diafragma vs. lichtvizier, afscherming tegen lekstraling = de straling die ontsnapt vanuit de buisomhulling van de röntgenbuis)

Röntgenstraling

• Afsluitbare röntgenkamer. Buiten deze kamer is er max 1 mSv (= hoeveelheid straling met röntgenfoto's) toegestaan buiten de kamer.

• Waarschuwingstekens op kamer en apparatuur

Wat trek je aan als je een röntgenfoto gaat maken?

Röntgenstraling

• Afstand tot straling, aantal mensen beperken

• Badge (dosimeter) aan de buitenkant op het schort dragen, die regelmatig worden afgelezen en geregistreerd door erkende dienst

• Loodschort, schildklierkraag en loodhandschoenen

Anesthesie

Isofluraan 

• Anestheticum, dus bewustzijnsvermindering

• Veroorzaakt hypotensie (lage bloeddruk) en ademhalingsdepressie 

• Zeer zeldzaam overgevoeligheid of maligne hyperthermie (= spieren reageren afwijkend, lichaamstemp. stijgt en kan dodelijk zijn)

• Onbekend wat effecten op ongeboren baby zijn
  

Anesthesie

• Gebruik van protocollen

• Minimaal jaarlijkse controle anesthesieapparatuur

• Voorzorgsmaatregelen bewaring in acht nemen

 (Fles opslaan in ruimte van <25 graden, niet in direct zonlicht en warmte, in oorspronkelijke fles, fles zorgvuldig sluiten, niet gebruiken na uiterste houdbaarheidsdatum etc.)

• Waarschuwingen voor de gebruiker in acht nemen

 (Niet inademen, ventilatiesysteem in OK + recovery, adequaat onderhoud, zwangere vrouwen of bij borstvoeding niet blootstellen, endotracheale tube, etc.)

Zwangerschap

RAAK benadering

1.   Risico’s wegnemen binnen de eigen functie of werkplek

2.   Aanpassing van het werk en/of aanpassing van rusttijden

3.   Ander werk

4.   Keerpunt in de benadering: vrijstellen van arbeid

Zwanger en werkgever

Zo vroeg mogelijk melden

Werkgever geeft in vroeg stadium uitleg over:

• Risicofactoren in de dierenartsenpraktijk
• Rustruimte en rusttijden
• Preventief consult (vrijwillig) bij een bedrijfsarts (moeder met meer risico)
• Zwangerschapsverlofregeling
• Borstvoeding tijdens het werk
• Regelingen en mogelijkheden voor kinderopvang en ouderschapverlof

Zwanger en zoönose

• Niet naar bedrijven met zoönose
• Geen verlossingen van schapen, koeien en geiten uitvoeren
• Hygiënisch werken, zeker met geaborteerde vrucht, vruchtwater, moederdier
• Toxoplasma, Q-koorts, Listeria (vroeggeboorte / miskraam) en meer!

Toxoplasma/Q-koorts: abortus, doodgeboorte

Toxoplasma: oog/neurologische afwijkingen kind

Listeria; vroeggeboorte, miskraam

Zwanger en stoffen

• Mutagene stoffen: veranderen genetisch materiaal- niet mee werken
• Kankerverwekkende stoffen - zoveel mogelijk vermijden
• Voor de voortplanting giftige stoffen - zoveel mogelijk vermijden

Voorbeelden van dit soort stoffen zijn:  (chemotherapie, radioactief jodium, röntgen, formaldehyde, zit in Formaline (= werkzaam middel tegen virussen, schimmels, gisten en bacteriën

Zwanger en tillen

• Bindweefsel verandert door hormonen -> weefsel krijgt minder draagkracht
• Zwaar lichamelijk werk - risico vroeggeboorte / orthopedische klachten moeder
• Verandering evenwicht en slecht zicht op de voeten

Orthopedisch heeft te maken met het bewegingsapparaat. 

Zwanger

• Werkdruk / stress kan gevaarlijk zijn
• Onregelmatige werktijden (in principe geen nachtdienst)
• Tot 6 maand na de bevalling aangepaste werk- en rusttijden (en tijd voor borstvoeding)
• Hitte of kou zoveel mogelijk vermijden
• (Ultrasoon) geluid
  

Werkgever moet noodzaak nachtdienst aannemelijk maken

Kwart tijd aan borstvoeding besteden

Tot zes maanden na bevalling aangepaste werk en rusttijden

Opdracht

1. Zorg dat je alle 2 de opdrachtenbladen af hebt, samenvoegt en inlevert op CumLaude (uiterlijk 9 oktober).

2. Ik ga de eindopdracht uitleggen, deze staat in een PowerPoint op CumLaude. De rest van de les kun je hiermee aan de slag.