8.1 bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

8.1 Bloed

Planning

Terugblik practica

Uitleg Par. 8.1 bloed

Opdrachten maken

Par. 8.1

-Je kunt de delen waaruit bloed bestaat benoemen en van ieder deel de functie beschrijven.

- Je kunt uitleggen hoe je bloed stoffen door je lichaam vervoerd

-Je kunt beschrijven wat er door inspanning in je lichaam veranderd.

Waaruit bestaat bloed?

• Bloedplasma
  
• Bloedcellen

Bloedcellen zijn:

• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen
• Bloedplaatjes

 bloedplasma

• Het bloedplasma vervoert bijna alle stoffen in je lichaam.
• De stoffen zitten zijn opgelost in het bloedplasma, net als suiker in thee.

• Voorbeelden: Glucosedeeltjes, vitaminen, mineralen, hormonen, antistoffen en afvalstoffen (zoals koolstofdioxide)

Rode bloedcellen

• Vervoeren zuurstof door je lichaam
• Zuurstof hecht vast aan hemoglobine
• Hemoglobine is een rode kleurstof in de rode bloedcellen

Rode beenmerg

• Bloedcellen zijn na een paar maanden versleten
• Je lichaam maakt dus constant nieuwe bloedcellen aan
• Dit gebeurt in het rode beenmerg

hemoglobine

Een eiwit met ijzer in zich.

De zuurstof plakt als het ware aan het ijzer vast.

Als je bloed bij de juiste cellen is laat hij de zuurstof los en het gaat dan via het bloedplasma naar de cel

Witte bloedcellen

• Bestrijden ziekteverwekkers
• Witte bloedcellen type 1: Eten de ziekteverwekkers op
• Witte bloedcellen type 2: Maken afweerstoffen (antistoffen)

Type 1 maakt ziekteverwekkers dood

Type 2

Maakt antistoffen 

Bloedplaatjes

• Zorgen dat wondjes dichtgaan
• Dit heet bloedstolling

Bloedstolling

Bloedarmoede

• Rode bloedcellen bevatten te weinig hemoglobine.
  
• Je wordt snel moe, want er kan minder zuurstof vervoert worden.
• Organen krijgen dus minder zuurstof.

• Bloedarmoede kan ontstaan door een tekort aan ijzer.

Opdrachten 

Maak opdracht 1 t/m 12 van par 8.1

Hoe noemen we de gelige vloeistof in het bloed?

Wat is de taak van rode bloedcellen?

Zuurstof kan vervoert worden door middel van.....

1. Bloedplaatjes
2. Witte bloedcellen
3. Hemoglobine
4. Bloedplasma

Op welke 2 manieren kunnen witte bloedcellen ziekteverwekkers bestrijden?

Welk woord hoort bij "bloedplaatjes"?

1. Zuurstof
2. Bloedstolling
3. Antistoffen
4. Hemoglobine

Waar worden nieuwe bloedcellen gemaakt?

Glucose, vitaminen, hormonen, koolstofdioxide en andere stoffen, worden vervoerd door.....

8.1 Les 2

Leerdoelen 

-Je kunt de delen waaruit bloed bestaat benoemen en van ieder deel de functie beschrijven.

- Je kunt uitleggen hoe je bloed stoffen door je lichaam vervoerd

-Je kunt beschrijven wat er door inspanning in je lichaam veranderd.

Wat is de taak van rode bloedcellen?

Zuurstof kan vervoert worden door middel van.....

1. Bloedplaatjes
2. Witte bloedcellen
3. Hemoglobine
4. Bloedplasma

Op welke 2 manieren kunnen witte bloedcellen ziekteverwekkers bestrijden?

Waar worden nieuwe bloedcellen gemaakt?

Vervoer van stoffen

- Bloed vervoerd alle stoffen door ons lichaam. 

Dit doet het om alle cellen te voorzien van alle benodigdheden om te leven en om te verbranden

 bloedplasma

• Het bloedplasma vervoert bijna alle stoffen in je lichaam.
• De stoffen zitten zijn opgelost in het bloedplasma, net als suiker in thee.

• Voorbeelden: Glucosedeeltjes, vitaminen, mineralen, hormonen, antistoffen en afvalstoffen (zoals koolstofdioxide)

Zuurstof

Zuurstof word gebonden aan de hemoglobine.

Deze word vervoerd en bij de juiste cellen losgelaten 

Wat verandert er bij inspanning?

• Tijdens het sporten werken allerlei organen sneller.
• Hiervoor is meer energie nodig.
• Om meer energie te krijgen is er meer verbranding nodig.

Verbranding

Schematich

Schematisch in de cel (toepassing)

Volhouden van sport

Om het sporten vol te houden zal je lichaam meer energie vrij moeten maken dus zal er meer verbranding moeten zijn.

Dit heeft een aantal voorwaarden:

Meer glucose

• Tijdens het sporten gaat het glucosegehalte in het bloed omlaag.
  
  
• Aanvullen vanuit de 'reserves' genaamd glycogeen.

• Adrenaline & Glucagon zetten het glycogeen om in glucose.

Meer zuurstof

• Ook zuurstof heb je meer nodig tijdens het sporten.

• Zuurstof vul je aan door tijdens het sporten sneller te ademen.

• Ook je hart gaat sneller kloppen, waardoor je bloed sneller gaat stromen.

• Als het bloed sneller stroomt, krijgen de spieren sneller meer zuurstof.

Meer afvalstoffen afvoeren

• Meer verbranding betekent ook meer afvalstoffen, zoals koolstofdioxide
• Doordat je hart sneller klopt, vervoert het bloed meer koolstofdioxide van de spieren terug naar de longen.

• De koolstofdioxide ademen we uit

Opdrachten maken

Maak opdracht 12 t/m 27 van par. 8.2