3T H3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon uit zicht

paragraaf 3.1

Hoe betaal je?

lesdoelen van vandaag:

- Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen directe en indirecte ruil. 

- Je kunt de geldfuncties noemen en er voorbeelden bij geven.

- Je kunt het verschil tussen chartaal en giraal geld uitleggen.

- Je kunt drie manieren van giraal betalen noemen.

- Je kunt met een berekening het saldo op je bankrekening checken.

Planning

• Vandaag: paragraaf 3.1 (af)maken
  
  
• vrijdag: par. 3.2 deel 1

ruilen & functies van geld

blz. 70 en 71

• directe ruil
• ruilen van goederen of diensten tegen andere goederen of diensten
  
  
• indirecte ruil
• goederen of diensten ruilen met behulp van een ruilmiddel (zoals geld)
  
  
• functies van geld
• ruilmiddel - geld ruilen tegen goederen of diensten
• spaarmiddel - geld bewaren / opzij leggen
• rekenmiddel - rekenen met geld, waarde aan producten toekennen

maken: vraag 2 t/m 5       tijd: ongeveer 5 min

Af? Dan verder met 6, 7 en 8

• 2. direct - indirect - indirect
  
  
• 3a. Er is onduidelijkheid over de waarde van een goed of dienst
• b. directe ruil, omdat geld dan minder waard wordt. 
  
  
• 4. spaarmiddel -  betaalmiddel - rekenmiddel  
  
  
• 5. geld als rekenmiddel

geld en betalen

blz 72

• chartaal geld 
• contante geld, munten en bankbiljetten
  
  
• giraal geld
• geld op de betaalrekening (bank)

• manieren van elektronisch betalen:
• met pinpas (met pincode of contactloos)
• met mobiel (wallet)
• creditcard (creditcardmaatschappij schiet voor, achteraf terugbetalen, rente!)

maken: vraag 6 t/m 8, 10, 11  (ong. 15 min)

Af? Dan verder met 12, 13

• 6. Je chartale geld neemt af, je girale geld neemt toe. 
  
  
• 7. veiligheid (als er veel contant geld in kas is, kan dat voor onveilige situaties leiden, overval, etc.). /  hoge kosten voor geld tellen e.d.
  
  
• 8a. 371.870 - 10.000 = 361.870
• b. formule = (nieuw - oud) : oud x 100  
•    (371.870 -  361.870) : 361.870 x 100 = 2,8 % (denk aan de juiste afronding!)
  
  
• 10a. voordeel: het gaat sneller       nadeel: het is minder veilig
•  b. contant betalen, dan zie je direct hoeveel je uitgeeft en overhoudt (beter overzicht)

vraag 11

• 11a.   iDeal: totaal € 42,92 miljard over  524 miljoen transacties
• € 42.920.000.000 : 524.000.000 = € 81,9 per transactie gemiddeld
• Creditcard: € 7.050.000.000 ÷ 95.000.000 = € 74,21
  
•  AfterPay: € 450.000.000 ÷ 6.250.000 = € 72
  
• b. met de creditcard betaal je pas achteraf, je leent als
  ware geld. 

Saldo

blz. 73

• saldo
• bedrag op je bankrekening
  
  
• creditsaldo
• positief saldo, in de plus
  
  
• debetsaldo
• negatief saldo, in de min
• Als je rood staat, betaal je (hoge) rente. 

Maken: vraag 12 en 13

vraag 12 en 13

blz. 73

vraag 12. 

• Creditsaldo                         Debetsaldo
  
• Positief saldo                     Negatief saldo
  
• Tegoed                                  Rood staan
  
• In de plus staan                 In de min staan
  
•                                                   Tekort
  
  
• 13.   Oud saldo:      € 124,50 tegoed
  
•          Ontvangen:     € 34,75 +
  
•          Betaald:          € 548,00 –                  (€ 10 + € 476 + € 62)
  
•  Nieuw saldo:      - € 388,75 in de min, dus een debetsaldo
  

paragraaf 3.1

Hoe betaal je?

lesdoelen van vandaag:

- Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen directe en indirecte ruil. 

