Herhaling H4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Welkom!

Neem deze LessonUp goed door!

Succes met leren 

Geschiedenis

Maris College - Klas 2 - vmbo 

H4 De Tweede Wereldoorlog

Oorzaken van de oorlog

• Volgens Hitler had Duitsland meer grondgebied nodig
  
  

• Hij begon Duitsland uit te breiden met gebieden waar veel Duits sprekende mensen leefden
  
  
• 1938 -- Oostenrijk wordt ingelijfd bij Duitsland

Oorzaken van de oorlog

Duitsland houdt zich niet aan de afspraken die na de Eerste Wereldoorlog zijn gemaakt;

• 1932 - Duitsland stopt met herstelbetalingen
• 1935 - Dienstplicht voor alle Duitse mannen
• 1936 - Soldaten vestigen zich in het Rijnland 

En nu neemt Duitsland ook nog gebieden in..

Oorzaken van de oorlog

• Daarna eist Hitler het Tsjechische Sudetenland op. Dit had Duitsland af moeten staan na de Eerste Wereldoorlog
  
  
• Tegen de regels van de Vrede van Versailles 

Frankrijk en Groot-Brittannië willen oorlog voorkomen, ze geven toestemming dat Sudetenland vanaf nu bij Duitsland hoort. 

Verdrag van München

Duitse verovering

Duitse veroveringen

• Duitsland rukt snel op met een overmacht aan tanks en vliegtuigen
• Blitzkrieg (bliksemoorlog/snelle aanval) 
  
  

In 1940 begon de strijd in West-Europa;

• Denemarken en Noorwegen

10 mei
Blitzkrieg tegen Nederland, België en Frankrijk

15 mei
Nederland geeft zich over -- na bombardement Rotterdam

Duitse verovering

• België gaf zich na 18 dagen over en Frankrijk gaf zich over na zes weken
  
  
• Duitsland begint met bombardementen op Groot-Brittannië -- Britten houden stand
  
  
• In 1941 viel het Duitse leger de Sovjet-Unie aan -- houden stand

Gevolg: tweefrontenoorlog

Duitse verliezen

• Vanaf 1941 vecht ook Amerika mee met de geallieerden tegen Duitsland
• Amerika en Canada sturen veel soldaten en wapens naar Groot-Brittannië 
  

• Duitsers veroveren een groot deel van Sovjet-Unie
• Vanaf 1943 lukte het de Sovjet-Unie om de Duitser langzamerhand terug te dringen

D-Day

6 juni 1944

D-Day

Decision Day

• 6 juni 1944
• Invasie van de geallieerden op de  kust van Normandië
• Doel: West-Europa bevrijden van nazi-Duitsland

• In Zuid-Engeland 7000 schepen verzameld
• Vijf stranden;
    Amerikanen --- Utah Beach en Omaha Beach
    Britten --- Gold Beach en Sword Beach
    Canadezen op Juno Beach
  
  
• Luchtaanval in de nacht --- waarom?
  
• Havens worden vermijd, door eerdere mislukte poging van de Canadezen

Duitse verliezen

• De geallieerden bevrijden daarna de rest van Frankrijk, België en Zuid-Nederland
• Rusland valt in 1945 in het Oosten Duitsland binnen

Hitler pleegt zelfmoord in zijn bunker

• 8 mei 1945 Duitse capitulatie -> Einde Tweede Wereldoorlog

Onder Duits bestuur

• De Duitse aanval van op Nederland begon op 10 mei 1940
• 14 mei 1940 - Bombardement op Rotterdam

Op 15 mei 1940 capituleert (overgeven) Nederland

Vanaf dat moment wordt Nederland bezet door Duitsland

Onder Duits bestuur

• De eerste maanden van de bezetting vielen mee voor de Nederlandse bevolking
• Economisch ging het zelfs beter dan voor de oorlog

Het normale leven keerde langzaam terug. De Duitsers waren mild en nog niet gewelddadig. 

Onder Duits bestuur

Vanaf 1941 treden de Duitsers harder op in Nederland:

• Censuur = controle op wat er in kranten/radio wordt gezegd

• Kranten kregen dagelijks te horen wat ze mochten schrijven. Er mocht nooit negatief geschreven worden over de Duitse bezetter.

Onder Duits bestuur

Vanaf 1941 treden de Duitsers harder op in Nederland:

• Ze stelen voertuigen, machines en voedsel. Dit brengen ze naar Duitsland

• Ook voerde Duitsland Razzia's (illegale politie die mannen oppakt en ze stuurt naar Duitsland om daar te werken) uit in Nederland.
  
  
• Vanaf 1941 start Duitsland ook met het vervolgen van de Joodse bevolking (§4.3)

Houding van de Nederlanders

• Bijna alle Nederlanders waren anti-Duits
  
  
•  De meesten durfden niet in verzet te komen en gehoorzaamden de Duitsers.

