2.3 Globalisering tot 1980

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.3 Globalisering tot 1980

2.3 Globalisering tot 1980

Programma: 

- Korte uitleg over Hegemoniale staten, kolonialisme en imperialisme

- Opdrachten maken en nabespreken

Lesdoel

• Je weet wat de rol is geweest van de opeenvolgende hegemoniale staten in de globalisering van de wereld vanaf de koloniale tijd. 
  
• Je begrijpt dat het mondiale centrum-periferiemodel samenhangt met de erfenis van het koloniale verleden.
  

Globalisering

Sinds 1600: ontwikkeling zeetransport

1. handelaren
2. legers

Welke Hegemoniale staten kennen we uit een ver verleden?

• Romeinse Rijk
• Tangdynastie
• ...
• ...

Hegemoniale Staat

Land dat de wereld domineert op economisch, militair, financieel en cultureel gebied. 

Hegemoniale staten

1. Portugal/Spanje
2. Nederland 
   
3. Engeland
   
4. VS (sinds WOII)
   

Welk verband is er tussen het centrum-periferiemodel en het Europese koloniale verleden?

Nederland: wereldleider

Gouden eeuw

Scheepvaart, visserij, handel

VOC: 1e MNO

van handelsposten aan de kust

naar kolonies 

Sri Lanka                                 Maleisië

Engeland: 

1666 - 1920: 

"het rijk waar de zon nooit onder gaat"

Versteviging banden/imperialisme: 

1. Industriële revolutie -> toenemende vraag grondstoffen -> kolonies -> internationale arbeidsverdeling
2. verbetering transport -> verwevenheid economiën, culturen en politiek. 

Engeland: 

1666 - 1920: 

"een rijk waar de zon nooit onder ging"

Versteviging banden/imperialisme: 

1. Industriële revolutie -> toenemende vraag grondstoffen -> kolonies -> internationale arbeidsverdeling
2. verbetering transport -> verwevenheid economiën, culturen en politiek. 

Er waren twee soorten koloniën

1. Exploitatiekoloniën: koloniën die door het koloniserende land werden gebruikt als wingewest(puur voor het geld).

2. Vestigingskoloniën: gebieden die door kolonisten werden gezien als hun nieuwe vaderland.

Versteviging banden tussen koloniale overheersers en kolonies door:

1. Industriële revolutie zorgde voor vraag naar grondstoffen. Veel kolonies hadden deze. Daarnaast kon men ook de kolonie als afzetgebied gebruiken

2. Door verbetering van transport raakte de gebieden steeds meer verweven.

Na WOII: VS

• Europa verwoest
  
• Dekolonisatie
  
• Koude Oorlog --> Bipolaire wereld
• Instorting Communisme 1989

VS: probeert controle te houden over cruciale gebieden, niet over veroverde gebieden. 

Opdrachten

Opdrachten, minimaal verkorte route

Straks nabespreken en daarna nog 1 slotvraag...

Wie zal de volgende hegemoniale staat worden?