Basisstof 2: De bloedsomloop en de bloedvaten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 13: Transport en afweer

Basisstof 2: De bloedsomloop en de bloedvaten

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg
• Werken
• Afsluiting

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• In de dubbele bloedsomloop van de mens de kleine en de grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies;
• De drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies;
• In het bloedvatenstelsel van de mens slagaders en aders benoemen en de samenstelling van het bloed daarin aangeven.

Bloedsomloop

De bloedsomloop is de weg die het bloed aflegt door het lichaam.

• De mens heeft een dubbele bloedsomloop. Het bloed komt 2x door het hart bij een volledig rondje.
• De kleine bloedsomloop: hart -> longen -> hart (O₂ opnemen, CO₂ afgeven)
• De grote bloedsomloop: hart -> lichaam -> hart (O₂ afgeven, CO₂ opnemen)

Bloedvaten

• Slagaders: bloed stroomt weg van het hart. Hoge bloeddruk. Dikke, gespierde wand. Liggen diep in het lichaam. Bevatten veel zuurstof (behalve longslagader)
• Haarvaten: bloed stroomt door de organen. Hele lage bloeddruk. Hele dunne wand: één cellaag dik. Kunnen O₂ en CO₂ opnemen en afgeven.
• Aders: bloed stroomt naar het hart toe. Lage bloeddruk. Dunnere wand. Bevatten kleppen (zodat het bloed maar één kant op stroomt). Bevatten weinig zuurstof (behalve longader).

Bloedvatenstelsel

Bloedvatenstelsel: het hart en alle bloedvaten.

• Bloedvat benoemen: bepaal of het een slagader is (bloed stroomt naar orgaan toe) of een ader (bloed stroomt van orgaan af). Bekijk daarna naar of van welk orgaan het bloed stroomt.
• Naam: naam orgaan + ader/slagader.
• Uitzonderingen: aorta, poortader, onderste- en bovenste holle ader.

Lever

De lever ontvangt zuurstofrijk bloed via de leverslagader, maar krijgt ook bloed via de poortader.

• In de lever worden voedingsstoffen en gifstoffen verder afgebroken.
• Bloed stroomt weg van de lever via de leverader naar de onderste holle ader.

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 (opdracht 1 t/m 3, 5 t/m 8) + Basisstof 2 (opdracht 1 t/m 3 + 5 t/m 8)

Hoe: Fluisteren met je groepje of stil

Tijd: 15 minuten

Hulp: Kijk in je boek, vraag je buur of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren (nakijkboekje in de elo)

Uitkomst: Basisstof 1 en 2 van thema 13 zijn helemaal af