Les 1: een Elfje (gedicht)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Ik zit klaar voor de les:

• Mijn spullen liggen op tafel (boek, pen, papier, laptop).
  
• Mijn telefoon en oortjes zitten in mijn tas.
  
• Mijn jas hangt aan de kapstok.
  
• Ik heb geen pet of capuchon op.
  
• Ik heb geen eten of drinken meer bij mij.
  

Wat is een elfje (gedicht)?

Verloren

op straat

in de bosjes

liggend in een plas

zwerfkapje...

De elf is als dichtvorm ontstaan in de Verenigde Staten. In het Engels taalgebied is de dichtvorm bekend onder de naam "American Cinquain" (poëtische vorm met een patroon van 5 lijnen). In Nederland werd deze dichtvorm voor het eerst gebruikt in de 20ste eeuw (+/- 1987).

Het elfje is vooral populair omdat het een klein gedichtje is. En omdat het “verhaal” van het gedicht moet worden geschreven in 11 woorden. Daardoor moet er goed nagedacht worden over de tekst.

Er zijn weinig Nederlandse dichters die het elfje als een serieuze dichtvorm zien. Nico van den Raad is een dichter die deze dichtvorm wel gebruikt. Hier zijn 2 voorbeelden van zijn elfjes:

Elfje:

sneeuw

wit tapijt

op donkere aarde

nog even niet betreden

ongereptheid

Samengevat:

Een elfje is een gedicht van 11 woorden, verdeeld over 5 regels:

 

• De eerste regel heeft 1 woord, 
• De tweede regel heeft 2 woorden,
• De derde regel heeft 3 woorden
• De vierde regel heeft 4 woorden 
• De vijfde regel heeft weer 1 woord en bevat meestal een samenvatting van het geheel..

Hoeveel woorden heeft de tweede regel van een elfje?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

De vijfde regel heeft weer 1 woord en bevat meestal een samenvatting van het geheel.

1. Waar
2. Niet waar

Dozen

geel, blauw

volg de pijlen

alles voor je huis

Ikea

In een elfje mag je ook dingen als w8, gwn of u2 gebruiken.

1. Waar
2. Niet waar

Het bedenken van een elfje stimuleert je creatieve denkvermogen.

1. Waar
2. Niet waar

Lekker...

patatje mayo

een frikadel speciaal

broodje kroket met mosterd

snackbar

Wat ga je doen?

Je gaat een elfje maken:

De eerste regel heeft 1 woord, 

De tweede regel heeft 2 woorden,

De derde regel heeft 3 woorden

De vierde regel heeft 4 woorden 

De vijfde regel heeft weer 1 woord en bevat meestal een samenvatting van het geheel..

Het stappenplan:

Stap 1: Neem een ding, dier of mens in je hoofd waarover het gedicht zal gaan. Kies een eigenschap dat hierbij past en schrijf dit in 1 woord op. Bijvoorbeeld de kleur, het karakter, de geur, de smaak etc.

Stap 2: Schrijf in 2 woorden bij wie of wat die eigenschap hoort.

Stap 3: Waar is het ding, dier of mens?

Stap 4: Stel een vraag over waar de eerste drie regels over gaan.

Stap 5: Wat zegt het, welk geluid maakt het?

Ben je klaar?

Ben je klaar met je elfje dan maak je in PowerPoint of Canva een passende achtergond. Daarop plak je jouw elfje. Zoals hiernaast:

Het resultaat lever je in op ELO

Evaluatie:

1. Wat was het lesdoel?
2. Hoe ging het vandaag?
3. Wat is het huiswerk:

Huiswerk:

De volgende les lever je het elfje in