§ 3.7 Conflicten tussen bevolkingsgroepen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leerdoelen

• Je kunt de etnische en culturele verschillen in Brazilië beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen welke invloed etnische en culturele verschillen hebben op conflicten tussen bevolkingsgroepen in Brazilië.

Laat puntsgewijs zien dat je de leerdoelen begrijpt

Opdrachten

Maak 1-3

Opdracht 1

a In sommige landen zijn de kosten voor levensonderhoud veel hoger of lager dan in andere landen.

b Voorbeelden van goede antwoorden:

Juist, want meestal is het zo dat er ook een kleine groep rijken is als er veel mensen onder de armoedegrens leven.

Onjuist, want in een arm land kan het zijn dat het overgrote deel van de bevolking weinig verdient. Er hoeft dan niet altijd een grote sociaaleconomische ongelijkheid te zijn als de rest van de bevolking ook maar net boven de armoedegrens zit. 

Opdracht 2

a Omdat er veel etnische bevolkingsgroepen samenleven en onderling vermengd zijn geraakt.

b De Afro-Braziliaanse bevolking woont vooral in het noordoosten en in de steden. Het grootste deel van de inheemse bevolking woont in het noordelijke deel van het Amazonegebied. In het Amazonegebied wonen de meeste mensen langs de rivieren. Afstammelingen van Europeanen wonen voor het grootste deel in het zuiden van Brazilië. Mestiezen en mulatten wonen vooral in het noordelijke deel van Brazilië.

Opdracht 2

c In de tijd dat Brazilië een kolonie was, werden veel Afrikanen naar Brazilië getransporteerd om daar als slaaf te werken. De afstammelingen van deze slaven (de Afro-Brazilianen) zitten daardoor nog steeds in een minderwaardige positie, dat in het racisme in Brazilië nog steeds zichtbaar is. 

Opdracht 3

a Van beide. De territoriale grenzen zijn namelijk vastgesteld op basis van het leefgebied van een etnische groep, waardoor het een etnisch conflict is. Maar het is ook een hulpbronnenconflict, omdat het om het economisch gebruik van het leefgebied gaat.

b Een vreedzaam conflict. De inheemse bevolking is ongewapend en dus niet uit op een gewelddadig conflict. Deze actie is een voorbeeld van geweldloos verzet. Waarschijnlijk liggen ze op een plek waar ze van de regering niet mogen protesteren, vandaar de aanwezigheid van de politie. De politie kan deze mensen wel gewelddadig van deze plek verwijderen. 

Ewout

Aliënne

Ewout

Aliënne

Barend

Elena

Opdrachten

Maken 4 - 6

Opdracht 4

a B

b Beide antwoorden zijn juist, het gaat om het argument. Voorbeelden van argumenten:

1: In dichtbevolkte gebieden is de kans groter dat er veel landloze boeren zijn. Hoe meer landloze boeren, hoe groter de kans op landbezettingen.

2: Als grootgrondbezitters hun land extensief gebruiken, levert dat weinig werkgelegenheid op.c ‒ Hier ligt het tropisch regenwoud dat dunbevolkt is.‒ Daar leven daar vooral inheemse bevolkingsgroepen in eigen territoriale gebieden, die vooral met de staat in conflict zijn over landrechten. 

Opdracht 5

 Uitspraak 1 is juist. Door de Bolsa Família hebben veel arme Brazilianen een hoger inkomen gekregen, waardoor de gini-index voor inkomensongelijkheid lager is geworden.

Uitspraak 2 is onjuist. Het percentage mensen onder de nationale armoedegrens is opvallend gedaald.

Uitspraak 3 is onjuist. De Bolsa Família gaat over financiële ondersteuning van gezinnen en doet niets aan grondbezitsverhoudingen. 

Opdracht 6

a Argumenten voor Brazilië als fragiele staat:

‒ De binnenlandse ongelijkheid is zeer groot (7,7).

‒ De demografische druk is hoog (7,6).

‒ Brazilië is als staat tamelijk onveilig (6,8).

‒ Er is weinig vertrouwen in de overheid (6,7).

‒ De mensenrechten worden niet altijd gerespecteerd (6,7).

‒ De tegenstelling tussen bevolkingsgroepen is groot (6,5). 

Opdracht 6

b midden

c Brazilië is behoorlijk terugvallen en voldoet weer meer aan de kenmerken van een fragiele staat.

d Waarschijnlijk wel. Het vertrouwen in de overheid is in 2018 laag, de staatveiligheid is onvoldoende en de mensenrechten worden niet altijd gerespecteerd (discriminatie). 

Leerdoelen

• Je kunt de etnische en culturele verschillen in Brazilië beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen welke invloed etnische en culturele verschillen hebben op conflicten tussen bevolkingsgroepen in Brazilië.