Kunstenaars en hun leven: Van gildes tot Damien Hirst

• Beeldende vorming
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Kunstenaars en hun leven: Van gildes tot Damien Hirst

Thema: Kunst en Leven
Probleemstellingen

1. In hoeverre verschilt de beroepspraktijk van een moderne kunstenaar uit de 20ste of 21ste eeuw met die van een kunstenaar uit de Middeleeuwen of 19e eeuw?
2. In hoeverre is in de loop van de tijd de maatschappelijke status en de sociaal-economische positie van de kunstenaar veranderd?
3. Hoe en waarom presenteert een kunstenaar zich op een bepaalde manier in zijn werk (bijv een zelfportret)?

Leerdoel

Aan het einde van deze les weet je hoe het gilde-systeem werkte en hoe het nu nog kan werken  binnen werk  van schilders, beeldhouwers, vormgevers en architecten. 

Je kunt een link leggen tussen Bauhaus, Damien Hirst, Wim Delvoye,  Marc Mulders en Joep van Lieshout en hun werken.

Introduceer het doel van de les en leg uit wat de studenten aan het einde van de les zullen leren.

Wat weet je al over kunstenaars en hun leven?

Wat zijn gildes?

Gildes waren organisaties van ambachtslieden die dezelfde vaardigheden deelden. Ze stelden regels op voor hun leden en zorgden ervoor dat hun ambachten op hoog niveau werden uitgevoerd.

Geef de studenten een korte introductie over gildes.

Hoe werkte het gilde-systeem?

Om lid te worden van een gilde, moest een leerling eerst in de leer bij een meester. Na jaren van training en een meesterproef kon de leerling toetreden tot het gilde als volwaardig lid.

Leg uit hoe het gilde-systeem werkte en welke stappen een leerling moest doorlopen om lid te worden.

Het leven van schilders in de middeleeuwen

Schilders in de middeleeuwen waren vaak lid van een gilde en werkten in opdracht van de kerk of rijke kooplieden. Ze leefden een bescheiden leven en hadden weinig artistieke vrijheid.

Beschrijf het leven van middeleeuwse schilders en hoe het gilde-systeem hun werk beïnvloedde.

De opkomst van de moderne kunstenaar

In de 19e eeuw begonnen kunstenaars zich te emanciperen van het gilde-systeem en gingen ze hun eigen weg. Dit leidde tot meer artistieke vrijheid en een explosie van nieuwe kunstvormen.

Geef een overzicht van de opkomst van de moderne kunstenaar en hoe deze zich losmaakte van het gilde-systeem.

Rodin

Claudel

Bauhaus

Bauhaus was een Duitse design- en architectuurschool die in 1919 werd opgericht. De school legde de nadruk op functionaliteit en minimalisme, en had invloed op vele kunstvormen.

Leg uit wat Bauhaus was en wat het betekende voor de kunstwereld.

Damien Hirst

Damien Hirst is een Britse kunstenaar die bekend staat om zijn controversiële werken, zoals zijn haai op sterk water. Hij maakt vaak gebruik van dierlijke lichamen en medicijnkasten in zijn kunstwerken.

Beschrijf het werk van Damien Hirst en leg uit waarom hij bekend is.

Wim Delvoye

Wim Delvoye is een Belgische kunstenaar die bekend staat om zijn experimentele werken, zoals zijn getatoeëerde varkens en zijn Cloaca-machine die menselijke uitwerpselen omzet in kunst.

Beschrijf het werk van Wim Delvoye en leg uit waarom hij bekend is.

n.a.v. Piëta 

Michelangelo

Gotiek 

Joep van Lieshout

Joep van Lieshout is een Nederlandse kunstenaar en ontwerper die bekend staat om zijn functionele sculpturen en architectonische installaties. Zijn werk is vaak provocerend en politiek geladen.

Beschrijf het werk van Joep van Lieshout en leg uit waarom hij bekend is.