Onderduikers

Toch waren er een hoop Nederlands die wel in verzet kwamen:

• Zij hielpen bijvoorbeeld onderduikers

Dit waren mensen die zich schuilhielden voor de Duitsers

• Politieke tegenstanders
• Joodse bevolking (bv Anne Frank)
• Mannen die moesten gaan werken in Duitsland

Vormen van verzet

Toch waren er een hoop Nederlands die wel in verzet kwamen:

• Het verzet pleegden ook aanslagen
• Dit deden zij op Duitse soldaten, treinen of kantoren
  
  
• Mensen maakten illegale kranten of Radio
  
• Hierin schreven zij slecht over de Duitse bezetter
  
• Hierin hielden zij het volk op de hoogte van de ontwikkelingen m.b.t. de geallieerden
• Mensen helpen met onderduiken
  
  
  

• Hannie Schaft

Collaboratie Nederlanders

Een klein aantal Nederlanders was voor de Duitsers en werkte daarom samen met de Duitsers

• Dit noem je collaboratie (samenwerking van Nederlanders met Duitsers)
• Bijvoorbeeld bunkers bouwen, onderduikers opsporen of helpen bij razzia’s.
• 'NSBers'

De bevrijding

• In september 1944 lukt het de geallieerde legers Zuid-Nederland te bevrijden van de Duitsers
•  Noorden van Nederland bleef bezet
  
  
• Hongerwinter 1944-1945
• 20.000 mensen komen te overlijden
  
  
• Vanaf maart 1945 bevrijdden de Canadese soldaten de rest van Nederland
• Op 5 mei 1945 capituleert het Duitse leger in Nederland
  
  Nederland is weer een vrij land
  
• Dictatuur --> democratie 
• 8 mei --  Duitsland capituleert

4 & 5 mei

4 mei

• Nationale Dodenherdenking
• Burgers en militairen herdacht die zijn overleden tijdens de oorlog of vredesoperaties
• 20:00 -- 2 minuten stilte

5 mei

• Bevrijdingsdag
• Vieren dat Nederland bevrijd is
• Belang van vrijheid, democratie, rechtsstaat en mensenrechten
• Hotel de Wereld in Wageningen

Nacht van 4 op 5 mei -- Bevrijdingsvuur

Antisemitisme in Duitsland

In Duitsland leefden er in 1933 ongeveer een half miljoen Joodse Duitsers. 

• Vanaf de middeleeuwen was er antisemitisme (discriminatie van Joden)
• Er waren vooroordelen (meningen die niet op feiten zijn gebaseerd) over Joodse mensen; Ze zouden lui zijn en niet eerlijk

De Duitsers gebruikten deze vooroordelen om het antisemitisme te versterken

Vervolgingen vanaf 1933

Nadat Hitler aan de macht is gekomen worden Joodse Duitsers steeds vaker gepest en gediscrimineerd  

In Polen woonden 3.5 miljoen joden. Duitse inval --> vermoorden 10.000 joden tijdens inval

Vervolgingen vanaf 1933

Anti-Joodse maatregelen:

• De Joodse Duitser verloren hun burgerrechten
• Ze mochten niet meer in parken en zwembaden komen
• Uitsluiting onderwijs en banen
• Geen stemrecht meer
• Joodse spullen werden in beslag genomen
• Joden mochten niet met andere niet-Joden trouwen of seks hebben
  
• Dragen van een Jodenster werd verplicht
• Verplicht een J in je paspoort
• Niet met openbaar vervoer
  
  
  
• Vanaf 1940 ook in Nederland

Volkenmoord

Vanaf 1941 besloten de Nazi's om alle joden in bezette gebieden te vermoorden. 

• Tijdens de aanval op de Sovjet-Unie werden er 1 miljoen joden doodgeschoten

Volkenmoord

Kogels kosten de Duitsers teveel geld, en het duurde lang. 

• De Nazi's bouwden vernietigingskampen in Polen =
  
  
• Concentratiekampen gemaakt om mensen te vermoorden.

Volkenmoord

Voordat de Joodse mensen in een vernietigingskamp terecht kwamen werden zij verzameld in;

Doorgangskampen

• o.a. Westerbork (Drenthe)
• Gedeporteerd naar vernietigingskamp

Doorgangskamp Westerbork

Doorgangskampen

Vernietigingskampen

BV: Westerbork

BV: Auschwitz (Polen)

Gedeporteerd

Volkenmoord

Bij aankomst in een concentratiekamp splitsen de nazi's de mensen in twee groepen:

• Sterke mannen en vrouwen 
• Ouderen, kinderen en zieken

Selectie van Joodse Hongaren (Auschwitz-Birkenau, 1944)

Volkenmoord

De meeste mensen in de concentratiekampen door;

• sterven in de gaskamers
• Honger
• Besmettelijke ziektes
  

6 miljoen Europese Joden

Volkenmoord

Deze volkenmoord kreeg de naam; 

Holocaust =

• Moord op joden tijdens de tweede wereldoorlog

Genocide =

•   Volgens een plan vermoorden van een volk    of bevolkingsgroep
• Naast de joden, ook: Roma en Sinti, homoseksuele, Jehova getuigen en gehandicapten