2.6 de republiek ontstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

2.6 De Republiek ontstaat

Lesdoel:

- Hoe kwam uit de Opstand de Republiek voort?

Geboorte van de republiek

• De samenwerking tussen Anjou en de opstandige gewesten werkt niet goed.
• Hertog van Anjou overleed vrij snel, 1584.
• Voordat Willem zijn grafelijke titel kon aanvaarden in 1584... schoot Balthazar Gerards hem dood, in Delft.
• De Staten-Generaal -> koningin Elizabeth van Engeland.
  

1. Die wilt geen oorlog met Spanje
2. Maar steunt de gewesten met geld en soldaten
   

Een onzekere toekomst

Karel V 

Karel V

-Zoektocht naar vervanger van Filips II

-1584 moord op Willem van Oranje

- Val van Antwerpen (1585)

- Geschikte vervanger wordt niet gevonden

Normaal gesproken zou Willem van Oranje in Breda begraven zijn, ware het niet dat deze stad was bezet door de Spanjaarden. Zodoende werd Van Oranje begraven in de Nieuwe Kerk in Delft. Sindsdien vinden alle leden van het Nederlandse Koninklijk Huis hier hun laatste rustplaats.

De Republiek der 7 Verenigde Nederlanden

-De noordelijke Nederlanden besluiten zonder vorst verder te gaan en worden een republiek (1588). Zeer uitzonderlijk!

Meevallers:
- De Spaanse Armada wordt verslagen (1588) 

- Amsterdam groeit uit tot een wereldstad, onder andere door de val van Antwerpen

Karel V 

Karel V

Oorlog, Bestand, weer oorlog en eindelijk vrede

• 1588 De Spaanse Armada is verslagen
• Stadhouder Maurits heroverde veel land terug
• 1598: Filips II  overleed, Spanje bankroet
• 1609-1621: Twaalfjarig bestand
• Halfbroer van Maurits (Frederik Henkderik) veroverde gebieden na het bestand (in het Noorden van Brabant)

Raadspensionaris

• De raadspensionaris was de woordvoerder van het gewest Holland in de Staten- Generaal.
• Holland was veruit het rijkste gewest, dus de raadspensionaris was een hele machtige politcus.
• De raadspensionaris bereidde de besluiten van de vergadering van de Staten- Generaal voor.
• Eigenlijk was de raadspensionaris de hoogste politicus van de Republiek.

Oorlog, Bestand, weer oorlog en eindelijk vrede

De nieuwe veroverde gebieden waren grotendeels katholiek gebleven. Ze werden daarom geen zelfstandige gewesten, maar werden als genaraliteitslanden  door de Staten-Generaal bestuurd

• Na jarenlang oorlog -> 1648 - Spanje erkent de Republiek als onafhankelijke staat

Theorie

Opschrijven: 

Generaliteitslanden: Katholiek gebleven delen van de Nederlanden die waren heroverd door de Republiek op Spanje.  

(Unie van Atrecht)