Inclusiviteit en melden

• Mentorles
• MBO
• Studiejaar 1

Beroepspraktijkvorming

Inclusiviteit en melden

#erbijhoren #stagediscriminatie #nietoké #durven #grensoverschrijdend 

#gedrag #meldingmaken

Inhoud

1. Terugblik en verwachtingen
2. Lesdoelen
3. Incident melden
4. Racisme vs discriminatie
5. Stagediscriminatie
6. Intentie vs impact
7. Grenzen
8. Grensoverschrijdend gedrag
9. Tips
10. Inclusiviteit
11. Terugblik lesdoelen 

Terugblik en verwachtingen

• Wat wil jij weten over het onderwerp inclusiviteit en melden? 

Wat hebben we vorige les besproken?   

Blik terug op het onderwerp van vorige les. Wat is er besproken? Je kunt dit op veel interactieve manieren doen, zoals; schrijf een onderwerp van vorige les op een blaadje en deel aan iedereen 1 onderwerp uit. Laat ze vertellen wat het ook alweer was en waar het in de les over ging. 

Dit kun je ook doen bij de verwachtingen ophalen; je kunt dit op laten schrijven op een post-it door studenten, maar ook een mentimeter gebruiken: https://www.mentimeter.com/app/home

Als er nieuwe dingen bij staan die niet in deze les besproken worden kun je hier desgewenst een les aan besteden met de groep of individueel aandacht aan besteden. 

Lesdoelen

1. Weet je hoe je een incident meldt

2. Kan je het verschil tussen racisme en discriminatie benoemen

3. Weet je hoe je stagediscriminatie herkent

4. Ken je het verschil tussen intentie en impact 

5. Weet je waar grenzen vandaan komen

6. Heb je ervaren wat jouw fysieke grens is en hoe je deze aangeeft

7. Weet je wat grensoverschrijdend gedrag is

8. Kan je benoemen wat een inclusieve omgeving inhoudt

Aan het einde van deze les...

Vertel aan de studenten wat de lesdoelen zijn en waarom we hieraan gaan werken.

• Je mag en kan altijd een (anonieme) melding maken!  

• Hoe? Via:
• Mentor
• BPV-begeleider
• Praktijkopleider
• Docent
• Vertrouwenspersoon op school
• Bij wie jij dat fijn vindt!

• Curio meldpunt 

Wie meld is een held! 

Neem de poster door met de student en geef aan hoe ze een melding kunnen maken. Laat de studenten waar de poster in de school hangt of waar zij deze kunnen vinden (bijvoorbeeld in teams)

Racisme VS discriminatie

Racisme is een vorm van discriminatie waarbij iemand ongelijk behandeld wordt op basis van huidskleur, afkomst, nationaliteit of geloof. Discriminatie kan ook om andere kenmerken gebeuren, zoals om geslacht of seksuele geaardheid.

Benadruk dat racisme niet hetzelfde is als discriminatie. Sta met de klas stil bij het verschil

Waar denk jij aan bij stagediscriminatie?

Wat is stagediscriminatie?

• Kansenongelijkheid op basis van:
• Identiteitskenmerken (huidskleur, lengte, gewicht)
• Migratieachtergrond 
• Seksuele oriëntatie
• Gender
• Religie
• Functiebeperking
• Opleidingsniveau 

Bespreek de verschillende vormen van stagediscriminatie met de studenten. Geef hier ook voorbeelden bij. 

Laat de studenten na het bespreken van de slide opdracht 2A B en C zelfstandig maken. Bespreek deze opdracht na.

Ik werd niet aangenomen omdat ik 'te dik' was

Geen plek voor buitenlanders, wij zijn een Nederlands bedrijf

We willen geen vrouwen in de werkplaats

Ik mocht geen hoofddoek dragen

Omdat ik homo ben mocht ik geen jongensteam trainen

Veel stages hebben liever mensen zonder ADHD 

De hbo stagiaire kreeg wel een stagevergoeding

Ik werd niet aangenomen wegens mijn achternaam

Ze vonden mij dom, dus ik kreeg rot klusjes

Bekijk het filmpje. Hoe reageren de studenten op het filmpje? Welke boodschap halen zij hieruit? 

