leerlingversie China 2024

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 6

leerlingversie china 2024

6vwo

China 1945-1949

1945-1949: strijd communisten - nationalisten hervat

communisten worden gesteund door boeren --> bevrijdingsleger krijgt steeds meer invloed op vasteland

beloftes communisten (herverdeling land, einde corruptie, einde invloed buitenland)

Nationalisten (Chiang-Kai shek) teruggedrongen tot Formosa (Taiwan)

Volksrepubliek China

1 oktober 1949

Mao roept Volksrepubliek China uit

Kwomintang / Chiang Kai shek vlucht naar Taiwan

centraal bestuur China wordt hersteld

westen blijft weg uit China 

(muv Hongkong en Macao)

 communistische hervormingen

1949-1958

Doel Mao:

1. totalitaire dictatuur: CCP, Mao (geen andere politieke partijen), iedereen moet denken volgens de communistische ideologie

2. klassenstrijd: de bezittende klasse moest verdwijnen (propaganda, massacampagnes, heropvoeding, terreur)

3. landhervormingen (onteigening rijke boeren en grootgrondbezitters ) (volkstribunalen)

4. industrialisatie (SU als voorbeeld)

Gevolg: zeer veel slachtoffers 1950-1952

afrekening

"grootgrondbezitter" (hij had nog geen hectare grond) wordt hier berecht door aanhangers Mao

Industrialisatie 1950-1958

Doel: China moest een industriële grootmacht worden

nodig: fabrieken, goede infrastructuur (bruggen)

Planeconomie (5-jarenplannen) 

veel steun SU  

1953: eerste Vijfjarenplan

nationalisatie  fabrieken

accent op zware industrie (steenkool en staal)

Resultaat: productie  omhoog maar levensstandaard  blijft slecht

steun SU

"Bestudeer de economie van de SU  als voorbeeld om eigen land te  industrialiseren".

relatie SU-China verslechtert vanaf 1959 ==> verschil in opvatting over de communistisch revolutie.

 Grote Sprong Voorwaarts 1958-1962 (=massacampagne)

(zie ook filmpje hierna)

Doel blijft:

China transformeren van een landbouwsamenleving naar een welvarende industriële grootmacht (zware industrie)

Gefinancierd uit export (oogsten)

Middel:
collectivisatie , volkscommunes, planeconomie 

 Resultaat:

aanvankelijk resultaten goed, maar al gauw

afname opbrengsten landbouw en industrie door export, onjuiste landbouwtechnieken

Gevolg: hongersnood --> 30 miljoen doden, kortom een grote mislukking , nederlaag voor Mao

kleine hoogoventjes om staal te produceren

slechte kwaliteit

Versoepeling 1962-1966 :

Mao geeft onder druk toe dat de Grote Sprong Voorwaarts mislukt is

gematigd beleid

lichte versoepeling : privébedrijfjes, accent op zware industrie verdwijnt 

Deng Xiaoping, Liu Shaoqi

 revisionisme (socialistische hervorming via parlementaire weg) 

Culturele Revolutie 1966-1976

reactie op "revisionisme" 1962-1966: revisionisten worden "gezuiverd"

 Mao's revolutie mocht niet afgezwakt worden: 

periode van wrede repressie door Rode Garde

persoonsverheerlijking Mao

Rode Boekje

Rode Augustus

citaat blz. 318

18 augustus 1966

het Tiananmen-plein

jongeren worden opgeroepen om naar plein te komen om als Rode Garde in actie te komen tegen "burgerlijke elementen"

Rode Garde

fanatieke jongeren die Mao opzweept om af te rekenen met tradities van het "oude china" .

Werken met de hand en niet met het hoofd!! (vervolging onderwijzers, intellectuelen, ambtenaren enz.)

bijeenkomst op Tiananmenplein//

Plein van de Hemelse Vrede

Peking

Rode Terreur

Rode Garde willen massaal "burgerlijke" elementen elimineren.

Resultaat: chaos,anarchie en einde economische groei.

