Delier voor WLC 4-10-2023

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

DELIER

                 Check-in

Lesdoelen 

1. Je kan benoemen wat een delier inhoudt.
2. Je kan een delier herkennen.
3. Je kan verschillende vormen van een delier benoemen.
4. Je kan benoemen hoe je een delier zoveel mogelijk kan voorkomen/beperken.  

Inhoud van de les

• GVO plan -> kan iedereen verder? 
• Wat is een delier
• Kenmerken
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Preventieve maatregelen
• Behandeling

GVO plan

• Wie zijn er klaar of bijna klaar?
• Verdeling groepjes maken
• Volgend lesuur ga je met elkaar in gesprek over je GVO plan 
• Tijdsindicatie: 30 minuten 
• Planning presenteren met Evelien bespreken

Wat weet je van een delier?

Wat is een delier?

1. vorm van dementie
2. verwardheid die langzaam is ontstaan
3. acute verwardheid die in korte tijd is ontstaan
4. depressieve gevoelens met suïcidale gedachten

Wat is een delier?

• Acute verwardheid 
• Tijdens een delier werken je hersenen tijdelijk niet goed en kunnen prikkels niet naar behoren verwerkt worden. 
• Toestandsbeeld die in korte tijd is ontstaan (uren tot dagen).
  
• Zorgvrager verliest het contact met wat er om hem heen gebeurt.
• De duur is wisselend per persoon 

Ervaring delen

Welke ervaring heb jij als verzorgende, m.b.t. personen die een delier doormaken of hebben doormaakt?

• In 2 tallen bespreken 
• Tijd 5 minuten - wissel na 2,5 minuut.

Wat zijn geen kenmerken van een delier

1. onrustig gedrag en desoriëntatie
2. apathisch gedrag en waanideeën
3. hallucinaties en verward denken
4. somberheid en suïcidale gedachten

                   Opdracht 

3 Groepjes van +/- 6 personen.  Elk groepje werkt een vorm uit van een delier:

• Hyperactief delier
• Hypoactief delier
• Gemengde vorm

Wat houdt het in?

Wat zijn de kenmerken?

Eventuele ervaring?

Beschrijf dit op een poster. Voorbereiding 7 minuten.    

Uitleg poster geven per groepje:  maximaal 4 minuten.

Kenmerken delier

• Onrustig gedrag (hyperactief delier) of apathisch gedrag (hypoactief delier)
• Desoriëntatie
• Verstoorde denkprocessen: versneld, vertraagd, verward of gefragmenteerd denken
• Waanideeën
• Angst
• Wisselend bewustzijn
• Moeite met concentratie
• Verstoord dag- en nachtritme (klachten zijn 's avonds en 's nachts erger)
• Snelle stemmingswisselingen
• Familieleden geven aan dat persoon plotseling veranderd is

Mogelijke oorzaken

Een delier wordt veroorzaakt door een verstoring in het lichaam. Bijvoorbeeld door: 

• Infectie/ koorts
• ernstige ziekte 
• grote operatie
• pijn
• dehydratie   etc. 

Kunnen oorzaken zijn van een delier

• Gebruik van alcohol en opiaten
• Infecties (bijv. blaas- of longontsteking)
• Koorts

Wat zijn risicofactoren voor een delier?

1. hoge leeftijd of aan geheugenstoornis lijden
2. visus- en/of gehoorstoornissen
3. veel alcohol gebruiken of veel medicatie gebruiken
4. alle 3 antwoorden zijn juist

Risicofactoren 

• Leeftijd 70 jaar of ouder
• Al eerder een delier gehad
• Cognitieve stoornissen
• Visus- en gehoorstoornissen
• Gebruik van alcohol en opiaten
• Infecties (bijv. blaas- of longontsteking)
• Koorts
• Veranderde omgeving

Kunnen oorzaken zijn van een delier

• Gebruik van alcohol en opiaten
• Infecties (bijv. blaas- of longontsteking)
• Koorts

Nog meer risicofactoren

• Dehydratie
  
• Ernstige ziekte
• Elektrolytenstoornis (water- en zout huishouding)
  
• Polyfarmacie (meer dan 4 soorten)
  
• Operatie
  
• 24 uur voor opname hulpbehoevend
• Palliatieve fase
  

kunnen oorzaken zijn van een delier

• Dehydratie
• Elektrolytenstoornis (water- en zout huishouding)
• Polyfarmacie (meer dan 4 soorten)
• Operatie

Hoe kun je een delier zoveel mogelijk voorkomen?

Preventieve maatregelen

• Breng risico in beeld -> DOSS
• Maak de omgeving vertrouwd
• Zorg voor goed zicht en gehoor
• Zorg voor (indien mogelijk) goede mobiliteit
• Zorg voor goed slaap-waakpatroon
• Houd vocht- en voedingstoestand in de gaten
• Kijk naar medicatie en lichamelijke factoren 

Preventieve maatregelen

Welke interventies/acties heb jij weleens ingezet om een delier te voorkomen of te beperken?

Behandeling delier

• Behandel medische oorzaak (bijv. infecties, dehydratie)!
• Pijnbestrijding 
• Verbeter voedingstoestand
• Screening van medicatie 
• Evt. medicatie geven tegen onrust (haloperidol of lorazepam)

DOSS (Delier Observatie Screening-Schaal)

• Meetinstrument met 13 observaties
• 3 keer per dag afnemen
•  score van 0 (nooit), 1 (soms - altijd) of - (weet niet) mogelijk
• totaal score per dienst: 
• < 3 geen delier
  
• ≥ 3 waarschijnlijk delier

filmpje herkennen van een delier

Huiswerk 

• Zoek op wat een DOSS inhoudt, 

wanneer het gebruikt wordt en hoe het werkt.                          Beschrijf dit en neem dit mee naar de volgende les. 

• DOSS meenemen

• 5 Juni praktijkles onderwerp: Insuflon 

Check-out

• Je kan benoemen wat een delier inhoudt.
  
• Je kan een delier herkennen.
• Je kan verschillende vormen van een delier benoemen.
  
• Je kan benoemen hoe je een delier zoveel mogelijk kan voorkomen/beperken.

1. Zijn de leerdoelen behaald?

2.  Welke informatie is bruikbaar voor de praktijk en neem je mee?

Schrijf in 1 woord op hoe jij de les ervaren hebt 

Vragen?