Bespreek ervaringen van studenten die na het zien van dit filmpje naar boven komen, maak hier ook ruimte voor. 

Wat is er wel eens tegen jou gezegd?

Dit is een 0-meting. Als docent krijg je inzicht over wat de studenten meemaken. Sla deze informatie op en licht de mentor en bpv-begeleider van de studenten in.

Maak opdracht 1 A B en C

Laat de studenten zelfstandig de opdracht maken. De opdracht kan je klassikaal bespreken.

Terugblikken lesdoelen

Je weet nu....

1. Hoe je een incident meldt

2. Wat het verschil tussen racisme en discriminatie is

3. Hoe je stagediscriminatie herkent

Beroepspraktijkvorming

'inclusiviteit en melden' 

Les 2

Terugblik en verwachtingen

Wat hebben we de vorige les besproken?

Wat wil jij deze les graag leren?

Intentie VS Impact

Intentie vs impact

Vaak bedoel je het niet

verkeerd, maar komt het wel

verkeerd over. 

Leg uit dat veel mensen niet de intentie hebben om iemand te discrimineren, maar dat dit wel zo overkomt en/of dit ook zo is. 

0

Stop het filmpje op 4:02.

Het is belangrijk om dit filmpje van te voren toe te lichten. Johan Derksen heeft een racistische opmerking gemaakt over een lid van de tweede kamer. Johan Derksen benoemt dat zijn opmerking niet racistisch bedoelt is, maar zo komt zijn reactie wel over op Habtamu en op de rest van Nederland. In dit filmpje blikken ze terug op de opmerking.

Bespreek na het filmpje hoe de studenten naar deze situatie kijken.

De opmerking van Johan Derksen is racistisch

Eens

Oneens

Hoe geef je grenzen aan volgens de studenten? Hebben ze een voorbeeld? Je kunt als docent een situatie bespreken en een rollenspel met jou en een andere student laten zien. 

Waarom is grenzen aangeven zo moeilijk?

• Waarom is het soms moeilijk om een grens aan te geven? 

• Grenzen aangeven wordt vaak bemoeilijkt door gevoelens:
  

• Je wilt een ander graag een plezier doen en gaat in op zijn wensen
  
• Je bent bang dat de ander je niet meer waardeert en doet toch wat zij vraagt
  
• Anders zijn dan anderen wil je niet en je past je daarop aan
  
• Je bent bang voor een bepaald imago ('wat een luilak...')
  

• Maar ook door normen en waarden:
  

• Als ik niet overwerk ben ik lui 
  
• Als ik niet naar dat feestje ga ben ik asociaal
  
• Ik moet het kunnen dus ik doe het (falen mag niet)
  
• Ik moet gewoon doen wat er van me gevraagd wordt
  

Moeilijk!? 

Vraag aan studenten waarom het soms moeilijk is om een grens aan te geven. Leg dan uit wat er in de theorie over bekent is. Herkennen ze dit? 

Waar komen grenzen vandaan?

Culturele grenzen	Een groep die bepaalde normen, waarden, omgangsvormen en andere opvattingen delen.
Sociale grenzen	Eigen normen en waarden
Gender	Het verschil tussen man en vrouw
LHBTQI+	Mag ik mijzelf zijn?

Vraag aan de studenten waar grenzen vandaan komen. Heeft iemand een voorbeeld?

Soorten grenzen

Soorten Grenzen

Fysieke grens

Emotionele grens

• Je bepaalt zelf wat jouw gevoelens en emoties zijn
• Dit is voor iedereen anders
• Hoe reageer je op elkaar?
• Wat zeg je tegen de ander?
• Normen en waarden

• Een lichamelijke grens
• Hoe ver mag iemand gaan met aanrakingen?

Geef antwoord op vraag 2 A en B

Leg uit dat er verschillende soorten grenzen zijn. Koppel dit ook aan de vorige slide. Per cultuur zal de fysieke grens verschillen.

Oefenen!

Maak koppels - A en B.

