Thema 10 blok 2 Sovjet Unie les 3

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Thema 10 blok 2 Sovjet Unie les 3

Lesdoel: Werkte het communisme wel/niet goed in de Sovjet-Unie?

Wat gaan we doen?

• Het ontstaan van de Sovjet-Unie
• Karl Marx
• Waar zijn de arbeiders?

Het ontstaan van de Sovjet-Unie

• De tsaar gaf het volk daarna een parlement met beperkte bevoegdheden. Maar er kwam een tegenreactie van de aanhangers van de tsaar. Zij richtten hun woedde vooral op de Joden en gaven hun de schuld van de opstanden. Er vonden vernielingen en zelfs moordpartijen plaats.

Rond 1900 was Rusland grotendeels een agrarisch land. De boeren waren arm en sommigen trokken naar de steden om als arbeider te werken in de nieuwe fabrieken. Maar de werken woonsituatie van de arbeiders was ook slecht. Socialisten wilden een eerlijker verdeling van de macht en de welvaart. In 1905 kwamen zowel de boeren als de arbeiders in opstand tegen de tsaar. Het leger maakte daar met geweld een eind aan.

Eerste Wereldoorlog

Rusland was bevriend met Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Daarom vocht het Russische leger mee in de Eerste Wereldoorlog. Er vielen veel slachtoffers en de Russen kwamen opnieuw in opstand. In oktober 1917 veranderde de opstand in Sint-Petersburg in een revolutie.

De communisten en hun leider Vladimir Lenin grepen de macht en vermoordden de tsaar. Communisten vonden dat de economische macht niet eerlijk was verdeeld. Iedereen moest samen eigenaar worden van de productiemiddelen, zoals de fabrieken en de landbouwgrond.

Roden tegen de witten

Tussen de communisten en hun tegenstanders brak een burgeroorlog uit, die de communisten in 1922 wonnen. Zij kregen alle macht en maakten de fabrieken en landbouwgrond eigendom van de staat. Het Russische Rijk werd een unie van republieken: de Sovjet-Unie. Rusland was de grootste en de belangrijkste republiek. Moskou werd de hoofdstad.

De Christus-Verlosserkathedraal in Moskou

De Christus-Verlosserkathedraal in Moskou werd door Stalin afgebroken. Er kwam een zwembad voor in de plaats. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd de kerk weer opgebouwd. In het jaar 2000 is de ‘nieuwe’ kerk geopend

Godsdienst

Om toch de communistische samenleving op te bouwen gebruikte Lenin de cultuur van een bevolkingsgroep: de Russen. Helden uit het Russische verleden werden opnieuw vereerd, bijvoorbeeld de tsaren die het Russische Rijk in de Middeleeuwen stichtten en groter maakten. Maar godsdienst moest verdwijnen. Kerken en moskeeën werden gesloten en vaak ook afgebroken.

Waar zijn de arbeiders?

Een communistische samenleving opbouwen in de Sovjet-Unie was ingewikkeld. De communistische partij had wel de macht, maar het land was nog steeds vooral een agrarisch land. Er waren weinig arbeiders die in opstand kwamen tegen hun bazen en de meeste boeren op het platteland voelden zich niet aangetrokken tot het communisme. Ook woonden er in de Sovjet-Unie veel volken met een eigen taal en cultuur.

De Sovjet-Unie kreeg een planeconomie. Dat betekende dat de staat bepaalde hoeveel goederen en diensten er werden geproduceerd en op welke plek. Toen Lenin stierf, volgde Jozef Stalin hem op. In 1928 maakte hij het eerste vijfjarenplan. Volgens dat plan waren er veel fabrieken nodig om goederen te produceren. Veel boeren moesten dus als fabrieksarbeiders aan de slag.

Thema 10 blok 2 Sovjet Unie les 3

Lesdoel: Werkte het communisme wel/niet goed in de Sovjet-Unie?