- Je kunt de geldfuncties noemen en er voorbeelden bij geven.

- Je kunt het verschil tussen chartaal en giraal geld uitleggen.

- Je kunt drie manieren van giraal betalen noemen.

- Je kunt met een berekening het saldo op je bankrekening checken.

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon uit zicht

Planning

• Vandaag: paragraaf 3.2 (af)maken

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon uit zicht

Planning vandaag:

 paragraaf 3.2 eerste deel (t/m vraag 8)

- theorie sparen

- maken opdrachten 2 t/m 6

- bespreken opdrachten

- klassikaal vraag 7

- zelf oefenen met vraag 8

Thuis: par. 3.2 deel 2 (samengestelde rente)

Bijzonderheden

Dinsdag flexuren:

oefenen met rente berekenen. 

Vind je dit lastig? Schrijf je dan hiervoor in. 

Planning deze week:

par. 3.2 

paragraaf 3.2

Waarvoor zou je sparen?

lesdoelen van vandaag:

- Je kunt de drie spaarmotieven noemen en er voorbeelden bij geven.

- Je kunt het verschil tussen vrij opneembaar spaargeld en een spaardeposito uitleggen.

- Je kunt rente berekenen met enkelvoudige rente.

- Je kunt rente berekenen met samengestelde rente.

- Je kunt uitleggen wat het gevolg van inflatie is voor de koopkracht van je spaargeld.

Waarom spaar je & hoe?

blz. 74 en 75

• spaarmotieven
• sparen voor een doel
• sparen uit voorzorg
• sparen voor de rente
  
  
• spaarrekening
• geld op je rekening, ieder moment opvraagbaar, variabele rente
  
  
• spaardeposito
• voor langere tijd vast, niet opneembaar, vaste rente

maken: vraag 2 t/m 6

Af? Dan lezen: enkelvoudige rente (blz 75)

• 2.  1. voor een doel: ja, door er telkens wat geld voor in de spaarpot te doen.
  
•  2. uit voorzorg: ja, je kunt geld in de spaarpot doen om achter de hand te hebben.
  
•  3. voor de rente: nee, want in je spaarpot levert het geen rente op.
  
  
• 3a. Sparen uit voorzorg.
  
•  b. Een gezin met kinderen heeft meer kosten, bijv. school- of sportspullen. 
•  c. Met onvoldoende spaargeld: 40% = 3,2 miljoen   (uit de tekst en de vraag)
•   Met voldoende spaargeld dus: 100% – 40% = 60%
  
•   60% = 3,2 miljoen ÷ 40 × 60 = 4,8 miljoen huishoudens.
  
  
• 4. Op een spaarrekening zetten is veiliger dan spaargeld thuis bewaren.

• vraag 5:
• alleen de 3e is juist
  
  
• vraag 6:
• a. omdat zij nog consumenten moeten 'lokken', ze zijn nog niet zo bekend.
• b. 1,05%- 0,25% = 0,8% meer
• € 7.500 : 100 x 0,8 = € 60 euro per jaar meer

Enkelvoudige rente:

Maken: vraag 7         -->   klassikaal/ gezamenlijk

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon uit zicht

Planning vandaag:

 paragraaf 3.2 tweede deel (vrg 8 tm 13))

- theorie samengestelde rente

- nakijken opdracht 8

- maken opdr 9 t/m 13

- nakijken opdrachten 

- start met par. 3.3

Bijzonderheden

A.s. dinsdag flexuren:

oefenen met rente berekenen. 

Vind je dit lastig? Schrijf je dan hiervoor in. 

