5.07 Hypofyse en schildklier

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Hormoonstelsel

5.07 Hypofyse en Schildklier

Let op! Proefwerk

Volgende week donderdag (11 maart): Proefwerk

Thema 5. Blz.8 t/m 25

5.1 Het zenuwstelsel

5.2 Zenuwcellen en zenuwen

5.3 Het ruggenmerg

5.4 De hersenen

5.5 De weg die de impulsen afleggen

5.6 Het hormoonstelsel

5.7 De hypofyse en de schildklier

5.8. De eilandjes van Langerhans en de bijnieren

Leerdoel

 Je kunt de werking van hormonen uit de hypofyse beschrijven;

 Je kunt de werking van hormonen uit de schildklier beschrijven;

Terugblik

Dit is een hormoonklier

Dit is GEEN hormoonklier

impulsen

hormonen

hoog

meestal laag

lang

kort

via zenuwcellen

via bloed

Welke zenuwcel ligt met zijn cellichaam in het centrale zenuwstelsel, en met een uitloper erbuiten?

1. Gevoelszenuwcel
2. Schakelcel
3. Bewegingszenuwcel

In welk deel van de hersenen wordt je je bewust?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen
3. Hersenstam

Het hormoonstelsel regelt vooral snelle, kortdurende processen.

1. Waar
2. Niet waar

De hypofyse hoort bij het

1. Zenuwstelsel
2. Spierstelsel
3. Hormoonstelsel
4. Uitscheidingstelsel

1. Het hormoonstelsel regelt processen in het lichaam door hormonen af te geven

2. Het zenuwstelsel regelt processen in het lichaam door impulsen

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

Sleep de juiste namen achter de nummers 

1 =

2 =

3 =

4 =

5 =

Schildkier

Hypofyse

Teelbal(len)

Eilandjes van Langerhans

Bijnieren

6 Hormonenklieren die je moet kennen:

1. Hypofyse (Bs7)
2. Schildklier (Bs7) 
3. Bijnieren (Bs8)
4. Eilandjes van Langerhans (in de alvleesklier) (Bs8)
5. Teelballen (Thema voortplanting)
6. Eierstokken (Thema voortplanting)

7 Hormonen die je moet kennen:

1. Groeihormoon (Bs7)
2. Schildklierhormoon (Bs7)
3. Adrenaline (Bs8)
4. Insuline (Bs8)
5. Glucagon (Bs8)
   
6. Mannelijke geslachtshormonen: testosteron (Th voortplanting)
7. Vrouwelijke geslachtshormonen: oestrogeen en progesteron 

Hypofyse

• Hormoonklier die o.a groeihormoon maakt

    Groeihormoon regelt de groei van botten

• Beïnvloed ook andere hormoonklieren:

            -Schildklier, teelballen, eierstokken

Schildklier

is een hormoonklier in je hals, tegen het strottenhoofd

Stofwisseling,

groei en 

ontwikkeling.

Jeah! een quizje!

Esmeralda heeft een ontstoken schildklier.
Hierdoor maakt haar schildklier minder hormoon.

Welk gevolg heeft dat voor Esmeralda?

1. Er vindt minder verbranding plaats in haar cellen.
2. Het zoutgehalte van haar bloed vermindert.
3. Ze vormt minder geslachtscellen.

Welk proces wordt NIET geregeld
door het schildklierhormoon?

1. Verbranding
2. Stofwisseling
3. Urinevorming
4. Groei en ontwikkeling

Nr. 2 (bij de keel)
Hormoonklier

1. hypofyse
2. eierstok
3. bijnier
4. schildklier

Nr. 3
Hormoonklier
Functie

1. hypofyse invloed op de groei
2. schildklier invloed op de stofwisseling
3. bijnier sneller kunnen reageren
4. alvleesklier invloed op hoeveelheid suiker in het bloed

Waar bevindt zich de schildklier?

1. boven op de nieren
2. in de voortplantingsorganen
3. in de hals tegen de luchtpijp aan
4. in de alvleesklier

welke processen worden door het schildklierhormoon beïnvloed?

Bij een verkeersongeluk kun je een flinke klap tegen het hoofd aan krijgen. De klap kan de hypofyse beschadigen. Dit kan later leiden tot een grote hoeveelheid verschillende klachten, zoals onvruchtbaarheid en seksuele problemen of verlies van spierweefsel. Leg uit dat een klap op het hoofd kan leiden tot een grote hoeveelheid verschillende klachten.

Bij katten werken de hypofyse en de schildklier op een vergelijkbare manier als bij de mens. In de afbeelding is de werking van hormonen die te maken hebben met de groei van een kat, met drie pijlen weergegeven. Elk nummer stelt een bepaald hormoon voor.
Bij een jong katje werkt de schildklier niet goed, waardoor dwerggroei ontstaat. Welk hormoon zal bij dit jonge katje niet voldoende in het bloed aanwezig zijn?

Welke verschijnselen kunnen zich bij dit jonge katje naast dwerggroei nog meer voordoen?

Door een tekort aan welk van de hormonen 1, 2 en 3 kan dwerggroei bij een kat ontstaan?

Bij kikkers vindt de gedaanteverwisseling van kikkervisje tot kikker plaats onder invloed van schildklierhormoon. Als kikkervisjes te weinig schildklierhormoon produceren, verloopt de gedaanteverwisseling zeer langzaam. Er ontstaan dan zeer grote kikkerlarven Wat zal er gebeuren als je normale kikkervisjes inspuit met extra schildklierhormoon?

Aan het (huis) werk

Quayn 5.07 Hypofyse en schildklier

Lezen? blz. 21