Mao probeert Rode Garde weer in gareel te krijgen door leger in te zetten en ze naar platteland te sturen

anarchie

van Oudgrieks:  ἄναρχος, ánarchos: 

ἀ- = "geen", ἀρχός = "heerser" 

= letterlijk: geen bestuur/heerser

anarchisten wijzen elke vorm van centraal bestuur af

Nederland jaren 60-80: provo's, kraakbeweging, punk

Deng Xiaoping 1977-1989

Vier moderniseringen:

1. defensie versterken

2.landbouwhervorming: geen staatsbedrijven meer, boeren bepalen zelf watze verbouwen, overschot mogen ze houden ==> opbrengsten stijgen

3.beter onderwijs / wetenschap ten dienst van de industrie

4. meer richting kapitalisme

Deng Xiaoping 1977-1989

De hervormingen van Deng werden samengevat in het motto: "Het maakt niet uit of de kat wit of zwart is, als hij maar muizen vangt".

Hiermee bedoelde hij te zeggen dat het politieke systeem niet zo belangrijk is, maar dat er resultaten moesten worden geboekt.

"Rijk worden is glorieus""

Deng Xiaoping 1977-1989: economie

Open Deurpolitiek = Liberalisering (alleen in de economie) 

socialisme met een kapitalistisch gezicht

==> handel met buitenland wordt gestimuleerd

meer export

groei import

gunstig vestigingsklimaat voor buitenland

Deng Xiaoping 1977-1989: politiek

• 1-kind politiek om de bevolkingsgroei af te remmen (adoptie, meer kinderen is strafbaar) ==> grote gevolgen voor toekomst
• China blijft: dictatuur met 1 partij (CCP) en 1 leider

-geen vrije verkiezingen

-geen kritiek toegestaan ==> dissidenten worden opgesloten

-censuur

Dieptepunt 1989

studenten willen democratisering, vrije verkiezingen

 deze studentenprotesten worden hardhandig neergeslagen

wanneer: in 1989

waar: Peking, Plein van de Hemelse Vrede/Tiananmenplein in Peking

gevolg: onderdrukking neemt toe // tegenstanders opgesloten of gedood

www.google.com

China 1997-2001

De opvolgers van Deng Xiaoping (Jiang Zemin vanaf 1997, 

Hu Jintao vanaf 2003, Xi Jinping vanaf 2013) volgen dezelfde lijn als Deng:

Beweging richting kapitalisme; opendeur-politiek ten aanzien van buitenlandse bedrijven en investeringen.

Geen politieke hervormingen!!!!!

 wereldmacht

• In 2001 treedt China toe tot de Wereldhandelsorganisatie.
  

==> China is  volwaardig speler in wereldeconomie

• Eind jaren negentig worden Hongkong en Macao bij China gevoegd; de laatste restjes van de Ongelijke Verdragen//van het westers imperialisme  uit de negentiende eeuw zijn daarmee verdwenen
  
  ==> China volwaardige speler op het wereldpolitieke toneel

Hong Kong

1997: pachtperiode Hong Kong van 99 jaar door de Britten wordt beëindigd

1997-2047: overgangsperiode ==> Hong Kong mag "democratisch" blijven

Echter......vanaf 1997 wordt democratie stelselmatig beknot door VRC

2020 veiligheidswet ==> demonstraties worden gezien als terrorisme

==> pro-democratische parlementsleden worden door regering ontslagen !!

==> deel parlement benoemd door bedrijven

gevolg:vanaf 2021 steeds minder protesten 🙉🙊🙈

Nieuwe zijde route

One belt, one road: infrastructurele projecten (ook digitaal) om de banden   tussen China en de rest van de wereld te verbeteren.

npo.nl

begrippen

• China werd een Totalitaire staat (het totale doen en laten van het volk wordt bepaald door de regering):
• dictatuur; alle politieke partijen, behalve de CCP werd verboden
• klassenstrijd; mensen uit de hogere klasse moesten worden heropgevoed en verloren alles met als doel; gelijkheid
• terreur; tegenstanders werden uit de weg geruimd met oa volkstribunalen en showprocessen.
• propaganda; massacampagnes die de permanente revolutie stimuleren 
• censuur; geen persvrijheid en vrijheid van meningsuiting
• collectivisatie; alle fabrieken staatseigendom en gecollectiviseerde landbouwbedrijven