Planning deze week:

par. 3.2 deel 2 en paragraaf 3.3.

paragraaf 3.2

Waarvoor zou je sparen?

lesdoelen van vandaag:

- Je kunt de drie spaarmotieven noemen en er voorbeelden bij geven.

- Je kunt het verschil tussen vrij opneembaar spaargeld en een spaardeposito uitleggen.

- Je kunt rente berekenen met enkelvoudige rente.

- Je kunt rente berekenen met samengestelde rente.

- Je kunt uitleggen wat het gevolg van inflatie is voor de koopkracht van je spaargeld.

enkelvoudige rente

rentepercentage : 100 x spaarbedrag

vraag 7.

• 0,6 : 100 x € 950 = € 5,70      /    na 4 jaar    € 5,70 x 4 = € 22,80
• 1,1 : 100 x € 2.200 = € 24,20     / na 1 maand   € 24,20 : 12 = € 2,02
• 0,25 : 100 x € 6.880 = € 17,20  /€ 17,20 : 12 x 7 = € 10,03

vraag 8. 

startkapitaal (bedrag na 2e jaar) = € 1.476,22               0,9% rente

• a. 0,9 : 100 x € 1.476,22 = € 13,29 rente
• b. € 1.476,22 + € 13,29 = € 1. 489,51

Samengestelde rente

rentepercentage : 100 x (spaarbedrag + bijgeschreven rente)

• 9. 1e jaar: 0,7 : 100 x € 15.800 = € 110,60
• € 15.800 + € 110,60 = € 15.910,60
• 2e jaar: 0,7 : 100 x € 15.910,60 = € 111,37
• € 15.910,60 + € 111,37 = € 16.021,97
• 3e jaar: 0,7 : 100 x € 16.021,97 = € 112,15
• € 16.021,97 + € 112,15 = € 16.134,12
  
  
• 10. 0,7 : 100 = 0,007
• groeifactor = 1 + 0,007 = 1,007
• jaar 1: €15.800 x 1,007 = € 15.910,60
• jaar 2: € 15.800 x 1,007 x 1,007 = € 16.021,97

• 11a. 0,4 : 100 = 0,004 
• groeifactor = 1 + 0,004 = 1,004
• € 8.120 x 1,004 x 1,004 x 1,004 = € 8.217,83
• b. € 8.217,83 - € 8.120 = € 97,83
  
  
• koopkracht van je spaargeld
  
• door rente meer koopkracht
  
• --> als de inflatie hoger is dan je rente, neemt je koopkracht af.    
  
  
• 12. neemt toe met 0,2%)   (0,5% - 0,3%)    
   
• 13a. in de jaren dat de inflatie hoger is dan de rente
• dus 2013 en vanaf 2017. 
• b. lastig te zien of dat 2014, 2015 of 2016 is, maar waarschijnlijk;
• in 2015, namelijk met 1,5% - 0,6% = 0,9%

paragraaf 3.2

Waarvoor zou je sparen?

lesdoelen van vandaag:

- Je kunt de drie spaarmotieven noemen en er voorbeelden bij geven.

- Je kunt het verschil tussen vrij opneembaar spaargeld en een spaardeposito uitleggen.

- Je kunt rente berekenen met enkelvoudige rente.

- Je kunt rente berekenen met samengestelde rente.

- Je kunt uitleggen wat het gevolg van inflatie is voor de koopkracht van je spaargeld.

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon/ iPad uit zicht

Planning vandaag:  paragraaf 3.3

- check huiswerk: par. 3.2 af? 

- theorie deel 1

- maken vraag 1 t/m 7

- nakijken

- deel 2 theorie

- maken vraag 8 t/m 13

- evt. nakijken

Bijzonderheden

A.s. dinsdag flexuren:

rekenen met de kredietkosten

Planning deze week:

par. 3.3 afmaken

paragraaf 3.3

Geld lenen kost geld

lesdoelen van vandaag:

• Je kunt de vier leenmotieven noemen en herkennen.
  
