Beroepsethiek Hoofdstuk 5 met EBM stappenplan

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Beroepsethiek

Leerdoelen

- Herhalen wat waarden en normen zijn

- Wat gedragsregels zijn

- Wat een gedragscode is

- Wat een beroepscode is

- Wat een bedrijfscode is

- EBM Ethisch bewustwordingsmodel (4 stappenplan model)

Herhaling waarden en normen

In dit hoofdstuk gaat het over wat hoort wel of niet bij je werk. 

Over waarden en normen in je beroep 

Beroepsethiek 

Gedragsregels 

Waarden

• Waarden: standpunten over wat echt belangrijk is in het leven. 
• Waarden maken duidelijk welke doelen je uiteindelijk voor ogen hebt.
  

Waarden

• Waarden kun je ontdekken door te zoeken naar redenen waarom iemand wel of niets iets doet.  
• Waarden druk je uit door 1 woord 

Normen

Normen: de verwachtingen over het gedrag van mensen 

• Normen hangen direct samen met de waarden die je nastreeft. 

• Soms worden de verwachtingen over het gedrag van mensen vastgelegd in gedragsregels  

Gedrag

Een norm wordt ook gebruikt als maatstaf om het gedrag te beoordelen.  

Beroepsethiek

Ethiek: nadenken over waarden en normen. 

Beroepsethiek: nadenken over de waarden en normen bij de uitoefening van een bepaald beroep. 

Bij beroepsethiek denken we na over wat wel en niet hoort op het werk. 

Opdracht

Zoek op:

- wat zijn gedragsregels

- Wat is een gedragscode

- Wat is een beroepscode

- Wat is een bedrijfscode

 GEDRAGSREGELS

Regels hoe je je moet gedragen die op papier staan.

Elke organisatie heeft regels; 

Zoals bijv scholen en bedrijven

Gedragscode

Gedragscode: regels over hoe je moet gedragen die op papier staan

Beroepscode

Gedragsregels voor een bepaald beroep.

Bijvoorbeeld; 

politie 

makelaars 

docenten 

dokters

Bedrijfscode: 

regels voor het bedrijf die duidelijk maken hoe de werknemers zich moeten gedragen tegenover  collega’s, de klanten en de samenleving.  

  

Doel:    

• een bepaalde eenheid te krijgen in een bedrijf   
• duidelijkheid geven aan werknemers wat er van hen verwacht wordt.  
• Het imago van een bedrijf goed te houden en te verbeteren. 

Beroepscode politie

Deze heeft vier kernwaarden: 

Integer, betrouwbaar, moedig & verbindend. 

Die heb je nodig als je bij de politie wilt werken. 

Ook is het belangrijk dat je altijd open en eerlijk bent – 

zowel op het werk als thuis.

Branche

Branchecode: 

regels van een branche.

Branche is de verzameling van alle bedrijven die actief zijn in een bepaalde categorie producten of diensten.  

horeca-, kleding-, autobranche

 

Ethiek in het werk

Door de aard van je beroep loop je kans dat je voor een moreel dilemma komt te staan.

Als handhaver of politie heb je door je bevoegdheid tot het nemen van beslissingen, een extra verantwoordelijkheid.

EBM Ethisch Bewustwordingsmodel

- Voor ondersteuning van weloverwogen besluiten

- Je leert bewuster omgaan met morele dilemma's

- Het model bestaat uit 4 stappen

- In ieder stap doorloop je een aantal vragen

EBM stappenplan stap 1

Stap 1:  Wat is het kernprobleem?

a.  stel voor jezelf vast wat het kernprobleem is

b.  stel vervolgens vast wat jou dilemma is

EBM stappenplan stap 2

- Stap 2: Wie zijn de partijen in het dilemma en wat zijn hun belangen?

a. Benoem alle betrokken partijen in het dilemma. 

b. Stel vast wat hun belangen zijn. 

EBM stappenplan stap 3

Stap 3: Benoem de mogelijke oplossingen en toets deze aan de volgende vragen. 

a. Heb ik alle belangen van de partijen afgewogen?

* maak een afweging van de zwaarte van belangen per partij

*weeg vervolgens zwaarte van de belangen tussen de partijen

EBM stappenplan stap 3

b. Welke oplossing vind ik het meest rechtvaardig en waarom?

*Neem de gelijkwaardigheid van mensen als uitgangspunt

*Probeer zo neutraal mogelijk keuzes te maken

*Vraag je af wat je zou doen als je de ander was?

*Is de oplossing eerlijk? En waarom?

*Bedenk waarom je na deze beslissing jezelf later recht in de ogen aan kan kijken

EBM stappenplan stap 3

c. Zijn de oplossingen wettelijk toegestaan?

* Zo niet, waarom kies je er dan voor om tegen bestaande wetten en/of regels in te gaan?

EBM stappenplan stap 4

Stap 4: Besluit wat je gaat doen.

Kies de oplossing die voor jou ethisch verantwoord is en waar je van vindt dat je het kan verantwoorden, zowel tegenover jezelf als de organisatie.

Opdracht

- Werk casus uit in 3/4 tallen via het EBM stappenplan model