A staat op een lijn, B staat daar een stuk verder van vandaag. 

Je geeft aan B de instructie om op A af te lopen, verder zeg je niks. Wat gebeurt er? Zei iemand van A stop? Loopt B door? Bespreek met de studenten wat ze zien. 

Draai de rollen om. Bekijk elkaars grenzen. Waarom sta je waar je staat? 

Je kunt deze oefening herhalen door te wisselen van personen - A schuift dan één iemand op. Is het dan anders? Wat kun je hieruit concluderen? 

Je kunt ook variatie in deze oefening brengen door bijv. B instructie te geven om hard op a af te laten lopen of juist zacht. Je kunt ook A instrueren dat zij STOP roepen of hun hand uitsteken als hun grens bereikt is. Je kunt hierin ook variëren door dit de ene keer zacht/onzeker te laten zeggen. 

Waar ligt mijn grens?

Oefening Verken je Grens

- Tweetallen

- Studenten lopen rustig naar elkaar toe en geven het stopsignaal als de afstand tussen de 2 personen dichtbij genoeg voelt. 

Zorg dat er genoeg ruimte is in het lokaal is om deze opdracht uit te voeren. Ga desnoods naar een andere ruimte.

- Laat de studenten dit een aantal keer doen. 

- Vraag bij de tweede ronde of de studenten een stapje verder gaan en dus 'over elkaars grens' heengaan

Terugblik oefening 

Bespreek de volgende vragen in je tweetal:

- Wanneer kwam de ander te dichtbij?

- Wat voelde je toen de ander over de grens ging?

- Op welke manier heb jij je grens aangegeven?

- Hoe kwam je over op de ander?

- Geef een tip en een top aan de ander

Laat de studenten in tweetallen staan. Beide studenten moeten de vragen beantwoorden en met elkaar in gesprek gaan. Je kan de opdracht ook nog klassikaal nabespreken.

Uitleg grenzen aangeven. Later in de les komt de oefening uit het filmpje terug. Je kunt ook deze video laten zien als aftrap: https://www.youtube.com/watch?v=QDBhHEgz8TU

• 1: 'ik'

• Ik voel
• ik weet 
• ik doe
• ik zie... 

• 2: 'ik begrijp wel dat jij' / 'ik snap wel dat jij'

• Ik begrijp dat je geen zin hebt, maar ik wil... 

• 1: geef je grens duidelijk aan 
  
• Dus... 

Oefenen! 1-2-1 regel

Deze oefening sluit aan op het filmpje van slide 27. Bespreek een aantal situaties klassikaal en bespreek de juiste reactie. Je kunt er ook voor kiezen om 1 situatie klassikaal te bespreken en dat studenten in tweetallen verder oefenen. Bespreek dit dan samen na. 

Als docent kies je er zelf voor of je dit wil oefenen met de studenten of dat je dit klassikaal bespreekt

Casus

Hamza loopt stage bij de Jumbo. Hij werkt altijd hard door en gedraagt zich volgens alle richtlijnen. Zijn collega's vinden dat Hamza overdrijft en aan het slijmen is bij zijn praktijkopleider voor een goede beoordeling. De collega's van Hamza plagen hem hiermee op de werkvloer en noemen Hamza ook wel 'het hondje van de baas'. Hamza vindt dit erg vervelend, want hij wil graag zijn best doen om zijn stage te halen.

Hoe geeft Hamza zijn grens aan bij zijn collega's?

Vraag aan de studenten hoe zij hun grens aan zouden geven in de plek van Hamza. Herinner de studenten aan de 1-2-1 regel.

• Ik-vorm 
• Ken jezelf; wat zijn jouw eigen grenzen? 
• Oefenen! 
• Wees assertief 
• Communiceer duidelijk: nee is nee
• Wees lief voor jezelf
• De reactie van de ander is niet belangrijk 
• Herhaal wat je zegt 
• Of... kom er later op terug ('ik denk er even over na')
• Vraag hulp en meld als nodig 
• Chill, je moet al zoveel :)  

Tips & Tricks!

Bespreek het lijstje per punt; zijn er vragen? 

