Opleving van de agrarisch-urbane samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Tijdvak 4

• Nabespreking opdrachten 3, 7 en 11b (p. 95-97)
• Uitleg over opkomst van steden
• Zelfstandig aan de slag met opdrachten

Tijdvak 4

13: De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving.

14. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.

15. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben.

16. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van de kruistochten.

17. Het begin van staatsvorming en centralisatie.

De landbouw opbrengsten nemen toe

Overschotten worden verhandeld

Op plaatsen waar veel gehandeld wordt ontstaan steden

Uitvindingen in de landbouw

Toename landbouwopbrengsten (1/3)

Het drieslagstelsel

Toename landbouwopbrengsten (2/3)

Er wordt meer grond ontgonnen

Toename landbouwopbrengsten (3/3)

Gebruik risterploeg en paarden (niet op afbeelding)

Markten

• Oude steden
• Rijke klanten (adel en kloosters)
• Goed bereikbare plaatsen

        - kruispunten

         - water

Middeleeuwse steden

Vanaf 1.000 n.Chr. 

Burgers

Ambachtslieden

Kooplieden

Gilden

Stadsrechten in ruil voor belastingen

(markten, rechtspraak, stadsmuur)

Vlaamse steden

Noord-Italiaanse steden

Hanze

Noem drie kenmerken van een Middeleeuwse stad

Maakwerk/huiswerk

§3.4 opdrachten nakijken 

(zie nakijkmodel in jaarbijlage Somtoday)

§4.1 opdrachten 4-6, 9-10 (p. 105-108)