Schrijfopdracht Reize door het Apenland

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Schrijfopdracht Reize door het Apenland

Lesdoelen

• Je kunt een (politiek) thema kritisch bekijken;
  
• Je weet de inhoud en boodschap van Reize door het Aapenland;
  
• Je kent de theorie van een imaginair reisverhaal;
  
• Je kunt een standpunt formuleren bij een onderwerp;
  
• Je kunt argumenten formuleren bij jouw standpunt;
  
• Je kunt een tegenargument en weerlegging formuleren bij jouw standpunt;
  
• Je kunt bronnen gebruiken om de juiste informatie te vinden voor jouw betoog;
  
• Je kunt taalgebruik en inhoud afstemmen op het publiek;
  

Komende lessen (week 19)

Les 1: Apenland bespreken en schrijfopdracht uitleggen

Les 2: inleiding en slot schrijven (LessonUp)

Les 3: stelling bepalen en middenstuk schrijven (klad)

Les 4: feedback geven en voorbereiden op schrijfopdracht

15 of 16 mei: je maakt de schrijfopdracht Apenland in de les

Reize door het Apenland

• Imaginair reisverhaal
• Satire

Moraal: politieke toestand in de 18e eeuw (satire) 

--> Volg niet blindelings wat de (politieke) leiders zeggen, maar gebruik je verstand 

(ratio - verlichting)

Imaginaire reisverhalen

• Verzonnen reisverhaal.
• De lezer leerde over bijvoorbeeld politiek, omgangsvormen, andere culturen. 
• Vaak satirisch van aard. 
• Kritiek op de maatschappij.
• Utopie of dystopie.

Verscheen in 

een roerige tijd

• Patriotten keerden zich tegen de volgens hen onbekwame stadhouder prins Willem V.
• Strijd tussen de (prinsgezinde) orangisten en de (democratische) patriotten.

Reize door het Apenland

J.A. Schasz (ps. Gerrit Paape)

- 1788

- Apen willen op mensen lijken.

- Apen hebben (willekeurige) nummers als namen.
- Kritiek op de politieke machthebbers.

- Schasz drijft de spot met het schijnpatriottisme en de verdeeldheid onder de patriotten. 

De boodschap van de auteur is aan twee groepen mensen gericht. Welke?

1. De leiders van het land en de burgers.
2. De patriotten en de orangisten.
3. De leiders, de burgers en de samenleving
4. De patriotten, mannen en de samenleving

De boodschap uit dit verhaal?

Voor de leiders: Denk goed na of de maatregelen die je wilt invoeren ook echt de effecten hebben waar je op uit bent. Bedenk of wel echt het belang van de burger voorop staat.

Voor de burgers: Volg niet klakkeloos de leiders, blijf altijd zelf nadenken 

Voor de burgers: Eer wat je hebt, eer je vrouw, ga niet vreemd.

Voor de samenleving: Wees niet bloeddorstig, maar gebruik uw verstand.

Betoog

Op welke manier kun je Een reis door het Apenland koppelen aan de huidige situatie in de politiek en maatschappij? 

• Bedenk meerdere situaties;
• Zoek betrouwbare bronnen etc.

Wie zou Schasz kunnen bedoelen wanneer het Apenland in deze tijd geschreven zou hebben?

Betoog

Wat weet je al?

(zie volgende dia)

Wat weet je over een betoog?

Schrijfopdracht Apenland

Je gaat het middenstuk van een betoog schrijven. Je hoeft dus geen inleiding en geen slot te schrijven. Wel noteer je je standpunt. Je bepaalt zelf wat je standpunt wordt.

• Je publiek bestaat uit leeftijdsgenoten; 
  
• De lengte is 250-300 woorden;
  
• Maak voor jezelf een schrijfplan (zie volgende pagina); 
  
• In het middenstuk bespreek je je twee argumenten, één tegenargument en de bijbehorende weerlegging;
  
• Zorg dat elke alinea één deelonderwerp bevat;
  
• Gebruik signaalwoorden;
  
• Schrijf je standpunt boven je betoog.
  

Mogelijke onderwerpen

1. Polarisatie in Reize door het Aapenland en de huidige maatschappij/wereld
2. Nepnieuws in Reize door het Aapenland en de huidige maatschappij/wereld
   
3. Politiek in Reize door het Aapenland en de huidige maatschappij/wereld
   
4. Reize door het Aapenland als waarschuwing voor de huidige maatschappij/wereld
   
5. De actualiteit van Reize door het Aapenland
   
6. Een ander onderwerp dat te maken heeft met Reize door het Aapenland en de huidige maatschappij/wereld
   

Aan de slag

Lees de opdracht nog eens goed door. Welk onderwerp vind jij het meest interessant?

Ga nadenken over een stelling. Wat wil de schrijver van Apenland volgens jou met zijn verhaal duidelijk maken? Koppel het aan de huidige maatschappij.

Schrijf je stelling (mening) op en ga op zoek naar bronnen die deze stelling onderbouwen.

Welke stelling (mening) heb je gekozen?

Les 2: inleiding en slot schrijven

Dit was eigenlijk schrijfopdracht 3.

Wel behandelen (één les), want belangrijk ter voorbereiding op volgend schooljaar.

Lesdoelen

• Je weet hoe een inleiding is opgebouwd en kunt een pakkende inleiding schrijven.
  
• Je weet hoe een slot is opgebouwd en kunt een goed slot schrijven.
  

Welke eisen zag je in de inleiding terug?

Welke eisen heeft het slot?

Tips

Sluit je slot goed aan op de inleiding?

• Als je je tekst begon met een hoofdvraag, dan verwacht ik nu een antwoord.
  
• Als je begon met een probleem, dan verwacht ik nu een oplossing.
  
• Et cetera
  

Uitsmijter: informatief, origineel, passend bij de tekst.

• Staat vast aan de rest van het slot
  
• Maak je verhaal mooi rond: verwijs naar inleiding, titel en/of kern
  
• Grappig of om over na te denken: gebruik beeldspraak of stijlfiguren
  
• ‘Wees jezelf. Er zijn al zoveel anderen.’
  
• ‘Het kalf is al verdronken. Waarom dempen we die put niet?’
  
• Geen clichés, zoals ‘De tijd zal het leren.'

Opdracht 1 (20 minuten)

1. Lees de instructie op je blad.
2. Schrijf in LessonUp een inleiding.
3. We kijken naar de verschillende inleidingen. Wat gaat goed en wat kan beter?

Schrijf hier je inleiding. Houd rekening met de eisen (zie werkblad).

Opdracht 2 (15 minuten)

1. Lees de instructie op je blad.
   
2. Schrijf in LessonUp een slot.
   
3. We kijken naar de verschillende inleidingen. Wat gaat goed en wat kan beter?

Schrijf hier je slot (houd rekening met de eisen op je werkblad).

Les 3

Stelling bepalen en middenstuk schrijven (klad)

Iedereen schrijft de eerste versie van zijn middenstuk (want belangrijke oefening).

Zie opdracht.

Les 4

Elkaar feedback geven met behulp van het commentaarmodel

Dit commentaarmodel gaat de nakijkcommissie uiteindelijk gebruiken om de (anonieme) teksten na te kijken.

Verdere les: extra schrijftips.