VS 1 Wat is een verzorgingsstaat?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Aan het eind van deze les 

Weet ik wat een verzorgingsstaat is.

Ken ik twee voorbeelden van rechten en plichten.

Ken ik de drie belangrijkste terreinen

Ken ik de drie modellen van de verzorgingsstaat.

Waar denk je aan bij 'een verzorgingsstaat'?

Een verzorgingsstaat

De overheid bemoeit zich actief met de welvaart en het welzijn van haar inwoners. 

Solidariteitsgedachte: We spreken van solidariteit als er bereidheid is in een groep of samenleving om risico's met elkaar te delen. 

Rechten en plichten

Nederland is een sociale rechtsstaat: Mensen moeten gelijke kansen om een menswaardig bestaan te leiden en zichzelf te kunnen ontwikkelen.

- Sociale grondrechten (voldoende werkgelegenheid, goed onderwijs, etc.)

- Sociale plichten (vb. sollicitatieplicht)

Drie terreinen

Sociale zekerheid 27%

Zorg 26%

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 13%

Actoren

• Maatschappelijk middenveld: particulier initiatief, sociale partners
• Bedrijven
  

Planeconomie vs vrijemarkteconomie

Keuze tussen gelijkheid of vrijheid

Planeconomie: Gelijkheid, communistische staatsopvatting: Staat neemt totale verzorging van burgers op zich.

Vrijemarkteconomie; Vrijheid, overheid grijpt niet actief in in economie. Individuele vrijheid.

Drie typen verzorgingsstaten

1. Sociaaldemocratische verzorgingsstaat: Gelijkheid als belangrijkste waarde, Scandinavisch model.

2. Liberale verzorgingsstaat: Eigen verantwoordelijkheid, vrijheid en particulier initiatief. Angelsaksische model.

Drie typen verzorgingsstaten

3. Corporatistische verzorgingsstaat: Mengeling van modellen 1 en 2. Vrije markt sterk ingeperkt door collectieve sector én samenwerking tussen overheid, werkgeversorganisaties en vakbonden.

Gezin is belangrijk (kinderbijslag)

In welke van de volgende landen is het minst sprake van een verzorgingsstaat?

1. Zweden
2. Noorwegen
3. Verenigde Staten
4. Nederland

Maken

Zie planner

Aan het eind van deze les 

Weet ik wat een verzorgingsstaat is.

Ken ik twee voorbeelden van rechten en plichten.

Ken ik de drie belangrijkste terreinen

Ken ik de drie modellen van de verzorgingsstaat.