Hoe hebben deze kunstenaars het gilde-systeem geïntegreerd in hun manier van werken?

Damien Hirst, Wim Delvoye en Joep van Lieshout hebben niet helemaal gebroken met de tradities van het gilde-systeem. Ze hebben hierin hun eigen weg gevonden. Ze hebben nieuwe vormen van kunst gecreëerd en hebben de grenzen van wat als kunst wordt beschouwd verlegd.

Leg uit hoe deze kunstenaars het gilde-systeem hebben veranderd en welke invloed ze hebben gehad op de kunstwereld.

Noem de overeenkomst hier met gilde per genoemde kunstenaar.

Noem hier verschil met gilde per genoemde kunstenaar

Hoe hebben deze kunstenaars het leven van kunstenaars veranderd?

Deze kunstenaars hebben meer artistieke vrijheid en zelfexpressie mogelijk gemaakt. Ze hebben laten zien dat kunstenaars niet gebonden zijn aan de regels van een gilde of kunstwereld en dat ze hun eigen weg kunnen vinden.

Beschrijf hoe het werk van deze kunstenaars het leven van kunstenaars heeft veranderd en wat de invloed hiervan is op de hedendaagse kunstwereld.

Interactieve oefening: Herken het werk

Laat de studenten foto's zien van werken van Damien Hirst, Wim Delvoye, Bauhaus en Joep van Lieshout. Laat de studenten raden welke kunstenaar het werk heeft gemaakt.

Toon foto's van werken van de kunstenaars en laat de studenten raden wie het heeft gemaakt. Bespreek de antwoorden na en leg uit wat het werk is en waarom het belangrijk is.

Hoe hebben deze kunstenaars de kunstwereld veranderd?

Deze kunstenaars hebben de grenzen van wat als kunst wordt beschouwd verlegd en hebben nieuwe vormen van kunst gecreëerd. Ze hebben de kunstwereld uitgedaagd om meer open te staan voor experimentele en gedurfde werken.

Beschrijf hoe deze kunstenaars de kunstwereld hebben veranderd en wat de invloed hiervan is op de hedendaagse kunstwereld.

Kunstenaars en gildes

Hoewel het gilde-systeem niet meer zo'n grote rol speelt in de hedendaagse kunstwereld, zijn er nog steeds gemeenschappen van kunstenaars die samenwerken en elkaar ondersteunen.

Leg uit dat hoewel het gilde-systeem niet meer zo'n grote rol speelt in de hedendaagse kunstwereld, er nog steeds gemeenschappen van kunstenaars zijn die samenwerken en elkaar ondersteunen.

Kunstenaarschap vandaag

Vandaag de dag zijn er veel verschillende soorten kunstenaars die werken in diverse media en stijlen. Kunstenaars zijn niet langer beperkt tot een enkele gemeenschap of traditie en hebben de vrijheid om hun eigen weg te vinden.

Leg uit dat er vandaag de dag veel verschillende soorten kunstenaars zijn en dat ze niet langer beperkt zijn tot een enkele gemeenschap of traditie.

De toekomst van kunst

De kunstwereld blijft evolueren en veranderen, en nieuwe kunstenaars zullen altijd nieuwe vormen van kunst creëren. Het is belangrijk om open te staan voor nieuwe ideeën en experimentele werken.

Beschrijf de toekomst van kunst en hoe deze zich zal blijven ontwikkelen en veranderen.

Einde van de les

Bedankt voor het deelnemen aan deze les over kunstenaars en hun leven. We hopen dat je meer hebt geleerd over het gilde-systeem, Damien Hirst, Wim Delvoye, Bauhaus en Joep van Lieshout en hoe hun werk de kunstwereld heeft beïnvloed.

Rond de les af en bedank de studenten voor hun deelname. Geef eventueel nog huiswerkopdrachten of suggesties voor verdere studie.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.