• Je kunt de kredietkosten van een lening berekenen.
  
• Je kunt de meest voorkomende kredietvormen noemen en herkennen.
  
• Je kunt uitleggen hoe een koop op afbetaling werkt.

leenmotieven 

theorie blz. 78

• Door te lenen verhoog je tijdelijk je koopkracht.
• Voor het lenen van geld betaal je rente.
  
  
• leenmotieven:
• tijdelijk geldtekort
• dure aankoop doen
• onverwacht dringend geld nodig
• huis kopen

kosten van een lening (ook wel krediet genoemd)

blz. 79

• termijn
• afgesproken bedrag wat bestaat uit aflossing en rente
  
  
• aflossen
• terugbetalen van je schuld
  
  
• kredietkosten
• alles wat je meer terugbetaalt dan je geleend hebt
• kredietkosten = (aantal termijnen x termijnbedrag) - lening

                                                                                                                                                        Maken: vraag 1 t/m 7

maken: vraag 1 t/m 7

in duo's, fluisterend overleg      af? dan verder met 8 t/m 13

• 1. zodat mensen nadenken voor ze geld gaan lenen, want ze moeten ook rente terugbetalen
  
  
• 2.   a = 2 
• b = 1
• c = 3
  
  
• 3a. De één heeft misschien de auto plotseling kapot en echt een nieuwe nodig (onverwacht dringend geld nodig); de ander wil misschien nu een auto kopen omdat ie een mooie tegenkomt. 
• b. als je een te lange looptijd kiest, kan het zijn dat je nog voor de lening moet betalen terwijl de auto al oud is, kapot is. 

 

• 
  
• 4. alleen de 3e is juist
   
• 5a. 3 jaar = 36 maanden
  
• maandtermijn = € 456 (dus dit betalen ze per maand terug, 36 maanden lang)
  
• € 456 x 36 = € 16.416 in totaal terugbetalen
  
• b. € 16.416 - € 15.000 = € 1.416
   
• 6a. 1. 12 x € 1.291 = € 15.492; € 15.492 - € 15.000 = € 492
  
• 2. € 290 x 60 = € 17.400 ; € 17.400 - € 15.000 = € 2.400
  
• b. hoe langer je erover doet om af te lossen, hoe meer kredietkosten je betaalt
   
• 7. 12 x € 219 = € 2.628   ;   € 2.628 - € 2.500 = € 128  aan rente in euro's
• in procenten berekenen, formule = deel : geheel x 100
• € 128 : € 2500 x 100 = 5,12%

vormen van consumptief krediet (= leningen):

blz. 80 en 81

• persoonlijke lening: 
• afgesproken bedrag, vaste termijnen, vaste rente
  
  
• doorlopend krediet: 
• maximumbedrag, tussendoor aflossen en bijlenen, rente variabel 
  
  
• salariskrediet: 
• rood staan op je betaalrekening (hoge rente!)
  
  
• koop op afbetaling: 
• iets kopen wat je in termijnen betaalt                                      

Maken: vraag 8 t/m 13

Maken in de les. Wat niet af is, is huiswerk voor volgende week. 

paragraaf 3.3

Geld lenen kost geld

lesdoelen van vandaag:

• Je kunt de vier leenmotieven noemen en herkennen.
  
• Je kunt de kredietkosten van een lening berekenen.
  
• Je kunt de meest voorkomende kredietvormen noemen en herkennen.
  
• Je kunt uitleggen hoe een koop op afbetaling werkt.

Hebben we de planning gehaald?

Planning vandaag:  paragraaf 3.3

- theorie deel 1

- maken vraag 1 t/m 7

- nakijken

- deel 2 theorie

- maken vraag 8 t/m 13

- evt. nakijken

Bijzonderheden

A.s. dinsdag flexuren:

rekenen met de kredietkosten

Huiswerk:

par. 3.3 afmaken.