12.4 Evolutie van de mens

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 12

Erfelijkheid en evolutie

Programma van de les

Huiswerk bespreking

Terugblik 12.2

vervolg paragraaf 12.2

Zelfstandig aan de slag

1. Vul de tekst aan.

geloven dat de

afstammen van andere

Zo'n langzame

noemen we 

................................

..........................

....................

..................

................

ontwikkeling

diersoorten

evolutie

biologen

mensen

Hoe komt men aan de term 'Survival of the fittest'?

1. De sterkste wint
2. De fitste wint
3. De best aangepaste overleeft
4. De beste overlever is het fitst

Noem minstens één manier hoe soorten kunnen veranderen

Wat betekent evolutie?

Doelen van de les

De leerlingen kunnen uitleggen hoe de stamboom van de mens eruit ziet.

De leerlingen kunnen uitleggen waar wij vandaan komen. 

Hoe veranderden onze voorouders? 

Mensapen: gibbons, orang-oetans, gorilla’s, mensen, 

chimpansees en bonobo’s

- duim is opponeerbaar (kan tegenover de vingers 

geplaatst worden)

- hebben geen staart

Wat wordt er met deze afbeelding bedoeld?
(kies de beste uitleg)

1. Dat mensen van de apen afstammen
2. Dat mensen en apen gemeenschappelijke voorouders hebben.
3. Dat er door micro-evolutie nieuwe soorten zijn ontstaan
4. Dat er veel apen zijn.

Waar komen wij vandaan?

'Meet' Lucy: 'Austraopithecus afarensis' : skelet gevonden in 1974 in Ethiopië: leefde 3.65 miljoen jaar geleden 

Mensachtigen: Organismen die rechtop lopen:

Australopithecus en Homo-soorten

- Ruim 3.5 miljoen jaar geleden ontstaan in oosten van Afrika

- Schedel leek erg op chimpansee + zelfde hersenvolume.

Dus.. even op 'n rij;
van mens naar aap

Leefomgeving:

eerst in het bos, later op de savanne

Veranderingen:

- hersenvolume nam toe

- wenkbrauwboog en kam op hoofd werden kleiner

- kaken werden kleiner en minder krachtig en de kin ontstond

Tot welke menssoort behoren wij?

1. Homo Habilis
2. Homo Erectus
3. Homo Neandertahalensis
4. Homo Sapiens

Evolutie van de mens

7 miljoen jaar geleden een gemeenschappelijke voorouder.

Autralophithecus afarensis - geen opponeerbare teen

Homo habilis - 'handige mens' - stenen werktuigen

Homo erectus  'rechtopstaande mens' - jagers en vissers, vuur

Homo sapiens - 'denkende mens'-  plat gezicht, groot hersenvolume

Stamt de mens van de chimpansee af?

1. Ja, want ze hebben dezelfde voorouder.
2. Ja, de mens is uit de chimpansee geëvolueerd.
3. Nee, ze hebben wel dezelfde voorouder.
4. Nee, de mens en de chimpansee zijn niet verwant.

Wie is de gezamenlijke voorouder van de mens en de Orang oetang?

1. A
2. B
3. C
4. D

Vanuit welk werelddeel hebben onze voorouders zich verspreid over de rest van de wereld?

1. Afrika
2. Azië
3. Europa
4. Amerika

Australopithecus afarensis gebruikte al werktuigen.

1. Juist
2. Onjuist

De neanderthalers stammen af van Homo erectus.

1. Juist
2. Onjuist

Wat betekent Homo sapiens sapiens?

1. De handige mens
2. De rechtop lopende mens
3. De denkende mens
4. De moderne mens

De Homo erectus is een directe voorouder van de moderne mens.

1. Juist
2. Onjuist

Uit DNA onderzoek blijkt:

1. Dat de moderne mens vooral Neanderthaler DNA heeft en een beetje Cro-magnon.
2. Dat de moderne mens vooral Cro-magnon DNA heeft en een beetje Neanderthaler.
3. Dat de moderne mens vooral Cro-magnon DNA heeft en een beetje Homo habilis.
4. Dat de moderne mens vooral Homo habilis DNA heeft en een beetje Neanderthaler.

Zelfstandig aan de slag

Maken paragraaf 12.4