3M Theorie lezen H1-H4

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

THEORIE LEZEN

H1-H6

Stampen! 

Dagopening

Hoofdgedachte 

Je kunt het belangrijkste van een tekst in 1 zin samenvatten. Deze zin noem je de hoofdgedachte. 

Stel de vraag: Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd? 

Staat vaak in de inleiding of het slot. 

Wat zijn hoofdzaken?

Waar vind je vaak de hoofdzaken?

De belangrijkste zin van een alinea is meestal de eerste of de laatste zin van een alinea.

1. Juist
2. Onjuist

Globaal lezen

Eerste

Laatste 

Zin 
Alinea

Deze manier van lezen gebruik je om de hoofdzaken van een tekst te vinden. 

Wat is het verschil tussen een tekstdoel en een tekstsoort

Meerdere antwoorden goed

1. Tekstdoel is wat de schrijver wil bereiken
2. Tekstsoort is wat de schrijver wil bereiken
3. Tekstsoort is wat voor tekst het is
4. Tekstdoel is wat voor tekst het is

Welk tekstsoort past bij het tekstdoel informeren?

1. Artikel in de krant
2. Folder
3. Recept
4. Verhaal

Noem de 7 tekstdoelen

Tekstdoelen: 

1. Informeren- dat je iets te weten komt

2. Overtuigen- dat je dezelfde mening krijgt als hij heeft. 

3. Waarschuwen- dat je iets niet doet.

4. Tot handelen aanzetten- dat je iets gaat doen. 

5. Instrueren- uitleggen hoe je iets moet doen

6. Adviseren- je raad geven

7. Amuseren- je vermaken

Informeren

Overtuigen

Waarschuwen

Tot handelen aanzetten

Instrueren

Adviseren

Amuseren

Je vermaken

Dat je iets te weten komt

Je raad geven

Dat je iets niet doet

Uitleggen hoe iets moet

Dat je iets gaat doen

Dat je dezelfde mening krijgt als hij heeft

Noem de 7 tekstdoelen

Welk tekstsoort past bij het tekstdoel adviseren?

1. Tijdschrift
2. Ingezonden brief
3. Handleiding
4. Folder

H3 Signaalwoorden en tekstverbanden

1. Opsomming- zaken worden achter elkaar opgesomd. 

2. Tegenstelling- eerder genoemde dingen worden tegen gesproken. 

3. Voorbeeld (toelichting) - er wordt een voorbeeld/toelichting/uitleg gegeven. 

4. Tijdsvolgorde (chronologisch)- Geeft aan in welke tijdsvolgorde iets gebeurt.

5. Oorzaak-gevolg -Laat zien waardoor iets gebeurt (waarop je geen invloed hebt).

6. Voorwaarde- Maakt duidelijk onder welke voorwaarde iets gebeurt.

Opdracht: schrijf elk tekstverband op en noteer drie signaalwoorden bij elk tekstverband.

Opsomming	Tegenstelling	Voorbeeld (toelichtinig)
Ook(nog) Bovendien Dots En Om te beginnen Tevens Daarnaast Dubbele punt	aan de ene kant... aan de andere kant echter tegenover maar	ter illustratie neem nou denk aan zo zoals bijvoorbeeld ! VUL DE KOLOMMEN AAN MET DE SIGNAALWOORDEN DIE JE NOG NIET HEBT OP BLZ. 68

Tijdsvolgorde	Oorzaak-gevolg	voorwaarde
vroeger later nu eerst daarna vervolgens nadat dadelijk terwijl intussen tijdens sinds	daardoor doordat zodat waardoor ten gevolge van	als...dan indien tenzij mits

Opdracht maken

We lezen samen een tekst en maken opdrachten

h5

Standpunt

Een schrijver kan opschrijven wat hij van iets vindt of hoe hij ergens over denkt. 

Hij geeft dan zijn mening (standpunt).

signaalwoorden = 

Ik vind, Volgens mij, Ik denk dat...

Redenen voor jouw mening noem je argumenten: waarom vind jij dat?

signaalwoorden = omdat, want, namelijk

Feit of mening?

Een feit kun je controleren of het waar is of niet.

Het is vandaag lekker weer.

= mening

Het is vandaag zonnig.

= feit, want je kunt naar buiten kijken en constateren dat de zon schijnt.

H6

...uitleggen wat er bij een lay-out hoort;

...uitleggen wat de functie is van een lay-out.

functie van een afbeelding

Hoe moet je citeren

Eerste 2 en laatste 2 woorden

Hij liep gister met al zijn vrienden door de prachtige straten van Kampen.'

'Hij liep...door Kampen' (regels 36-37)

Zijn er nog vragen?

Wat wil je nog weten

Oefenen?