4.4 Globalisering verandert de wereld

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Globalisering verandert de wereld

4.4

Wat gaan we doen?

Herhaling

Uitleg 4.4 

PO 

Wat is het verschil tussen sociale en regionale ongelijkheid?

Leerdoelen

Je weet door welke ontwikkelingen de wereld steeds meer ‘krimpt’.

Je begrijpt waarom sommige gebieden meer profiteren van de globalisering dan anderen.

Je kunt goederen indelen naar grondstoffen, halffabricaten en eindproducten.

globalisering – Proces waarbij gebieden wereldwijd op een aantal terreinen steeds meer met elkaar verbonden worden. 

Afstand ‘krimpt’. 

Door steeds snellere en grotere vervoersmiddelen. 

En door snelle internetverbindingen, het belangrijkste onderdeel van de informatie- en communicatie-technologie.

informatie- en communicatietechnologie – Alle technieken die het mogelijk maken digitaal informatie uit te wisselen en met elkaar te communiceren. 

Oorzaken globalisering

Drie ontwikkelingen:

1. Vanaf 1975 meer multinationale ondernemingen (mno’s) > bedrijven met fabrieken en kantoren in meerdere landen.
   
2. 1990 open grenzen > een land hoeft niet extra te betalen om goederen in een ander land in te voeren.
   
3. Afstand ‘krimpt’. Door computers en steeds snellere en grotere vervoersmiddelen

1. Voorbeelden van MNO's

Nederlandse mno's

Oorzaken globalisering

Drie ontwikkelingen:

1. Vanaf 1975 meer multinationale ondernemingen (mno’s) > bedrijven met fabrieken en kantoren in meerdere landen.

multinationale onderneming (mno) – Groot bedrijf dat in meerdere landen fabrieken en kantoren heeft. 

Oorzaken globalisering

Drie ontwikkelingen:

1. Vanaf 1975 meer multinationale ondernemingen (mno’s) > bedrijven met fabrieken en kantoren in meerdere landen.
   
2. 1990 open grenzen > een land hoeft niet extra te betalen om goederen in een ander land in te voeren.
   
3. Afstand ‘krimpt’. Door computers en steeds snellere en grotere vervoersmiddelen

Na 1980: 

Twee ontwikkelingen:

1. Rol van de periferie, semiperiferie en centrumlanden verandert.
   
2. Welvaart verschuift > economie in China en India groeit snel.

Wereldsysteem

Wereldsysteem

Centrum	Semi-periferie	Periferie
- rijker - grote dienstensector - veel vraag naar goedkope producten en voedsel	- opkomende landen (economie) - aandeel landbouw neemt af, groeiende industrie - kenmerken van zowel centrum als periferie	- armere landen - leveren grondstoffen en voedsel aan semi-p en centrum. - vaak afhankelijk van 1 product
Nederland	India	Kenia

Periferie

Periferie levert de grondstoffen, halffabricaten en eindproducten

De verwerking van grondstoffen verplaatst zich van het centrum naar de semiperiferie of periferie.

Periferie

Periferie levert de grondstoffen, halffabricaten en eindproducten

De verwerking van grondstoffen verplaatst zich van het centrum naar de semiperiferie of periferie.

• grondstoffen – Nog niet bewerkte goederen. 
• halffabricaten – Bewerkte grondstoffen (zitten tussen grondstof en eindproduct in). 
• eindproducten – Producten die gereed zijn en verkocht kunnen worden. 

Grondstoffen -> Halffabricaat 

Grondstof

Zware industrie

Halffabricaat

Eindproduct 

Rotterdam is ook een industriehaven, waar grondstoffen worden bewerkt. 

Veel aardolie wordt verwerkt in olieraffinaderijen, die bijvoorbeeld brandstof (benzine, kerosine) produceren. Ook maken ze veel halffabricaten voor chemische bedrijven, die dicht bij de raffinaderijen zijn gevestigd. Halffabricaten zijn grondstoffen die al bewerkt zijn. Al die chemische bedrijven zijn nauw met elkaar verbonden: het eindproduct van de een is grondstof (halffabricaat) voor de ander. Een wirwar van pijpleidingen zorgt voor de aan- en afvoer.

● De combinatie van olie en chemie staat bekend als het petrochemische complex. Het is een concentratie van zware industrie . Dat zijn bedrijven die veel zware grondstoffen gebruiken, zoals steenkool, ijzererts en ruwe olie.

Problemen van globalisering

Niet iedereen profiteert van rijkdom

Hoe kan dat?

1. landen zonder grondstoffen profiteren niet
   
2. binnen rijke landen zijn er ook mensen die eerder armer dan rijker zijn geworden
   

Leerdoelen

Je weet door welke ontwikkelingen de wereld steeds meer ‘krimpt’.

Je begrijpt waarom sommige gebieden meer profiteren van de globalisering dan anderen.

Je kunt goederen indelen naar grondstoffen, halffabricaten en eindproducten.

Wat gaan we doen? 

Maken opdracht 7 in stilte. 

Klaar? Laten zien. 

Daarna bezig met PO