H1L14 - 2THF - Dinsdag - 1.7 Grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom 2THF : )

Planning van dit uur

• Tien minuten stillezen (pizzamaffia) + genre bespreken 
• Huiswerk bespreken (opdracht 3,7 en 9 van 1.7 Grammatica zinsdelen - blz 54)
• Uitleg hoofdzin en bijzin (uitlegfilmpjes) 
• Zelfstandig werken: maak opdracht 11 t/m 13 + 15 en 16 van 1.7 Grammatica zinsdelen 
• Klassikaal zin ontleden

Aan het einde van deze les

• weet je (weer) wat de vaste stappen van zinsontleding zijn;
• weet je (weer) hoe je pv, o, lv, mv en bwb vindt; 
• weet je (weer) wat een naamwoordelijk gezegde is. 

Nederlands

Aankomende toetsen en opdrachten:

• SO Woorden en grammatica (week 41)
  
• Repetitie hoofdstuk 1 (toetsweek)
  
• Boekopdracht (week 47) 

Genre

• Categorie / soort boeken

Voorbeelden van genres: biografie, familie- en streekromans, fantasy en science fiction, thrillers, klassiekers, poëzie, kunst en cultuur, psychologie, reizen, politiek, gezondheid, geschiedenis, misdaad, verhalenbundels, avontuur, spanning, detective

Persoonsvorm

• Werkwoord
• Meestal één woord
• Enkelvoud of meervoud
• Je vindt de persoonsvorm met de tijdproef
  
  Hij loopt op straat.  

Zinsdeel

• Eén woord of een groepje woorden dat bij elkaar hoort
• Een zinsdeel heeft een functie binnen de zin
• Je kan een zinsdeel vinden met de zinsdeelproef 

Onderwerp

• Meestal degene die de 'actie' van de zin uitvoert
• Je vindt het onderwerp met de getalproef 
  
   o
  Hij | loopt | op straat.  

Lijdend voorwerp

• Meestal degene die de 'actie' van de zin ondergaat (heeft niets in te brengen) 
• Je vindt het lijdend voorwerp met de vraag: wie/wat + wg + o? 
   o                  lv
  Hij | pakt | de fiets.  

Meewerkend voorwerp

• Meestal degene die meedoet aan de actie van de zin
• Je vindt het meewerkend voorwerp met de vraag: aan/voor wie/wat + wg + o? 
   o                       mv                     lv
  Hij | geeft | aan zijn oma | een breinaald.  

Bijwoordelijke bepaling

• Zinsdeel dat overblijft
• Geeft vaak aan wanneer, waarom, waar, hoe, waardoor, waarmee de handeling in de zin gebeurt
  
   o                       mv                     lv                   bwb
  Hij | geeft | aan zijn oma | een breinaald | in de tuin.

Ze kon overal makkelijk werken, omdat ze freelancer was. 

Stap 1: onderstreep de persoonsvorm

Ze kon overal makkelijk werken, omdat ze freelancer was. 

Stap 2a: zet dubbele zinsdelen tussen zinnen

Ze kon overal makkelijk werken, || omdat ze freelancer was. 

Stap 2b: zet zinsdeelstrepen tussen de zinsdelen

 o                                                                              o

Ze | kon | overal | makkelijk | werken, || omdat | ze |

freelancer | was. 

Stap 3: benoem het werkwoordelijk of naamwoordelijk gezegde

        wg                                        wg                                        

Ze | kon | overal | makkelijk | werken, || omdat | ze |

    ng             ng

freelancer | was. 

Stap 4: benoem het onderwerp

 o    wg                                        wg                       o                   

Ze | kon | overal | makkelijk | werken, || omdat | ze |

    ng             ng

freelancer | was. 

Stap 4: benoem het lijdend voorwerp

 o    wg                                        wg                       o                   

Ze | kon | overal | makkelijk | werken, || omdat | ze |

    ng             ng

freelancer | was. 

Stap 4: benoem het meewerkend voorwerp

 o    wg                                        wg                       o                   

Ze | kon | overal | makkelijk | werken, || omdat | ze |

    ng             ng

freelancer | was. 

Stap 4: benoem de bijwoordelijke bepaling(en)

 o    wg     bwb      bwb              wg                       o                   

Ze | kon | overal | makkelijk | werken, || omdat | ze |

    ng             ng

freelancer | was. 

Voegwoord blijft over

 o    wg     bwb      bwb              wg                       o                   

Ze | kon | overal | makkelijk | werken, || omdat | ze |

    ng             ng

freelancer | was.