H29

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

6 VWO, H29

programma

1. H29, waar gaat het over (uitleg)
2. Tegenlicht geldmachine
3. Discussie

doel van de les

Waarom grijpen politici in?

Monetair beleid, hoe ziet dat er in de dagelijkse praktijk uit?

Politici grijpen graag in...

• verstandig?
• monetair?
  
• belastingen?
• uitgaven?
• regels?
  

Focus politici: beinvloeden van de MEV (Y),   Probleem: politici zijn altijd te laat!

conjunctuurpolitiek

• anti cyclisch / pro cyclisch
• ingebouwde stabilisatoren (ww, bijstand, progressieve belasting)
• Centrale Banken: rente en inflatie doelen
  

inflatiebeleid dankzij rente: hoe?

inflatiebeleid dankzij rente: hoe?

• Officiele CB rente stijgt
• Lenen van geld door banken bij CB wordt duurder
• Hogere rente wordt doorberekend aan klanten
• Rente op lenen en sparen stijgt
• Lenen wordt duurder: minder C en I
  
• Minder vraag bij gelijk aanbod: prijzen dalen OF
• Sparen aantrekkelijker daardoor minder C bij gelijkblijvend aanbod: prijzen dalen
  

Via M kun je Y beïnvloeden

Rente stijgt: meer sparen: M daalt

Rente stijgt: minder lenen >> groei M neemt af

Via M kun je Y beinvloeden denken politici, meer geld is meer groei. Zet de geldpers maar aan dus. Dat gaat via een Centrale Bank (onafhankelijk)

Centrale Bank in EU (onafhankelijk?)

hoe werkt monetair beleid?

VIA RENTE!

1.  ECB-rente waartegen banken kunnen lenen bij ECB
   
2. vraag en aanbod op de obligatiemarkt (opkoop-programma, staat niet in je boek is wel belangrijk)
   

Wisselkoers beleid

Hoe kun je Y beïnvloeden door de wisselkoers te gebruiken?

www.ecb.europa.eu

29.19 en 29.20

• vaste wisselkoers
• interventiekoersen, spilkoers, bandbreedte
  
• revaluatie / devaluatie
• (versus appreciatie/ depreciatie - vrije markt)

Europese Monetaire Unie

• Eurozone
• Convergentiecriteria (Schuld 60% BBP, financieringstekort 3% BBP, inflatie onder controle)
• Stabiliteits- en groepact (tekorten max 3% BBP)
  

29.25 en 29.26

geldscheppers

• Centrale bank is onafhankelijk!
• geld is niet productief: neutraliteitstheorie
  
• ECB is onafhankelijk en mag lidstaten niet helpen door geld te scheppen voor een lidstaat.
• ECB mag niet van een staat een lening kopen.
• Oplossing: via banken....
  
• Wat gebeurt er met € 80 mld per maand?

Na de tegenlicht aflevering..

Was het moeilijk te volgen?
Herken je de economische theorie?
Herken je de werking van de obligatiemarkt?

Vragen?
Uitleg nodig?

Vragenronde

• lage rente is nadelig voor spaargeld en pensioenen?
• bestaat gratis geld?
• overheden en banken profiteren van lage rente?
• Is het een win-win situatie?
• Is de ECB wel onafhankelijk?
• Doelstellingen ECB (inflatie vlakbij maar onder 2%, prijsstabiliteit)
• DNB en BB zijn tegen ECB acties maar moeten meedoen. Rutte en Dijsselbloem, wat vinden die?
  

www.npo.nl

Vragenronde

Was het moeilijk te volgen?
Herken je de economische theorie?
Herken je de werking van de obligatiemarkt?

Vragen?
Uitleg nodig?

De ECB bepaalt de M in de eurozone. De ECB is onafhankelijk en moet voorkomen dat politici de geldpers aanzetten om korte termijn effecten te realiseren. De ECB is al jaren geld aan het bijdrukken, in de hoop dat M gaat stijgen. Wat vind jij hiervan!

Vragenronde

• lage rente is nadelig voor spaargeld en pensioenen?
• bestaat gratis geld?
• overheden en banken profiteren van lage rente?
• Is het een win-win situatie?
• Is de ECB wel onafhankelijk?
• Doelstellingen ECB (inflatie vlakbij maar onder 2%, prijsstabiliteit)
• DNB en BB zijn tegen ECB acties maar moeten meedoen. Rutte en Dijsselbloem, wat vinden die?
  

doel van de les

Monetair beleid, hoe ziet dat er in de dagelijkse praktijk uit?

slot

Wat geleerd?