3.2 Van warm naar koud

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Weer en Klimaat

3.2 Van warm naar koud

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom de breedteligging  invloed heeft op de temperatuur.

• Je kunt uitleggen hoe de seizoenen ontstaan.

Wat gebeurt er met de temperatuur naarmate je op hoge breedte komt?

1. Blijft gelijk
2. Het wordt warmer
3. Het wordt kouder
4. Het wordt dunner ;-)

Hoe verder van de evenaar - hoe kouder

Hoe noemen we de afstand tussen Parijs tot de evenaar?

1. afstand in km
2. meridiaan breedte
3. geografische breedte
4. geografische lengte

Atmosfeer of dampkring

Luchtlaag
rondom de aarde

Dampkring

Welke invloed heeft de zon op het klimaat?

Op hogere breedte is kouder omdat:

1. De zon schuiner instraalt op de aarde en een groter oppervlak verwarmt
2. De zonnestralen een langere weg door de atmosfeer moeten afleggen.

Breedteligging

Evenaar ligt op 0° NB/ZB:

• Zonnestralen vallen recht op aardoppervlak
  
• 3x zoveel zonne-energie als de polen

Nederland ligt op 52° NB

• Zonnestralen vallen schuin op aardoppervlak

Op lage breedte

Op hoge breedte

Hoe verandert de temperatuur als je omhoog gaat?

 Hoogteligging

• hoe hoger hoe kouder
• per 1000m stijging, wordt temperatuur 6°C kouder
• de hoogteligging bepaalt de plantengroei in de bergen: zie kaartje in hotspot!

Hoe hoger op een berg, hoe kouder en dus hoe minder begroeiing.

De boomgrens (: punt waarop het te koud wordt voor bomen) ligt in de Alpen ongeveer op 1800 meter.

Door de zon wordt eerst .... verwarmd.

1. het dal
2. de lucht
3. de berg
4. het aardoppervlak

Hoe hoger, hoe kouder 

per 1000meter wordt het 6°C kouder

     Alpenweide 

Wat is de goede volgorde van beneden naar boven?

1. Alpenweide - loofbomen - kale rotsen - naaldbomen
2. Loofbomen - naaldbomen -alpenweide - kale rotsen
3. Naaldbomen - loofbomen - kale rotsen - alpenweide
4. Kale rotsen - alpenweide - naaldbomen - loofbomen

Hoeveel graad is op de Himalaya
op 5000m hoogte,
als in de dal op 1000 m 10°C is?

1. -1 °C
2. -20 °C
3. -5 °C
4. -14 °C

Himalaya is ...

1. Het hoogste gebergte van de wereld, ligt in Azië
2. Het hoogste gebergte van Europa
3. Het hoogste gebergte van Afrika
4. Het langste gebergte van Azië

Welke uitspraak is juist?

1. Hoe hoger hoe kouder
2. Hoe hoger de breedtegraad, hoe warmer het is.
3. Hoe verder van de evenaar, hoe warmer het is.
4. Hoe lager de breedtegraad, hoe kouder het is.

Weer en Klimaat

Temperatuurverschillen op aarde 2

Het verschil tussen zomer en winter

Zijn er vier seizoenen

of alleen een?

De aarde draait op twee manieren:

1. In 24 uur draait de aarde om zijn as - gevolg van deze draaing zijn dag en nacht.

2. In een jaar/ 365 dag draait de aarde rond de zon - gevolg van deze draaing zijn seizoenen.

in 24 uur draait de aarde om zijn as

in 1 jaar draait de aarde om de zon

 De aarde staat een beetje scheef ten opzichte van de zon. Daardoor ligt in december het noordelijk halfrond van de zon afgekeerd. In het meest noordelijke gebied is de zon dan helemaal niet te zien. Zelfs midden op de dag is het hier zo goed als donker. We noemen dat de 'poolnacht'.

Terwijl het op de noordpool donker is in december, krijgt Antarctica - de Zuidpool - juist wel volop licht. De zon is hier in december altijd te zien, dag én nacht. De zon staat nét boven de horizon, maar gaat niet onder. We noemen dat de 'middernachtzon' of 'pooldag'.

Europa krijgt de meeste zon in juni. Dan schijnt de zon op het noordelijk halfrond en hebben we lange dagen en korte nachten. In december zien we de zon veel minder in Europa. We hebben dan korte dagen en lange nachten. De zon staat dán namelijk op het zuidelijk halfrond gericht.

De aarde staat een beetje scheef ten opzichte van de zon. Daardoor ligt in december het noordelijk halfrond van de zon afgekeerd. Rond de noordpool is de zon dan helemaal niet te zien. Zelfs midden op de dag is het hier zo goed als donker. We noemen dat de 'poolnacht'.

Terwijl het op de noordpool donker is in december, krijgt de Zuidpool juist wel volop licht. De zon is hier in december altijd te zien, dag én nacht. De zon staat nét boven de horizon, maar gaat niet onder. We noemen dat de 'middernachtzon' of 'pooldag'.

Europa krijgt de meeste zon in juni. Dan schijnt de zon op het noordelijk halfrond en hebben we lange dagen en korte nachten. In december zien we de zon veel minder in Europa. We hebben dan korte dagen en lange nachten. De zon staat dán namelijk op het zuidelijk halfrond gericht.

Het noordelijke halfrond

21 december

=

de kortste dag en de langste nacht

=

het begin van de winter

Het noordelijke halfrond

21 juni

=

De langste dag en de kortste nacht

=

het begin van de zomer

In welke maand staat het noordelijke halfrond dichter bij de zon?

1. maart
2. juni
3. september
4. december

Op 21 december staat de noordpool het ........ bij de zon vandaan.

1. verst
2. dichts

Welke seizoen hebben we nu (op de tekening) in Nederland?

1. lente
2. zomer
3. herfst
4. winter

Zoek op: Kerst in Australie