Wat is het je waard? Les 30 januari

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Wat is het je waard?

Deel 4

Vertel de leerlingen: komende vier lessen zijn we bezig met een lesprogramma over morele dilemma's in de Tweede Wereldoorlog en nu.

Herhaling afspraken

• Je blijft zitten op je plek
• Als je iets wil vragen dan steek je je vinger op
• Je praat niet door de uitleg heen
• We gooien geen dingen door het lokaal

Lukt dit niet? Naam op het bord

Daarna nablijven

Wat gaan we doen?

• Groepjes van drie of vier
• 5-10 minuten

Spelregels

1. Bepaal de keuzemogelijkheden
2. Luister naar ieders mening
3. Verzamel minimaal twee argumenten
4. Hebben jullie een gezamenlijk standpunt of zijn jullie het niet eens?

 

Dilemma 6: Moffenmeiden

Het is 1945. De oorlog is voorbij! Mensen zijn niet alleen blij, maar willen ook wraak op degenen die met de Duitsers samenwerkten. In het dorp ziet het zwart van de mensen en de situatie kan gemakkelijk uit de hand lopen. De politie en vertegenwoordigers van het verzet komen bij elkaar. Iemand vertelt dat in enkele andere dorpen zogenaamde 'moffenmeiden' (meisjes die verkering hebben gehad met een Duitse soldaat) op een podium op het dorpsplein zijn kaalgeschoren. Dat werkt als bliksemafleider: het volk krijgt de wraak die het wil zien. In de vergadering wordt voorgesteld om alle 'moffenmeiden' op te halen en georganiseerd kaal te scheren. Het publiek heeft haar leedvermaak, de veiligheid van de vrouwen kan worden gegarandeerd. Moet je voor of tegen dit voorstel stemmen? Ja zeggen betekent ook meedoen aan de uitvoering.

• Mag je iemand publiekelijk vernederen met als argument dat je dan erger voorkomt?
• Met die vernedering verlaag je je tot het soort dingen dat de Duitsers in de oorlog deden. Als je het niet doet, zou het veel erger kunnen aflopen. 

7. Verhaal Bert van Asseldonk (I)

Op een boerderij in het buitengebied tussen Mariaheide en Erp woont in 1944 de familie Van Asseldonk-van Kessel. Het gezin bestaat uit vader Bert, moeder Martina en vijf kinderen. Bert van Asseldonk geeft hulp aan onderduikers en verzetsmensen. Er liggen ook wapens van het verzet verstopt tussen het hooi. In de laatste oorlogsmaand vindt er een inval door de SS *Duitse beschermingsafdeling) plaats op aanwijzingen van een verrader. De boerin maakte een gedicht over angsten die ze moesten doorstaan. Hieronder enkele stukjes uit haar gedicht:

7. Verhaal Bert van Asseldonk (II)

"Dreigend moest vader vertellen

Waar of de munitie was

Waar of onderduikers waren

Vader hield zich echter kras.

Hoe men hem ook sloeg of stompte

Bekennen deed hij niet

Niemand onzer kon hem helpen

Tot ons grootst verdriet.

Ook moeder en de vijfkinderen

Hebben veel doorstaan

Na veel razen en veel tieren

Moesten we tegen de muur gaan staan

7. Verhaal Bert van Asseldonk (III)

Allen dreigden ze te schieten

Op een ieder, één voor één

Als wij niet de namen noemden

Gelukkig niemand noemt er een.

Ook al de kinderen kregen

De revolvers op zich gesteld

Maar ook dat mocht niet baten

Niemand heeft er iets verteld."

7. Verhaal Bert van Asseldonk (IV)

Er wordt gelukkig niets gevonden, maar de situatie voelt voor de boer en boerin niet meer veilig. Diezelfde nacht slaat het gezin op de vlucht. Gelukkig net op tijd, want de Duitsers komen inderdaad terug en zetten alles op zijn kop. Niet lang daarna wordt Zuid-Nederland bevrijd en keert de familie terug op de boerderij. Degene die hen heeft verraden blijkt iemand uit Mariaheide te zijn. Hij wordt opgepakt en gevangen gezet. 

Waarden?

• Onafhankelijkheid
• Veiligheid (voor jezelf of de mensen in je omgeving)
• Verantwoordelijkheid
• Betrouwbaarheid
• Bescherming (zoeken of juist geven)
• Respect tonen
• Respect krijgen
• Vrijheid
• Eerlijkheid
• Trouw
• Verstandigheid
• Eerlijkheid
• Medeleven
• Rechtvaardigheid
• Gelijkheid

Afmaken PO

• Vul in elk vakje minimaal 2 argumenten in (dus 2 voor en 2 tegen)
• Als je er meer kunt bedenken, vul er dan meer in
• Vul overal je eigen mening in
• Klaar? Vul de reflectie in
• Daarmee klaar? Goed gedaan, je mag verder relaxen

Je moet altijd rekening met elkaar houden.

Vrienden en familie gaan voor alles.

Niemand is beter dan een ander, uiteindelijk is iedereen gelijk.

Het is beter om niet meteen overal een mening te hebben.

Waardenspel

Echte vrienden gaan voor elkaar door het vuur.

Eerlijkheid is de belangrijkste waarde die er is.

Je moet begrip kunnen opbrengen voor andermans principes.

Je hebt lef nodig om iets voor elkaar te krijgen. 

Waardenspel