Beroepspraktijkvorming

'Inclusiviteit en melden'

Les 3

Terugblik

• Wat hebben we vorige week gedaan?

• Wat wil je deze week leren?

Inhoud

1. Grensoverschrijdend gedrag

2. Stelling

3. Inclusiviteit

4. Afronden lessenreeks

5. Casustoets

Lesdoelen

Lesdoelen

Aan het einde van deze les...

7. Weet je wat grensoverschrijdend gedrag is

8. Kan je benoemen wat een inclusieve omgeving inhoudt

Grensoverschrijdend gedrag

Leg uit: er kan verschil zijn tussen grenzen die mensen privé ervaren of op werk/stage. Je kunt ze verdelen in 3 categorieën: 

Fysieke - lichamelijk (bijv. aanraken) 

Mentaal - gedachten uiten (bijv. eigen mening vormen) 

Eigen emoties (bijv. huilen bij anderen) 

Studenten maken opdracht 1. 

De docent maakt 2 splitsingen op het bord; prive en werk/stage. plaats links de soorten grenzen die je kunt geven; Inventariseer na het maken van opdracht 1 de antwoorden en noteer de samengevat op het bord. Valt er iets op? Klassikale vraag: is jouw grens privé anders dan op werk/stage? Bespreek voorbeelden en vraag door. 

• Grenzen geef je vaak aan nadat of als je te maken krijgt met grensoverschrijdend gedrag

Grensoverschrijdend gedrag

• Geef antwoord op vraag 3 en 4

Bespreek de afbeelding. Laat studenten opdracht 3A en 3B maken. Bespreek dit na. 

• Laat studenten opdracht 4 maken terwijl ze de video kijken. Zet af en toe stil, bespreek de antwoorden of doe dit achteraf. 

Antwoorden: 

4A: Vrijwillig 

4B: 

Discriminatie
Pesten
Seksuele intimidatie
Of nog erger

4C: Macht 

4D: •

Leeftijd

Intelligentie

Levenservaring

Status

4E: Wat voor de één een grap is, is voor de ander erg vervelend.

4F: Vertrouwenspersoon

Strafbare feiten – politie

Stelling

Anne heeft een baantje gevonden in een discotheek achter de bar. Op haar eerste werkdag heeft zij een normale spijkerbroek aan en een shirt tot aan haar keel. Als haar baas dit ziet komt hij naar haar toe. Hij zegt dat het shirt te hoog is. Haar shirt moet lager zijn zodat de mannelijke bezoekers haar decolleté kunnen zien. Op deze manier verkopen ze namelijk meer drinken. 

Wat vinden jullie hiervan?

Bespreek deze stelling in de klas. De studenten mogen hierover in discussie met elkaar. Vinden de studenten dit grensoverschrijdend? Wat zouden de studenten in deze situatie doen?

Inclusiviteit

Wat is inclusiviteit?

Je bent als school of stageplek inclusief als iedereen zich welkom en veilig voelt om zichzelf te zijn. Je heb natuurlijk niets aan een divers team of klas als ze hun ware aard niet durven laten zien. 

Inclusiviteit is belangrijk voor:

• Succes
• Samenwerken
• Feedback geven
• Jezelf veilig voelen
• Gelijkheid
• Eerlijkheid

Maak opdracht 5 A en B

Ligt aan de hand van het plaatje de factoren toe.

Vraag aan de studenten wat het doel is van het filmpje. Welk gevoel geeft dit filmpje de studenten na het volgen van de lessen?

Vragen en feedback 

Bespreek vagen en feedback van deze les. 

Terugblik lesdoelen

1. Hoe je een incident meldt
   
2. Wat het verschil tussen racisme en discriminatie is
   
3. Hoe je stagediscriminatie herkent
   
4. Wat het verschil tussen intentie en impact is
5. Waar grenzen vandaan kunnen komen
6. Waar jouw fysieke grens ligt en hoe je een grens kan aangeven
7. Wat grensoverschrijdend gedrag is
8. Wat een inclusieve omgeving inhoudt

Je weet nu...

Evalueer de lesdoelen klassikaal en interactief.