grammatica zinsdelen: meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Meewerkend voorwerp 

Wat weet je aan het einde van de les?

• Je weet wat een meewerkend voorwerp is 
• Je kan een meewerkend voorwerp in de zin benoemen. 

Wat weten we tot nu toe? 

zinsdelen 

persoonsvorm 

onderwerp 

werkwoordelijk gezegde 

lijdend voorwerp 

ontleed de volgende zin in je schrift. 

Het meisje koopt een nieuwe tas. 

pv

wg

o

lv

De nieuwe leerling geeft een hand . 

pv

wg

o

lv

meewerkend voorwerp

Het meewerkend voorwerp 

Geeft aan voor wie iets bestemd is 

1. Noteer het onderwerp, werkwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp. 

2. Stel de vraag: Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp? 

3. Controleer of je aan (voor) kunt weglaten of toevoegen. 

Wat is het mv?

- Ik geef het boek aan Luc.

- Hij koopt het boek voor zijn moeder.

- Hij geeft Tanja het boek.

Even checken...

Heb je het begrepen? 

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

1. aan/voor wie + pv + ow +lv?
2. aan/voor wie + ow + lv?
3. aan/voor wie + wg + ow +lv?
4. aan/voor wie + wg + lv?

Als er geen meewerkend voorwerp is kan er wel een lijdend voorwerp zijn.

1. juist
2. onjuist

Als er geen lijdend voorwerp is kan er wel een meewerkend voorwerp zijn.

1. juist
2. onjuist

Dan gaan we nu oefenen! 

Wat is de pv?
De verdwaalde toerist vroeg de weg aan de politie.

1. verdwaalde
2. toerist
3. vroeg
4. de weg

Wat is het lijdend voorwerp?
De verdwaalde toerist vroeg de weg aan de politie.

1. de verdwaalde toerist
2. de politie
3. vroeg
4. de weg

Wat is het wg?
Alle aanwezigen zongen voor de jarige een vrolijk welkomstlied.

1. zongen een vrolijk welkomstlied
2. zongen voor
3. zongen
4. alle aanwezigen

Wat is het mv?
Alle aanwezigen zongen voor de jarige een vrolijk welkomstlied.

1. voor de jarige
2. de jarige
3. alle aanwezigen
4. een vrolijk welkomstlied

Wat de pv?
De stad Amersfoort doneert de speeltuinvereniging jaarlijks subsidie.

1. doneert subsidie
2. doneert
3. de stad Amersfoort
4. jaarlijk

Wat is het lv?
De stad doneert de speeltuinvereniging jaarlijks subsidie.

1. jaarlijks subsidie
2. subsidie
3. doneert
4. de stad

Wat is het ow?
Zal de oud-kampioen vanavond de winnaar een medaille opspelden?

1. de winnaar
2. de oud-kampioen
3. zal
4. een medaille

Wat is het mv?
Elke woensdag geeft Nienke de plantjes op haar kamer water.

1. Nienke
2. woensdag
3. op haar kamer
4. de plantjes

Wat is de pv?
Wie zal jullie dit voorstel gaan toelichten?

1. gaan
2. wie
3. zal
4. toelichten

Hoe vind je de persoonsvorm?
Kies het beste antwoord.

1. vraagproef
2. vraagproef en getalproef
3. getalproef en tijdproef
4. getalproef

Benoem de kenmerken van een werkwoordelijk gezegde.

In elke zin staat een lijdend voorwerp

1. juist
2. onjuist

Het meewerkend voorwerp geeft aan voor wie iets bestemd is.

1. juist
2. onjuist

Alles voor de persoonsvorm is één zinsdeel.

1. juist
2. onjuist

Ik help hem.

Ik zie haar.

Wij geven jullie iets.

Heb je hun geschreven?

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

het werkwoordelijk gezegde

het onderwerp

het lijdend voorwerp

het meewerkend voorwerp

Ik

regel

voor hem

een taxi.

PV

Zinsdelen

Onderwerp

Werkwoordelijk gezegde

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Mijn moeder

geeft

mij

een glas ranja

onderwerp

gezegde

meewerkend voorwerp

lijdend

voorwerp

meewerkend voorwerp

Mijn iPad

heb

ik

het tweede uur

aan Joey

uitgeleend.

Ik help hem.

Wij geven jullie iets.

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

meewerkend voorwerp

Haar moeder

een lange preek.

gaf

haar

Aan het werk

Maak oefening 1 t/m 4 vanaf blz. 106.