27 januari

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Wat doen we vandaag?

• Vragen grammatica?
  
• Bespreken 11A t/m regel 9. 
• Vertalen 11A

Vragen grammatica/opdracht?

Geen vragen (meer)?

• Maak maar twee rijtjes.... 

μετὰ τὴν ἐν Πλαταιαῖς νίκην οἱ ᾿Αθηναῖοι μετεκόμισαν
ἐκ Σαλαμῖνος τέκνα καὶ γυναῖκας εἰς τὰς ᾿Αθήνας.

εὐθὺς δὲ καὶ τὴν πόλιν ἐπεχείρησαν τειχίζειν.

οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι ὁρῶντες τὴν ναυτικὴν δύναμιν τῶν
᾿Αθηναίων αὐξανομένην,

ὑπώπτευσαν ταύτην τὴν
αὔξησιν,

καὶ διέγνωσαν κωλύειν τοὺς ᾿Αθηναίους ἀνοικοδομεῖν τὰ τείχη.

διαγνόντες δὲ πρέσβεις ἐξέπεμψαν εἰς τὰς ᾿Αθήνας ὡς συμβουλεύσοντας μὴ τειχίζειν τὴν πόλιν.

ἔφασαν δ᾿ οἱ πρέσβεις οὗτοι τὸ τὴν πόλιν τειχίζειν οὐ συμφέρειν πᾶσι τοῖς ῞Ελλησι·

τὸν γὰρ Ξέρξην ... ῥᾳδίως
καταπολεμήσειν τοὺς ῞Ελληνας.

...εἰ πάλιν παραγένοιτο, ...

...ὁρμώμενον ἐκ τετειχισμένων πόλεων ἐκτὸς Πελοποννήσου...

τὸν γὰρ Ξέρξην, 

εἰ πάλιν παραγένοιτο, ὁρμώμενον ἐκ τετειχισμένων πόλεων ἐκτὸς Πελοποννήσου

ῥᾳδίως καταπολεμήσειν τοὺς ῞Ελληνας. 

(Ze zeiden,) dat Xerxes namelijk, 

als hij weer zou komen, wanneer hij ommuurde steden buiten de Peloponnesos als uitvalsbasis zou gebruiken, gemakkelijk de Grieken zou onderwerpen.

οὐ πειθομένων δὲ τῶν ᾿Αθηναίων

οἱ πρέσβεις προσιόντες τοῖς οἰκοδομοῦσι προσέταττον ἀφίστασθαι τῶν ἔργων ὡς τάχιστα.

οὐ πειθομένων δὲ τῶν ᾿Αθηναίων

οἱ πρέσβεις 

προσιόντες τοῖς οἰκοδομοῦσι 

προσέταττον 

ἀφίστασθαι τῶν ἔργων ὡς τάχιστα.

Toen de Atheners niet gehoorzaamden/luisterden,

droegen de gezanten, 

terwijl ze naar de bouwers gingen, 

hen op 

zo snel mogelijk met hun werkzaamheden op te houden.

ἀπορουμένων δὲ τῶν ᾿Αθηναίων ὅ τι χρὴ πράττειν,

... Θεμιστοκλῆς συνεβούλευεν ἔχειν ἡσυχίαν·

ῥᾳδίως γὰρ τοὺς Λακεδαιμονίους, ἐὰν βιάζωνται, μετὰ τῶν
Πελοποννησίων στρατεύσαντας...

... κωλύσειν αὐτοὺς τειχίζειν τὴν πόλιν.

ἀπορουμένων δὲ τῶν ᾿Αθηναίων
ὅ τι χρὴ πράττειν, 

Θεμιστοκλῆς συνεβούλευεν ἔχειν ἡσυχίαν·

ῥᾳδίως γὰρ τοὺς Λακεδαιμονίους, 

ἐὰν βιάζωνται, 

μετὰ τῶν Πελοποννησίων στρατεύσαντας

κωλύσειν 

αὐτοὺς τειχίζειν τὴν πόλιν. 

Toen de Atheners niet wisten
wat ze moesten doen,

gaf Themistokles de raad zich rustig te houden:

want de Lakedaimoniërs, 

als hen geweld zou worden aangedaan, 

zouden met gemak samen met de Peloponnesiërs optrekken  [ptc.]

en zouden verhinderen 

dat zij de stad de stad ommuurden.

ἐν ἀπορρήτοις δὲ τῇ βούλῃ προεῖπεν,

ὡς αὐτὸς μετά τινων ἄλλων πορεύσεται πρεσβευτὴς εἰς Λακεδαίμονα

διδάξων τοὺς Λακεδαιμονίους περὶ τοῦ
τειχισμοῦ.

τοῖς δὲ ἄρχουσι παρήγγειλεν ... κατέχειν αὐτούς,

ὅταν ἐκ Λακεδαίμονος αὖθις ἔλθωσι πρέσβεις εἰς τὰς ᾿Αθήνας,

ἕως ἂν αὐτὸς ἐκ τῆς Λακεδαίμονος ἐπανέλθῃ,

ἐν τοσούτῳ δὲ πανδημεὶ τειχίζειν τὴν πόλιν.

