Oorlog in Oekraïne

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

De oorlog in Oekraïne

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• Een beetje meer over de geschiedenis van Rusland en Oekraïne.
  
• Wat de NAVO en het Warschaupact zijn.
  
• Hoe het zit met de persvrijheid in Rusland? Hoe kijken zij naar het conflict?
• Wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn van deze oorlog.

Een aanloop

1945- 1991 

Koude oorlog

in het kort:

•  Europa: verdeeld in 2 blokken, Oost en West (communistisch Vs. kapitalistisch.
•  Oekraïne is nog deel van de Sovjet-Unie 
•  West - Europa: NAVO
• Oost - Europa: Warschaupact
•  Artikel 5 NAVO: Een aanval op 1 is een aanval op allen. 

1989 - 1991

Koude oorlog eindigt met de val van het IJzeren gordijn en de Berlijnse muur

Sovjet-Unie valt uit elkaar. Nationalisme 

Westen: NAVO 

Oosten: Warschaupact

Toen                  Nu

Rusland

• De NAVO is toch niet meer nodig?
  
• Oekraïne is eigenlijk geen land. Het is een deel van het oude Russische rijk. (Broedervolk)
  
• Poetin wil geen NAVO en EU aan zijn grens.
  

Oekraïne

• Meerderheid wil meer samenwerken met de EU.
  


• Poetin wil eigenlijk de oude Sovjet-Unie grenzen zoveel mogelijk herstellen.
  
• Nu >  Maak ons lid van de NAVO.

Militair gezien:

Wat gebeurt er?

            Op 24 Februari valt Poetin

Oekraïne binnen

Waarom?

Wat wil Poetin?

Geen leger meer voor Oekraïne

Geen "nazi's" meer in Oekraïne

Regering in Oekraïne vervangen door een die vóór Rusland is

Welke landen liggen om de Oekraïne heen? 

Wat betekent de grijze kleur? 

Genocide 

Poetin vertelt zijn bevolking dat er genocide plaats vindt in de Oekraïne. 

En deze genocide moeten stoppen. 

Nazi-regime 

De regering van de Oekraïne zijn nazi's. Er moet een regering komen die Russisch gezind is. Die dus luistert naar de Russen en met hen samenwerkt.

Gevolgen

• Oekraïners vluchten. 
  
• Mannen van 18 - 60 mogen het land niet meer uit
• Wereldwijde protesten
• Regeringen proberen Rusland financieel te straffen middels sancties
•  Gas- en olieprijzen nemen toe

Rol van desinformatie

'Het eerste slachtoffer van iedere oorlog is de waarheid' 

Rusland 

In Rusland wordt desinformatie verspreid

In Rusland heb je bijna geen vrije of onafhankelijke  pers

Rusland is veranderd in een autoritaire staat, Poetin is de autoriteit

Voor de bevolking betekent dit dat zij alleen dat krijgen te horen wat Poetin wil. En dat is dat het gevaar uit het westen komt

Belang van vrije pers

• Persvrijheid zorgt ervoor dat journalisten onbelemmerd hun werk kunnen uitvoeren
• Vrije pers is belangrijk voor een democratie
• De pers controleert de macht  (bijvoorbeeld politieke bestuur bij het maken van fouten komt het in het nieuws) - Waakhond functie

Digitaal 

Rusland is de afgelopen jaren al bezig om de Oekraïne digitaal lam te leggen 

Voorbeelden:

- stroom uitgezet in Kiev in de winter

- wereldwijd het vrachtscheepvaart stilgelegd

- verkiezingen beïnvloed in Frankrijk en de VS (via sociale media bijvoorbeeld - Facebook algoritmes)

Waar kennen we dit gebied ook van? 

MH17

Tjernobyl 

26 april 1986

Wat betekent het voor Nederland?

Hoge benzine en gasprijzen

Spullen waar plastic en kunststof inzitten worden duur

Wordt Nederland binnengezogen in een oorlog?

Vicepremier Kaag:

"We doen dit vanuit bondgenootschappelijke verplichtingen"

Bespreek de volgende stelling:

Is het volgens jou ook een bondgenootschappelijke verplichting om Oekraïne te helpen?

Stelling

Nu er oorlog komt moet er snel meer geld naar defensie

Vluchtelingen uit Oekraïne zijn welkom, 

ook in Nederland.

Vluchtelingen uit Oekraïne zijn welkom, ook in Nederland. 

“Wij zeggen altijd dat mensen zoveel mogelijk moeten worden opgevangen in de regio”, zegt staatssecretaris Eric van der Burg van migratie. “Nu is Europa de regio.”

Van den Burg ontmoette gisteravond zijn collega-ministers Brussel. Ze hielden een noodvergadering over de grote aantallen vluchtelingen die vanuit Oekraïne naar Europa komen. Dat zijn er inmiddels zeker 380.000. De meesten zijn op dit moment in Polen, maar ook de andere landen die aan Oekraïne grenzen melden duizenden migranten.

.

Uit de Trouw (27 februari 2022)

Stelling

Het is de plicht van Nederland om vluchtelingen te helpen.

Quiz

Oekraïne was eerst onderdeel van...

1. Sovjet-Unie
2. Polen
3. Duitsland
4. West-Europa

Waar ligt Oekraïne?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat is de hoofdstad van Oekraïne?

1. Ljubljana
2. Sofia
3. Kiev
4. Boekarest

In welk jaar werd Oekraïne onafhankelijk

1. 1992
2. 2014
3. 2022
4. 1991

Hoe heet de president van Oekraïne?

1. Ikanieski
2. Zelensky
3. Poetin
4. Waszowski

Wat zijn separatisten?

1. Mensen die voor vrijheid strijden
2. Mensen die een revolutie willen
3. Mensen die zich af willen scheiden
4. Terroristen

De Oekraïne is belangrijk voor Europa door de export van

1. Graan
2. Gas
3. Legers
4. Machines

Hoort Oekraïne bij de NAVO?

1. Oekraïne hoort WEL bij de NAVO
2. Oekraïne hoort NIET bij de NAVO en wil dat ook niet
3. Oekraïne hoort NIET bij de NAVO maar wil dat in de toekomst

Het conflict in Oekraïne gaat over?

1. Cultuur
2. Religie
3. nationalisme
4. Grondstoffen en vruchtbaarheid

Heb je vragen/opmerkingen?