τοῖς δὲ ἄρχουσι παρήγγειλεν, 

ὅταν ἐκ Λακεδαίμονος αὖθις ἔλθωσι πρέσβεις εἰς τὰς ᾿Αθήνας,

ἕως ἂν αὐτὸς ἐκ τῆς Λακεδαίμονος ἐπανέλθῃ,

κατέχειν αὐτούς,

ἐν τοσούτῳ δὲ πανδημεὶ τειχίζειν τὴν πόλιν.

De archonten droeg hij op om,

wanneer er opnieuw vanuit Lakedaimon gezanten gekomen waren naar Athene,

totdat hij zelf vanuit Lakedaimon was teruggekeerd,

hen vast te houden,

en ondertussen de hele bevolking de stad te laten ommuren.

ὑπακουσάντων δὲ τῶν ᾿Αθηναίων, οἱ μὲν περὶ Θεμιστοκλέα πρέσβεις ἔβησαν εἰς τὴν Σπάρτην,

οἱ δὲ ᾿Αθηναῖοι μετὰ μεγάλης σπουδῆς ᾠκοδόμουν τὰ τείχη, οὔτ᾿ οἰκίας οὔτε τάφου φειδόμενοι.

συνελαμβάνοντο δὲ τῶν ἔργων οἵ τε παῖδες καὶ αἱ γυναῖκες καὶ καθόλου πᾶς ξένος καὶ δοῦλος,

οὐδενὸς ἀπολειπομένου τῆς προθυμίας.

A Werkwoord

• 1 3 ev aor. act.
  
• 2 a ptc. nom. mv mnl.
  
• b διέγνωσαν (r. 6): 3 mv ind. aor. act.
  
• διαγνόντες (r. 7): ptc. aor. act. nom. mv mnl.
  
• ἔβησαν (r. 29): 3 mv ind. aor. act.
  
• d+e zie grammaticaoverzicht Serie 11

B Participium 1

• a het futurum
  
• b een doel, het best weer te geven met ‘om te’

B Participium 2

•                                   tijd            gebruik
  
• ὁρῶντες                  praes.      predicatief
  
• αὐξανομένην        praes.       a.c.p
  
• διαγνόντες             aor.            predicatief
  
• ὁρμώμενoν           praes.       predicatief
  
• τετειχισμένων      perf.          bijv.

B Participium 2

•                                    tijd            gebruik
  
• πειθομένων           praes.       gen. abs.
  
• οἰκοδομοῦσι         praes.       zelfst.
  
• ἀπορουμένων       praes.       gen. abs.
  
• ὑπακουσάντων    aor.             gen. abs.
  

• ἀπολειπομένου    praes.       gen. abs.

C ὅστις 1

• 1 b Wie is de verstandigste?
  
• Waarom heb je dat gedaan?
  
• De Atheners vroegen: ‘Wie heeft dat gedaan?’
  
• De Atheners vroegen: ‘Wat is nodig te doen?’
  
• c Sokrates begrijpt niet, wie de verstandigste is.
  
• De Atheners vroegen, wat nodig was te doen.

C ὅστις 1

• e Wie zijn die vrouwen?
  
• Ik weet niet wie die vrouwen zijn.
  
• Wie heb je op straat gezien?
  
• Ik vraag, wie je op straat gezien hebt.
  
• Wat is nodig te doen?
  
• De Atheners vragen wat nodig is te doen.
  
• f omdat er anders verwarring ontstaat met het voegwoord ὅτι – dat, omdat

Συμβουλή 1-2

• 1 a als zelfstandig naamwoord/gesubstantiveerd
  
• b τὴν πόλιν is lijdend voorwerp (objectsacc.) bij de inf., ἡμᾶς is onderwerp bij de inf. (subjectsacc.)
• 2 r. 32/3 οἵ τε παῖδες καὶ αἱ γυναῖκες καὶ καθόλου πᾶς ξένος καὶ δοῦλος
  

Συμβουλή 3

• 3 a combinatie van een sterke vloot en een ommuurde stad
  
• b De Spartanen hadden geen sterke vloot; hun stad was ook niet ommuurd

Συμβουλή 4

• a De Atheners zullen zich vermoedelijk niet zoveel van dit argument aantrekken.
  
• Waarom zouden zij zich bekommeren om de andere Grieken?
  
• Ze waren druk met zichzelf bezig.
  
• b Dat Xerxes als hij terug zou komen ommuurde steden op de Peloponnesos als uitvalsbasis zou kunnen gebruiken.
• c Het was niet erg aannemelijk dat Xerxes nadat zijn leger totaal in de pan gehakt was nog weer terug zou komen.

Συμβουλή 5-6

• 5 Hij wil blijkbaar illustreren dat Themistokles dit herhaaldelijk zegt.
  
• 6 ἔβησαν: een aoristus, geeft aan dat dit een eenmalige handeling is
  
• ᾠκοδόμουν: een imperfectum, legt de nadruk op het proces van het bouwen

Opdracht bij de tekst

• Kleur in elke zin:
• De persoonsvorm.
  
• Andere werkwoordsvormen in een andere kleur.
• Alle Nominativi in een andere kleur.
• Alle directe en indirecte objecten ieder in een andere kleur.
• (Dus: lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp).

Aan het werk.

• Leer de woordjes en grammatica t/m 11A
• Kleur 11A, t/m 23
• Vertaal 11A, t/m 15. 
  
  Dit is ook huiswerk.

Wat heb je vandaag geleerd?

Wat is nog onduidelijk?
Waar wil je meer over weten?